aòRduê còkòa eûÁâúd i¹û^

bêaù^gße,20û7: IWÿò@û \gðKuê \úNð _û* \gK ]eò ^òR @bò^de cûdûùe aû§ò eLô[ôaû @_âZò¦ß¦ßú @bòù^Zû aòRd cjû«ò @ûC ^ûjû«òö @bò^de @_eûùRd icâûU aòRd céZêý ^òKUùe jûeò ~ûAQ«òö IWò@û PkyòZâ GK ~êMe @aiû^ NUòfûö céZêýùakKê Zûuê 70 ahð ùjûA[ôfûö @ûRò i§ýûùe Zûu geúe @]ôK @iêiÚ ùjaûeê Zûuê bêaù^gßeiÚòZ ùKdûe NùeûA jÆòUûfùe b©òð Keû~ûA[ôfûö ùiVûùe Wûqe Zûuê céZ ùNûhYû Keò[ôùfö Zûue céZêý Lae _âKûg _ûAaû _ùe IfòCWþ ij eûRýaýû_ú ùgûKe Qûdû ùLkûA ù\A[ôfûö Zûu aòùdûMùe eûRý_ûk MùYgò fûf, @û§â _âù\g eûRý_ûk aògßbìhY jeòP¦^, cêLýcªú ^aú^ _…^ûdK, ùK¦âcªú ]ùcð¦â _â]û^, _âZû_ hWwú, _ìaðZ^ iûõi\ ùa÷Rd« _Šûu ij ajê aògòÁ aýqò UßòUþ ù~ûùM ùgûK _âKûg KeòQ«òö ùijò_eò aeò @bòù^Zû @RòZ \ûi, C©c cjû«ò, còjòe \ûi, _âgû« ^¦, @gîùcûP^, eûAùcûj^ _eòWÿû, Rdúeûc iûcfu ij iò¡û« cjû_ûZâ, @^êba cjû«âúZc \ûi, @ûKûg \ûi ^ûdK, @bòù^Zâú @_eûRòZû cjû«ò, cùjgßZû eûd, @^ê ùPø]êeú, @yðòZû iûjêu ij ajê KkûKûe Mbúe ùgûK _âKûg KeòQ«òö eûÁâúd c~ðýû\û ij Zûue ùghKéZý iµ^Ü Keû~òa ùaûfò eûRý ieKûe ùNûhYû KeòQ«òö MZ KòQò cûi ]e@iêiÚ [ôaû aòRd cjû«òu ÊþûiÚýaiÚû MêeêZe

ùjaûeê Zûuê @ûRò iõ¤ûùe bêaù^gßeiÚòZ ùKdûe

ji_òUûfùe b©òð Keû~ûA[ôfûö KòQò\ò^ ]eò ùi

ùKdûe ji_òUûfùe PòKò›òZ ùjC[ôùfö ùZùa NeKê

~òaûKê Azû Keòaûeê Zûuê KòQò\ò^ Zùk eiêfMWÿ

gòÌû*kiÚòZ @û_ûUðùc<Kê @Yû~ûA[ôfûö @ûRò _êYò ùi

^ògßûi_âgßûi ù^aûùe @iêaò]û @^êba Keòaû _ùe

Zûuê ùKdûe ji_òUûfùe b©òð Keû~ûA[ôfûö MZ

cûiùe Zûuê jûA\âûaû\e GK ji_òUûfùe PòKò›û

_ûAñ b©òð Keû~ûA[ôfûö

1950 ciòjû G_òâfþ 8 ZûeòLùe aòRd cjû«ò

ùK¦âû_Wÿû Ròfäûe \êjêeò@û ^òKUiÚ _ûŠòeò@û Mâûcùe

R^àMâjY Keò[ôùfö aûfýKûk Zûue cdìeb¬ Ròfäû

aûeò_\ûùe KUò[ôfûö Gcþ.ùK.iò jûAÄêfùe

_Xòaûùakê jó ùi @bò^d gòLô[ôùfö MâûRêGi^þ _ùe

ùi ^ýûi^ûfþ Äêfþ @`þ Wâûcûùe ù~ûMù\A i`kZûe

ij _ûiþ Keò[ôùfö ùiVûùe afòWCþ ZûeKû ^gòeê¡ò^

gûjû, eûR aûae I Icþ _êeò _âcêL Zûue ij_ûVú

[ôùfö ùi 1975_eVûeê [òGUeùe @bò^d

Keò[ôùfö IWÿògû ù`eòaû _ùe ùi iò]ûikL IWÿò@û

PkyòZâùe _âùag Keò[ôùfö

1977 ciòjûùe ^ûM`ûg PkyòZâeê ùi `òfà

RMZùe _âùag Keò[ôùfö ùijòahð Zûue @bò^úZ

PkyòZâ ‘PòfòKû Zòùe’Kê RûZúd _êeÄûe còkò[ôfûö

Gjû_eVê ùi @ûC _QKê ù`eò^[ôùfö aòRd cjû«ò

Kýûeò@e [ôfû f´ûö ^òR Kýûeò@e c]ýùe ^ûM `ûg,

icd aW akaû^, \Šû aûkêwû, ijeò aûN, PKû

bCñeú I PKû @ûLô iaê ù\LôêQòùe Zûue bòfò@û^þ

bìcòKû @ûRò aò \gðKu c^eê bêfò^òö ùZùa Zûue

`òfà Kýûeò@e c]ýùe ùi ajêcêLú _âZòbûe _eòPd

ù\A jòùeû, bòfò@û^þ, KùcWÿò@û^þ, PeòZâ bìcòKû ùjC

iaê[ôùe ùi ^òLêY @bò^d KeòQ«òö

ùij_eò @ûeZú (1981), ccZû cûùM cêfþ

(1985), GAZ @ûc iõiûe (1986), @ûc Ne

@ûc iõiûe (1991), Kò ùja gê@û ù_ûhòùf, búhà

_âZòmû (1993), bûA ùjfû bMûeú (1994), iê^û

_¬êeú, flàY ùeLû, eûlò bòRòMfû @ûLô fêjùe I

@ûA fbþ AŠò@û _âcêL Zûu Kýûeò@ee CùfäL^úd

`òfàö aòRd cjû«ò c]ý ‘bêfò jêG^û’ `òfàKê ^òùŸðg^û

ù\A[ôùfö 1977 ciòjûùe C}k iõMúZ

cjûaò\ýûkdùe Wâûcû aòbûMùe ù~ûM ù\A[ôùf I

KòQò ahð Zùk _âù`ie bûùa @aie MâjY Keò[ôùfö

2014ùe ciòjûùe Zûuê Rdù\a _êeÄûe

i¹û^òZ Keû~ûA[ôfûö ùijò_eò Kkû I iûjòZý ùlZâùe

Zûue @a\û^ _ûAñ RûZúd _êeÄûe i¹û^òZ ùjûA[ôùf

aòRdö ùijò_eò ùi 6[e (@ûeZú (1981), ccZû

cûùM cêf (1985), GA @ûc iõiûe (1986),

@ûc Ne @ûc iõiûe (1991), búhà _âZòmû

(1993) I bûA ùjfû bMûeú (1994) _ûûAñ eûRý

PkyòZâ _êeÄûe MâjY KeòQ«òö 1987ùe ùi IWÿògû

iòù^ KòâUòKè _êeÄûe _ûA[ôùfö

ùijò_eò \ìe\gð^ùe iòeòGfþ @ûgûe @ûùfûK, gâú

RM^Üû[, gêb\âû, iûeû @ûKûg, icd PK, iKûke

@ù_lûùe, ^ù\Lòùf ùfûK ù\ùL, cjû~m I aò]ûZûe

ùLk _âcêLö

2014ùe aòRd cjû«ò KõùMâiùe

ù~ûMù\A[ôùf bêaù^gße iõi\úd ùlZâ _ûAñ fXÿò

_eûÉ ùjûA[ôùfö ^òKUùe ùi KõùMâieê AÉ`û

ù\A[ôùfö ùi @bòù^Zâú Z¦âû eûdu aòaûj Keò[ôùf

I Cbd ajê PkyòZâùe GKûVò @bò^d Keò[ôùfö

Zûue GKcûZâ Sò@ @Q«òö

aòRduê còkòa eûÁâúd i¹û^ bêaù^gße,20û7(Êû._â.): _âiò¡ IWÿò@û PkyòZâ @bòù^Zû aòRd cjû«òu _eùfûKùe cêLýcªú ^aú^ _…^ûdK Mbúe ùgûK _âKûg KeòQ«òö cêLýcªú ùgûKaû©ðûùe KjòQ«ò ù~ aòRd cjû«ò Zûue ajêaò] _âZòbû _ûAñ IWÿò@û PkyòZâKê icé¡ KeòQ«òö IWÿò@û PkyòZâ RMZùe Zûue \úNð Pc}ûe Kýûeòde [ôfûö eûRý I eûRý aûjûùe ^òdêZ ^òdêZ _âgõiKu jé\dùe ùi GK ÊZª iÚû^ @]ôKûe KeòQ«òö Zûu aòùdûMùe IWÿò@û PkyòZâ RMZe GK ~êMe @« ùjfûö Zûuê eûÁâúd c~ðýû\û i¹û^ _â\û^ Keû~òaö Zûu @a\û^ @aòiàeYúd ùjûA ejòa ùaûf