CKôk ùMøea c]êaûaêu iáZòùe

‘Zêc _eò ùQûU _òfûUòG / Mûñ Pûjûkúe PûU iòG / ùPùjeûUò Zûe WCf WûCf / aê¡òùe ZûjûKê ieò KòG?’ û ùijò _òfû \òù^ aW ùjfû / c]ê aûeòÁe ùaûfûAfû / Kjòfû RûZòe Kûù^ Kûù^ / CVòaê Zê @ûC ùKùZ \òù^ / ? _ìeêa ùMøea _êeêa cjòcû / _Wê^ûjñò Kòùe ùZûe cù^’- ?- ùi ù~ûMR^àû KûkRdú cjû_êeêh @^ý ùKjò ^êj«ò ùi ùjCQ«ò, CKôk ùMøea c]êiì\^ û ùi KUK iûùf_êee iZýûbûc_êe Mâûcùe cjúdiú cûZû _ûaðZú ù\aú I _òZû ùPø]êeú eNê^û[ \ûiu ùKûkcŠ^ Keò[ôùf 28 G_âòf 1848 ciòjû û ùi ùKak RùY aýqòaòùgh ^[ôùf ùi IWò@û RûZò, bûhû I iùaðû_eò IWò@û @iàòZûe iaðùgâ @^êÂû^ Kjòùf @Zêýqò ùja^ûjó û Zûu ~êaûaiÚûùe ùi @^êba Kùf IWò@û RûZòe Rúa^ RûZúd PeòZâKê I bûhûKê ù\gù_âcùe _äûaòZ Keò Êû]ú^Zûe iêù^fò Ê_Üùe _eò_éq Keòaû _ûAñ ù^ùf búhà g_[ û iaÊð ic_ðYe ù^ùf ~êMû«Kûeú aRâ g_[ û C}k \ú_òKûe _âZòÂûZû Kcðaúe ùMøeúgue eûdu iûjû~ý ù^A c]êiì\^ \ûi 1882 ciòjûùe C}k ibû MV^ Kùfö Gjû[ôfû GK eûRù^÷ZòK c*ö 1895 ciòjû Rû^ê@ûeú 15 ZûeòLùe ù~ùZùaùk IWò@û bûhûKê Cùz\ Keò jò¦ò bûhû _âPk^ Kùf ùiùZùùak c]êiì\^ \ûi, Mwû]e ùcùje, c]êiì\^ eûI Gjûe Zúaâ aòùeû] Keò[ôùf I fWð K{ð^uê ùbUò[ôùfö 1886 ciòjûùe ùi awûkú bûhûe _âPk^ aòeê¡ùe I ùfWò [ciþ cjòkû WûqeLû^û ùeùb^þiû KùfR Kýûµiùe iÚû_^û _ûAñ @MâYú bìcòKû ù^A[ôùfö cjûZàûMû§úu ajê _ìaðeê c]êaûaê KUK ^Me_ûkòKû jûUeê fêY Ke jUûAaû _ûAñ 11 ù`aédûeú 1888 ùe aâòUòg ieKûeu _ûLùe \éXÿ \ûaò Keò[ôùfö ùiùZùaùk IWògûe ùfûKue cêŠ_òQû @ûd cûZâ 20Uuû [ôfûö 11 ùc 1885ùe c]êaûaê i´f_êeùe jò¦òe _âPk^ ùKak aòùeû] Keò^[ôùf aeõ IWògû WòbòR^ ij cògâY _ûAñ _âak ~êqò C_iÚû_^ Keò[ôùfö 14 cûyð 1988 ciòjûùe c]êaûaê ùawf aò]û^ibû _eòh\Kê ùQûU^ûM_êe @ûi^eê ^òaðûPòZ ùjûA[ôùfö 1896 ciòjûùe ùi ùawf aò]û^ibû _eòh\ùe IWò@ûcû^ue Cygòlû _ûAñ ùa÷]û^òK ~êqò C_iÚû_^ Keò[ôùfö Kìkaé¡ c]êiì\^ G ^aý IW÷ògûe iéÁòK©ðû _â[c IWò@û aûeòÁe, _â[c iÜû^ZKù©e, _â[c aò]ûdK cªú, _â[c aòfûZ ù`e«û I ÊûdZ gûi^e _â[c _âPûeK I _âZòÂûZûö c]êaûaêu R^àeê jó @û]ê^òK IWògûe R^àö Zûu Rúa^ KûjûYú IWògûe @¡ðgZû±úe AZòjûi, iûjòZý, iõÄéZò ij IZü_âZ bûùa RWòZö Zûuê QûWò IWògû @_ì‰ðûw, @]êeû I @icûjòZö iûe eòPûWð MMðu C_ù\g Kâùc ùi KUKKê 25.09.1881ùe _âZýûa©ð^ Kùf Gaõ Zûueò _âùPÁûùe KUKùe _â[c aûkòKû Cyaò\ýûkd I _êÉKûkd iÚû_^ KeûMfûö C}k ibû @MÁ 3 ZûeòL 1888ùe Rcò\ûe Kûgú^û[ \ûiu ibû_þZòZßùe @MÁ 21, 1889ùe ùjûA[ôfûö ~ûjûe iõ_û\K ùMøeúgue eûd I C_ibû_Zò c]êaûaê [ôùfö c]êaûaê 1885 ciòjûùe iûeþ eòPûWð [ci^þuê IWògûe Kéhò I @[ðù^÷ZòK C^ÜZò _ûAñ ~[û RkùiP^, gòÌ I ùekaûAe iõ_âiûeY ij i´f_êe ijòZ Mûce cògâY _ûAñ aâòUòg ieKûeu _ûLùe \ûaò C_iÚû_^ Keò[ôùfö c]êaûaê 1886 eê 1898 _~ðý« RûZúd KõùMâiùe iKâúd @õg MâjY Keò[ôùfö Kò«ê bûhûbò©òK GK ÊZª IWògû MV^ KeòaûKê RûZúd KõùMâi _âZýûLýû^ Keòaûeê ùi ùi[ôeê Ijeò @ûiò GK ÊZª IWògû MV^ _ûAñ búhà g_[ ù^ùf Gaõ KõùMâi Vûeê Ijeò @ûiòùfö 1886 ciòjûùe MR_Zò eûRû \òaýiõòj ù\auê jZýûcûcfûùe RWòZ Keò AõùeR ieKûe Kkû_ûYò \Šùe \ŠòZ Keò[ôùf û Zûu @aZðcû^ùe Zûu ^ûakK _êZâuê RM^Üû[u ùiaûeê aõPòZ Keòaû ijòZ eûRýe gûi^ aýaiÚûKê ^òR jûZKê ù^A[ôùf û Gjû aòeê¡ùe c]êaûaê aâòUòg ieKûe aòeê¡ùe fXò[ôùf Gaõ ùghùe KfòKZû Cy^ýûdûkdùe aòRd fûb Kfû_ùe `kùe RM^Üû[ c¦òee _âgûi^òK ùiaû @]ôKûe MR_Zòu jÉùe _ê^ü ^ýÉý KeûMfû IWò@û RûZòe Êûbòcû^ iêelòZ ùjûAejòfû û fûfùcûj^ ùNûhu ibû_ZòZßùe Wòùi´e 28-30-1903ùe cûWâûiùe aiò[ôfû û IWò@û ù^Zûcû^ue iZ _âùPÁû iùZß c¤ ÊZª IWògû MV^ _âÉûa @ûùfûP^ûùe iÚû^ _ûAfû ^ûjó û ùZYê ùiùZùaùk IWògûe @MâMYý Êû]ú^ùPZû ù^ZéaMð Pò«û Kùf, KõùMâi \ßûeû IWògûe Êû[ð, Êûbòcû^, @ÉòZß I @iàòZûe i`k eì_ûd^ i¸a_e ^êùjñ, ùijò RûZòù_âc ajÜòeê CKôk i¹òk^ú R^à ù^fû û 1902 Mûce aâjà_êeVûùe \lòY IWò@û i¹òk^ú ibû MVòZ ùjûA ÊZª _âù\g _ûAñ \ûaú Keû~ûA[ôfû û c]êiì\^ \ûiu _âùPÁûùe CKôk i¹òk^ú R^à ùjfû û G[ôùe IWògûe f² _âZòÂòZ iûjòZýe[ú eû]û^û[ eûd, ^¦Kòùgûe ak, _âKéZò Kaò Mwû]e ùcùje, ùMû_ûk P¦â _âjeûR, \lòYeê Ké¾P¦â MR_Zò, cdêebeê gâú eûcP¦â bù\I LýûZû^ûc aýqòue @KêY× ijù~ûM ejòfû û c]êiì\^ eûI CKôk iûjòZý icûRe GK aûhòðK @]ôùag^ 1903 ciòjû Wòùi´e 29 ZûeòLùe KUKùe WûKò[ôùf û G[ôùe ibû_ZòZß Keò[ôùf, eû]û^û[ eûd û Gjûe VòKþ _e\ò^ Wòùi´e 30 ZûeòLùe _â[c CKôk i¹òk^ú KUKe A\Óû _Wò@ûùe @^êÂòZ ùjfû û Gjò CKôk i¹òk^úùe _âûe¸òK iõMúZ eìù_ eû]û^û[ eûdu iõÄéZ bûhûùe ePòZ, ' iùaðhûõ ù^û R^^ú bûeZ ]eYú KÌfùZùd' Mû^ Keû~ûA[ôfû û Gjò i¹òk^úùe ùiùZùaùk ùeùb^èûùe _ûV_Xê[ôaû ùMû_a§ê \ûi RùY ùÊzûùiaú bûaùe ù~ûM ù\A[ôùf û Gjò i¹òk^úùe IWògûKê ÊZª _âù\g eìù_ MXòaû _ûAñ iað i¹Zò eêù_ _âÉûa MâjY Keû~ûA[ôfû û IWògûe iúcû ùKak C_Kìk Ròfäûùe @ûa¡ ^êùjñ IWò@û bûhû bûhú QZògUò MWRûZ eûRý ijòZ CZeùe ùc\ò^ú_êe, _½òcùe hùXAKkû, Leiê@ûñ, \lòYùe cõRêhû I, Azû_êecþ , _âbéZò @õPk _~ðý« IWògûe iúcû _eòaýû¯ ùaûfò cZ _âKûg _ûA[ôfû û IWògûùe ejê[ôaû ù~ ùKû÷Yiò ]cð RûZò , bûhûbûhú ùfûKuê IWò@û bûaùe PòjÜòZ Keòaû _ûAñ @jßû^ ù\A[ôùf û IWò@û ÊûZªýe _eòPd eìù_ ùi CKôk i¹òk^úùe IWò@û cû^u _ûAñ GK ÊZª _MWòe _eòKÌ^û Keò[ôùf Gaõ ^òùR ùibkò GK _MWò _ò§ò CKôk i¹òk^úùe @õg MâjY Keò[ôùf û c]êaûaêu _âPkòZ Gjò _MWò c¤ IWògûe _âPkòZ I _âiûeòZ ùjûA[ôfû û c]êaûaêu _âùPÁûe IWògûùe aòbò^Ü ÊûdZ gûi^ aýaiÚûùe ^òaðûP^ùe IWò@ûu @õg MâjY ^ûeúgòlûe aòKûg, gòÌe aòKûg, KUKe ZûeKhò Kûce aòKûg, Gaõ Zûueò ù_âeYûùe IWò@ûcû^ue \ûaú jif_ûAñ aòbò^Ü iõMV^ iéÁò ùjaû ijòZ IWògûùe GK ^aRûMeYe C^àû\^û ùLkòMfû 1921 ciòjûùe c]êaûaê aòjûe I IWògûe cªú ùjùf û Zûue ^ýûd iõMZ aûMàòZû aò]û^ibûKê ɲ Keê[ôfû û ù~Cñ\ò^ c]êaûaê ùfûK_âZò^ò]ô bûùa cªúcûù^ \ecû ù^aû CPòZ ^êùjñ bûeZ ahðùe _âgÜ CZ[û_^ Kùf, ùi _âÉûa Zûue MâjYúd ùjfû ^ûjñò û ùZYê ùi 1923 ciòjû cûyð 8 ZûeòL \ò^ cªú _\eê AÉ`û ù\ùf û c]êaûaê 1930 ciòjûùe fŠ^e ùMûf ùUaêf ùa÷VKùe ù~ûM ù\A[ôùf û ùiùZùaùk Zûue IWògûKê ÊZª _âù\g MV^ \ûaúKê AõùeR ieKûe MâjY Keò[ôùf û 1932 ciòjûùe iûAc^þ Kcòg^ @ûMc^Kê KõùMâi _âZýûLû^ Keò[ôaû ùaùk Kcòg^ ÊZª IWògû MV^e i_lùe [ôaûeê c]êaûaê iûAc^þ Kcòg^uê ÊûMZ RYûA[ôùf ~ûjûe `kgîZò Êeì_ IWògûe iúcû ^ò¡ðûeY _ûAñ IWù^f KcòUò MV^ ùjfû û 1936 ciòjû G_âòf _jòfûùe IWògû GK ÊZª eûRýeìù_ @ûcô _âKûg Kfû û aòjûeò aûaê eûùR¦â _âiû\u _eò ùKùZK KõùMâi ù^Zû hùXA Kkû , Leiê@ûñ IWògû aûjûùe ejê ùaûfò Pûjñê[ôùf û Zûjû jñò ùjfû û iòõjù\Iue lê\â Êû[ð ù~ûMñê IWògûe @_êe« lZò ùjfû û IWògûe ajê @*k AQû_êe, cêhû, UòKûfò, Rk«e, aêWûAiòõ, _ûùWeê, iêR^ùKûUû, iõòjbìcò Ròfäû, KŠûA, Zûcâ ùfûK, c¤_âù\ge iõKeû MâûcKê, `êfSe, aÉee iúcûa©ú @õPk @ûC IWògûKê ù`eò@ûiòfû ^ûjñò û ùK¦â ieKûe aò @û«eòKZû eLôùf ^ûjñò û aògûLû_ûUYû, aòRdû^Mecþ aò IWògûeê PûfòMfû û @û§â Kakùe ùKûùeWû Mâûce 270 _eòaûe, MR_Zò Ròfäûe ^ka«Kê ù^A 1936 ciòjûeê iúcû aòaû\ fûMò ejòQò û KêUò@û MâûcKêe 22 LŠ Mûñ, ùKûeû_êUe 22 LŠ Mûñ, eûdMWûe 9 LŠ Mûñ, Mûce 14 LŠ Mûñ, cdêebe 10LŠ Mûñ, ùK¦þêSee 5LŠ Mûñ, MR_Zòe 14 LŠ Mûñ, aûùfgßee 2 LŠ Mûñ G iaê iúcû aòaû\ ùNeùe ejòMfû û Kò«ê G iaê ù\LôaûKê c]êaûaê 1934 ciòjû ù`aé@ûeú 4 ZûeòLùe ùi Ajfúkû i´eY Kùf û c]êaûaêue ZýûM aògß AZòjûiùe aòek I @^^ýö Kìkaê¡ c]êiì\^ G ^aý IWògûe iéÁòK©ðû ùi _â[c IWò@û MâûRêGUþ , ù_ûÁMâûRêGUþ, _â[c IKòf, Z[û _â[c aò]ûdK, _â[c cªú _â[c aòfûZ ~ûZâú, I Êûd© gûi^e _â[c _PûeK, _âZòÂûZû û c]êaûaêu R^àeê jó @û]ê^òK IWògûe R^àû Zûu Rúa^ KûjûYú IWògûe @¡ðgZûŸúe AZòjûi, iûjòZý, iõÄéZò ij IZüù_âûZü bûùa RWòZ û Zûuê QûWò IWògû @_ì‰ðûwû, c]êeû I @icûjòZ û iûe eòPûWð MMðu C_ù\g Kâùc ùi KUKeê 25. 09. 1881ùe _âZýûa©ð^ Kùf Gaõ Zûueò _âùPÁûùe KUK aûkòKû Cyaò\ýûkd I _êÉKûkd iÚû_^ KeûMfû û CKôk ibû @MÁ 3 ZûeòL 1888 ùe Rcò\ûe Kûgú^û[ \ûiu ibû_ZòZßùe @MÁ 21, 1888 ùe ùjûA[ôfû û ~ûjûe iõ_û\K ùMû÷eúgue eûd I C_ibû_Zò c]êaûaê [ôùf û c]êaûaê 1885 ciòjûùe iûe eòPûWð [ci^þuê IWògûe Kéhò I @[ðù^÷ZòK C^ÜZò _ûAñ ~[û RkùiP^, gòÌ I ùekaûAe iõ_âiûeY i´f_êe ijòZ MõRûce cògâY _ûAñ aâòUòg ieKûeu _ûLùe \ûaò C_iÚû_^ Keò[ôùf û c]êaûaê 1886eê 1898 _~ðý« RûZúd KõùMâie iKâòd @õg MâjY Keò[ôùf û Kò«ê bûhû bòZòK GK ÊZª IWògû MV^ KeòaûKê RûZúd KõùMâi _âZýûLýû^ KeòaûKê ùi ùi[ôeê Ijeò @ûiò GK ÊZª IWògû MV^ _ûAñ búhà g_[ ù^ùf Gaõ KõùMâi Vûeê Ijeò @ûiòùf û Zûu aòhdùe bûeZe aòbò^Ü eûRù^÷ZòK \kùe cZaû\e _eòPd c¤ còkò[ûG û RùY iûcûRòK Kcðú gòlû I gòÌe _éÂù_ûhK Z[û eûRù^÷ZòK @]ôKûee _âaqû bûùa ùi G bkò ùKû÷Yiò _\ùl_ MâjY Keò^[ôùf ~ûjûKê Zûu aòùeû]úcûù^ @^ûagýK ùaûfò icûùfûP^û Keòùa û ùi RùY \éX Agßeaògßûiú, ~òG iZý, I ^úZò^ò cYòh [ôùf û GAbkò bûùa RùYiû]ê, ^òÊû[ð Gaõ iûjûiú cjû^ ù^Zûue Rúa^ I \gð^ @ûRòe bûeZKê ùMû÷eagkú Keòaû ijòZ ù\gY cêqò iõMâûc I _âMZúùe ijûdK ùjûA_ûeòa Gjû ^òüiõgd û

Comments