ù~ùaVûeê RùY iõLýûfNê ~êaKuê SûWLŠùe KòQò ùfûK _òUê[ôaûe \égý bûAeûf
ùjûAQò ùiùaVûeê bûeZKê ^ò¦òZ Keòaû _ûAñ eúZòcZ @bò~û^ @ûe¸ ùjûA~ûAQòö Gjò ~êaK
RYK aûAK ùPûeò Keò ]eû_Wò[ôùfö ]eû_Wòaû _ùe Zûue RùY ijù~ûMú Liò _kûA[ôfûö
Kò«ê RùY ]eû_Wò~ûA[ôfûö Gjò ~êaK RYuê C©ýq ùfûKcûù^ GK aò\ýêZ Lê<ùe aû§ò
_òUò[ôùfö _ùe ~êaK RYK @iêiÚ ùjûA_Wòaûeê Zûuê _êfòi Ròcû \ò@û~ûA[ôfûö _úWòZ ~êaK
ùjCQ«ò ZùaâR @^iûeúö Cq ~êaKuê cûW ceû~ûC[ôaûùaùk Rd gâúeûc I Rd aRew
aûfò Kêjû~ûC[ôaûe ù\LòaûKê còkòQòö Kò«ê Gjò bòWòI WKÖeW ùjûAQò Kò ^ûjó Zûjû ÆÁ
ùjûA^ûjóö ùZùa ùPûeò Keò[ôaû ZùaâR @^iûeúe _êfòi KùÁûWòùe céZêý ùjûA[ôùf c¤
GjûKê iûμâ\ûdòK ew ù\aûKê C\ýc Keû~ûCQòö NUYûe Z\«_ûAñ ùK¦â ieKûe ^òùŸðg
ù\AiûeòQ«òö SûWLŠ jûAùKûUð c¤ G[ôù^A eòù_ûUð Zfa KeòQ«òö ùi_ùU ZùaâRKê
^ò~ðûZ^û \ò@û~òaû cûcfûùe eûRý ieKûe ^òR Ze`eê Z\« _ûAñ Gi@ûAUò MV^ KeòQ«òö
SûWLŠe Rûcùi\_êeiÚòZ UûUû ji_òUûfùe Zûjûe ù\jû« ùjûA[ôfûö Gjò NUYûùe iò^ò I
Leiê@ûñ _êfòi [û^ûe \êARY _êfòi @]ôKûeúuê iiù_Š Keû~ûAQòö cêLý @bò~êqKê _½òcaweê
Mòe` Keû~ûA[ôaûùaùk @^ý 10RYuê c¤ Mòe` Keû~ûAQòö ZùaâR I Zûe @^ý\êARY
ijù~ûMú hùXAKkû Mâûcùe Rê^ 17ZûeòL eûZòùe aûAK ùPûeò Keòaû _ûAñ _gò[ôùfö
Ne cûfòK CVò~òaû _ùe Pò}ûe Keòaûeê RùY ùKCñ@ûùW fêPò~ûA[ôfû I @^ý \êARY Liò
_kûC[ôaû ùaùk ùfûKcûù^ ùicû^uê _òQû Keò ZùaâRKê ]eò[ôùfö ÊûbûaòK bûùa ùPûe
]eû_Wòùf ZûKê ùfûKcûù^ aû§ò ù\aû ij _êfòi Ròcû ù\aû _ìaðeê _òUû_òUò Keò[û«òö @agý
Gjûaò ùa@ûA^ Kû~ðýö @bò~êqKê ]eòaû _ùe ZûKê Zêe« _êfòi Ròcû ù\aû \eKûeö ùZùa
eûZò~ûK cûW LûAaû _ùe iKûkê ZùaâRKê _êfòi Ròcû \ò@û~ûA[ôfû I NUYûe 5\ò^ _ùe
Zûjûe céZýê ùjûA[ôfûö Kò«ê Gjò NUYûKê ù^A Gùa bûeZeê @ûe¸ Keò RûZòiõN _~ðý«
iaêVò PûfòQò _*ûdZö bûeZùe ]ûcðòK Êû]ú^Zû ^ûjó ùaûfò @ûùceòKû eòù_ûUð ù\C[ôaûùaùk
Gjò NUYû RûZòiõNùe @ûùfûP^û ùjaû_ùe bûeZVûeê eòù_ûUð Zfaû Keû~ûAQòö G ù\gùe
@ù^K jò¦êuê ùKak ]cð @û]ûeùe jZýû Keû~ûG, jò¦ê ~êaZúcû^uê @i\ûePeY Keò
ak_ìaðK CVûA^ò@û~ûGö c¦òe bûwò\ò@û~ûG, gòafòw C_ùe iõLýûfNêcûù^ _eòiâû Ke«ò,
2.5ahðe Ußòuf gcðûKê iõLýûfNêcûù^ MYakû}ûe Keò ZûKê UêKêWû UêKêWû Keò `òwò\ò@«òö
iõi\ I iê_âòcùKûUðVûeê cûZâ 6KòùfûcòUe \ìeùe [ôaû \òfäúe Pû¦ò^úùPøK @*ke \êMðû
c¦òe C_ùe aò^û KûeYùe 400eê C¡ßð iõLýûfNê eûZò@]ô@û @ûKâcY Keò GjûKê ]ßÉaò]ßÉ
Keò\ò@«òö Kò«ê GjûKê ù^A ùKùaùjùf ùKøYiò ù`ûecùe @ûùfûP^û jêG ^ûjó Kò´û
RûZòiõNùe Gjû _âiw eìù_ CÎû_òZ jêG^ûjóö @ûRòe icdùe jò¦êcûù^ ùKak ^òeúj
Rúaeìù_ bdbúZ @aiÚûùe ejêQ«òö KûeY ]cð ^òeù_laû\ aRûd eLòaû I _âcûY Keòaû
ùKak jò¦êcû^ue \ûdòZßö Gù\gùe MZ 70ahð c¤ùe @ù^K [e jò¦êcûù^ ùKak
^ò~ðûZ^û I jòõiûe gúKûe ùjûA@ûiòQ«òö Êû]ú^Zû _ìað K[û GVûùe @ûùfûP^û Keû~ûC^ûjóö
Êû]ú^Zû _ùe 1992ùe cê´Aùe ùaûcû aòùÇûeYùe 400eê @]ôK ùfûKuê iõLýûfNêcûù^
cûeòù\ùfö ù\g Êû]ú^ ùjaû _eVûeê iaêùaùk iõLýûfNêcû^u bûa^ûKê @û* ^@ûiê ùicû^u
]cð bûa^û @ûNûZ ^_ûC ùi[ô_ûAñ jò¦êcû^uê D\ýc KeòaûKê _WêQò ö ùKak ùijò KûeYeê ]cð
@û]ûeùe _ûKòÉû^ iéÁò ùjfûö ù\ge ù^ZéZß ù^C[ôaû Raûjefûf ù^jeê , iŸðûe afäb
bûA _ùUf, icùÉ jò¦ê [ôùf Kò«ê ùKjò ùKùaùjùf bûeZKê jò¦êeûÁâ ùNûhYû Kùf ^ûjóö
KûeY Gjû\ßûeû iõLýûfNêcû^u bûa^ûKê @û* @ûiòa ùicûù^ Kûùk ^òRKê @iêelòZ bûaòùaö
iõLýûfNêcû^u bûa^û I iêelû _ûAñ Gù\g @ù^K akò\û^ ù\AQò Z[û_ò KòQò ^òfð{ @ûRò
MYcû¤cùe aqaý \ò@«ò ù~, 1947ùe @ûc iõLýû cûZâ 7ùKûUò [ôfû, @ûùc @fMû eûÁâ
MV^ Kfê, Gùa @ûc iõLýû 25ùKûUòùe _j*òfûYòö ùZYê Zùc Gù\g QûWò ~û@ö Gù\gùe
ij^gúkZûe Gbkò _eòbûhû @ù^K[e ù\LòaûKê còkòQòö ùicûù^ @bòù~ûM KeêQ«ò ù~,
ùicû^u _âZò aûQaòPûe Keû~ûCQòö ùicû^uê aòù\g cªú Keû~ûC^ûjòñ, ùicû^uê Méjcªú
Keû~ûC^ûjó, ùicû^uê ùi^ûaûjò^úùe iûcòf Keû~ûC^ûjóö Kò«ê aûÉaòKûZû ùjCQò MZ i¯ûjùe
Gbkò GK NUYû NUòQò ~ûjû @ûc ùi^û aûjò^úKê f{òZ KeòQòö MZ _jòfûeê @ce^û[ ~ûZâû
@ûe¸ ùjûA[ôaûùaùk WýêUòùe [ôaû RùY iõLýûfNê Raû^ RùY gâ¡ûkê ~êaZú ~ûZâû icdùe
iÜû^ Keê[ôaûe \égý Cù©ûk^ Keò bûAeûf KeòQ«òö Gjò NUYûKê ù^A _âZòelû aòbûM c¤
f{ûR^K iÚòZòùe _WòQòö Zêe« Cq Raû^Kê ùiVûeê _âZýûjûe Keû~ûAQòö ùijò_eò 1989K[û
@ûùfûP^û Keû~ûCö _â[c [e _ûAñ bò_ò iòõ ieKûe RùY iõLýûfNêuê Méjcªú Keòù\ùfö
1989 Wòùi´e 2 ZûeòLùe ùi Méjcªú ùjùfö Gjûe cûZâ i¯ûjK _ùe @[ðûZ Wòùi´e
8 ZûeòLùe ù~ûR^ûa¡ bûùa Zûu Sò@uê @_jeY Keò^ò@û~ûGö Gjû a\kùe 30eê @]ôK
@ûZuaû\úuê cêq Keò\ò@û~ûGö Gjò aýqò RYK Méjcªú ùjaûùaùk ùKjò ZûjûKê aòùeû]
Keò^[ôùfö ùKjò GjûKê @û_©ò Keò _ù\ ùjùf Kjò^[ôùfö ùijò Méjcªúu Sò@ còg^ _ìeû
ùjaû_ùe G_eò _\ûKê @ûiòùf ù~_eò `òfà ù\Lò `òfà jfeê aûjûeêQ«òö Gjûe cûZâKòQò \ò^
_ùe KõùMâi ù^Zû Mêfûc ^aú @ûRû\u Neê RYuê @_jeY Keò^ò@û~ûGö Zûjû a\kùe c¤
27RY @ûZuaû\úuê cêq Keû~ûGö Gjûe VòK 45\ò^ bòZùe 1990 Rû^ê@ûeú 19ZûeòLùe
R¹ê Kûgàúeeê 5fl Kûgàúe _ŠòZuê bdbúZ Keò Rúa^eê cûeòù\aûKê ]cK ù\A aòZûWòZ
Keû~ûGö ùicû^uê ^òR bòUûcûUò QûWò Rúa^ aòKkùe @^ýZâ _kûA@ûiòaûKê _ùWö ùiùZùaùk
Kûjó ùKjò GjûKêù^A @û_©ò Keò^[ôùfö GNUYûùe RùY ùjùf @bò~êqu aòùeû]ùe GZfû
\ò@ûMfû ^ûjòñö RYKê c¤ Mòe` KeûMfû ^ûjòñö ùiùZùaùk Z Kûjó Gjò _âiw RûZòiõNùe
CVò^[ôfûö ùZYê aòPûe Keû~ûCö Gù\ge jò¦êcûù^ iaêRûYò gêYò ijò~û@û«ò, ^û ùicû^uê Pê_
ejòaû _ûAñ aû¤ Keû~ûGö ùiùZùaùk Méjcªú [ôaû ùijò aýqòu ^òR eûRýùe Gbkò NUYû
NUò[ûGö @ûùc Kjê^ê Gjû ùKøYiò hW~ª _ìaðK ùjûA[ôaö Kò«ê Gjò NUYûKê ù^A ùiùZùaùk
iê_âòcùKûUð aò Pê_ ejòùfö ù~Cñ @\ûfZ cjûeûÁâùe \jò jûŠòe CyZû ùKùZ ùja, Zûcòf^ûWêùe
RfäòKUêùe KY ùjfû, ùi[ôù^A ^òR @ûWê cûcfû aòPûe _ûAñ MâjY Ke«òö Kò«ê ùiùZùaùk
c¤ @\ûfZ Pê_ ejòùfö ùijò Méjcªúue ùKjò AÉ`û c¤ \ûaò Keò^[ôùfö 1984ùe
KõùMâie ù^Zûcû^u _âZýl ^òùŸðgùe 4jRûeeê @]ôK gòLcû^uê \òfäúùe ùMûWûA ùMûWûA
jZýû KeûMfûö Kûjû ùaKùe Rk«û Uûdûe _ìeûA\ò@ûMfû Z KûjûKê Rk«û ^ò@ûñùe ùVfò\ò@ûMfûö
Z}ûkú^ ieKûeu ^òùŸðgKâùc _êfòiKê c¤ Gjò Kû~ðýùe ^òùdûRòZ KeûMfûö Kûjó ùiùZùaùk
aò Gjò _âiwùe RûZòiõNùe CVò^[ôfû Kò @\ûfZ c¤ ieKûeuVûeê eòù_ûUð Zfa Keò^[ôùfö
@ûRò bûAeûf ùjûA[ôfû GK còQ iZ bòWòIKê ù^A bûeZe iõi\úd aýaiÚû _âZò @wêkò
^òùŸðg Keû~ûCQòö bûeZùe 133ùKûUò ùfûK aiaûi Ke«òö ùKCñVò KòG Qòuòfû, Kûgòfû,
KûjûKê KòG cûW cûAfû Zûjûe ~\ò bòWòI bûAeûf jêG ùZùa ùi[ôù^A _ìeû ù\gKê I
ieKûeKê a\^ûc Keòaûe ùKCñ ~êqò~êq KûeY @Qò Zûjû aêSû _Wê^ûjóö ùZùa Gjò NUYû
_Qùe _ûKòÉû^e faò [ôaû ÆÁ aêSû_WêQòö _ûKòÉû^Vûeê Afc _ûC[ôaû @ûc Z[ûK[ôZ
aê¡òRúaú I ]cð ^òeù_laû\úcûù^ GjûKê _âiw KeêQ«òö _ûKòÉû^ _ìaðeê c¤ @ù^K [e
Gbkò KeòQòö ù~Cñ _ûKòÉû^ jRûe jRûe @û`Mû^aûiúuê ^ò~ðûZ^û ù\CQò, ù~Cñ _ûKòÉû^e
Raû^cûù^ ùafêP ùaûjê Sò@u A{Z fêUêQ«ò, ù~Cñ _ûKòÉû^ùe jò¦ê ~êaZúcû^uê CVûAù^A
ak_ìaðK ]cðû«eY Keò aòaûj Keû~ûCQò, ù~Cñ Vûùe RùY @Ycêifòc aeòÂ _êfòi @]ôKûeúuê
Neê ùNûhûWò ùaNe Keò\ò@û~ûCQòö Zûu _ZÜú I _òfûcû^u PêUò ]eò ùcøkaû\úcûù^ eûÉûùe
ùNûhûWò ùNûhûWò ù^CQ«òö Gaõ ù~Cñ _ûKòÉû^e iaêVûeê aW aûYòRýòK ije KeûPòùe jò¦ê
c¦òeKê ]ßÉaò]ßÉ Keò ùiVûùe _eòiþâûMûe ùLûfò\ò@û~ûCQò, ùijò _ûKòÉû^ bûAeûf bòWòIKê
ù^A ZùaâR @^iûeú _âiwKê RûZòiõNùe CÎû_^ KeêQòö bûeZ Gùa @ûC _ìeêYû bûeZ
ùjûA ejò^ûjóö ùZYê ù~Cñcûù^ bûeZKê Gbkò ùQûUùcûU NUYûùe ^ò¦òZ KeòaûKê hW~ª
KeêQ«ò, bûeZ ùicû^uê CPòZ Raûa ù\aû \eKûeö Gbkò ùQûUNUYûKê @Zý« aW Keò
_âiûe Keû~ûC[ôaûùaùk @\ûfZ ^òR @ûWê ù^ûUòi Rûeò Keòaû I ieKûeuê Raûa Zfa
Keòaû icÉuê aòiàòZ KeêQòö @ûRòe @\ûfZu ^òKUùe LŠ_úV MV^ Keòaûeê `êeiZ ^ûjóö
ùcûUû @ue \ecû ù^C[ôaû @ûc aòPûe_Zòcûù^ 70ahð _ìeêYû cûcfûe eûd ù\aû_ûAñ
iûji RêUûA_ûe«ò ^ûjó ö ùZYê c¤Éò ^ò~êq Ke«òö @ûce ^ýûdòK aýaiÚû c¤ GK hW~ªe
gúKûe ùjûA[ôaû jé\ùaû] jêGö MZahð Wòùi´e cûiùe 5UòeûRýe aò]û^ibû ^òaðûP^
_ìaðeê @\ûfZ eûù`f _âiwùe Pûf[ôaû cûcfûKê MWûA Pûfòùfö ^òaðûP^ _ùe `k_âKûg
_ûAaûe \ò^K _ùe @\ûfZ eûd _âKûg Ke«ò Gaõ ùK¦â ieKûeuê Käò^PòU \ò@«òö Gjû_ùe
ùfûKibû ^òaðûP^ @ûùi Gaõ _ò@ûAGf \ûde Keê[ôaû GK hW~ªKûeú ùMûÂú _êYò @\ûfZ
~û@û«ò I @\ûfZ ùPûeû \fòf @û]ûeùe \ûde ùjûA[ôaû Gbkò _ò@ûAGfKê c¤ aòPûe _ûAñ
MâjY Keò^ò@«ò I ieKûeuê ù^ûUòi Keò\ò@«òö Ußòuf gcðûuê iõLýûfNê iò@ûkcûù^ SêYò
LûA\ò@«ê _ùQ @\ûfZ Kò«ê Pê_ eêj«òö @[P RùY ùPûe ~\ò cûW LûG ùZùa ùKak
@\ûfZ ^êj«ò, @ûc R^_âZò^ò]ôcû^u Vûeê @ûe¸ Keò RûZòiõN _~ðý« icùÉ Kû¦«òö Gbkò
aòPòZâ aýaiÚû GK aòW´^û cûZâö
Comments
Post a Comment