HZòjûiòK Ròfäû ùK¦âû_Wû
-ùMûfL P¦â \ûi
gâú aýûiù\au ePòZ aâjàZª I _\à _êeûYùe Zêkiú ùlZâe ^ûc a‰òðZ @Qò û fkòZMòeò I @kZòMòeò \êA _ûjW K¦eùe ejê[ôaû @iêe K¦eûiêe iû]êi^Úcû^uê KhY ù\aûeê _âbê akeûc ZûKê aò^ûg Keò[ôùf û Zûe geúee icÉ @õgKê Pûeò@ûWKê ù`û_ûWò ù\A[ôùf û K¦eûiêee MŠò _Wò[ôaû iÚû^Kê akMŠò aû K¦eû_ûWò Kêjû~ûC[ôfû û _ùe _ùe Gjû ^ûc ùK¦âû_Wû ùjûA[ôfû û ùK¦âû_Wûe @^ý^ûc Zêkiú ùlZâ û K¦eûiêee céZêý_ùe Zûe K^ýû ZêkiúKê akù\a aòaûj Keò GVûùe ejòaûeê ùK¦âû_Wûe @^ý^ûc ZêkiúùlZâ û akù\a Zêkiúu ij aYùe Mê¯ bûaùe ejòaûeê Gjû Mê¯ùlZâ Gaõ akù\a aâjà ùjûA[ôaûeê Gjûc¤ aâjà ùlZâ eìù_ _eòPòZ û
ùK¦âû_W ije ùMûaeú ^\ú Kìkùe @aiÚòZ û Gjò Ròfäûùe aâûjàYú,fêYû,PòùZâû_ôkû, KeûŠò@û, LeùiâûZû, ]ûceû, ùa÷ZeYú, _ûAKû, ùMûaeú, iû^ aâûjàYú, KûYú, jõiê@û, _ûUgûkû, aKêk ^\ú @û\ò @ù^K ùQûU aW ^\ú _âaûjòZ ùjCQò û IWògûe aW ^\ú cjû^\ú c¤ cjûKûk_Wûe ZòLôeò Vûùe ùK¦âû_Wûùe _âùag KeòQò û Gjò Ròfäûe Rkaûdê iû]ûeYZü Mec I @û\â û Gjò Ròfäûe _ìað C_Kìkùe fêYò@û Rcò [ôaû ùaùk _½òcûk aòÉú‰ð Caðe I icZk bìcò û Gjò Ròfäûe _eòiúcû ùjCQò 2644 aMðKòùfûcòUe û 2011 R^ MY^û @^êiûùe Gjò Ròfäûe ùfûK iõLýû 14,39,891 û Gjò Ròfäûe cêLýûkd ùjCQò ùK¦âû_Wû û Gjò Ròfäû 9Uò aäK ùK¦âû_Wû, ùWeûaògò, cûgðûNûA, cjûKûk_Wû, eûRK^òKû, Me\_êe, _…ûcêŠûA, eûR^Me I @ûkòKê ù^A MVòZ û ùMûUòG iaþWòbòR^, ùMûUòG cê^òiþ_ûfUò, \êAUò UûC^, 230Uò Mâûc _ûdZ,9 Uò Zjiòf Gaõ 1567Uò ùeùb^êý MâûcKê ù^A MVòZ û 7Uò [û^û I 10 `ûŠò @Qò û 1993 ciòjû G_âòf 4 ZûeòLùe KUK Ròfäûeê @fMû ùjûA ùK¦âû_Wû ÊZª Ròfäûùe _eòYZ ùjûA[ôfû û
ùK¦âû_Wûe @]ôaûiúcûù^ cêLýZü Kéhò C_ùe ^òbðegúk û _âûd 70 bûM ùfûK Kéhò Kûc Keò ^òRe RúaòKû ^òaðûj Ke«ò û _âûdZü ]û^, cêM, aòeò, ùSûU,aû\ûc AZýû\ò `if GVûùe Pûh Keû~ûG û aûZýû, a^ýû I ceêWò \ßûeû Gjò @k ùaùk ùaùk _âbûaòZ ùjûA[ûG û gòlû ùlZâùe c¤ Gjò Ròfäû _Qùe ^ûjó û ùK¦âû_Wû cjûaò\ýûkd, ùK¦âû_Wû iû§ý cjûaò\ýûkd, A¦ò_êee aòeì_û cjûaò\ýûkd, ^òKòeûAe aúe j^êcû^ cjûaò\ýûkd, _…ûcêŠûA cjûaò\ýûkd, Zêkiú cjòkû cjûaò\ýûkd, aûfò@ûe _ûdZ cjòkû cjûaò\ýûkd, \ò^a§ê iûjê @ûA^þ cjûaò\ýûkd, Pûù¦ûk cjûaò\ýûkd, ùWeûaòg cjûaò\ýûkd, cûgðûNûAe aòRê _…^ûdK KùfR, cjûKûk_Wûe aûdûaûaû cjûaò\ýûkd @ûkò cjûaò\ýûkd, Ikûbe cjûaò\ýûkd, eûRK^òKûe ùg÷ùk¦â ^ûeûdY KùfR,aòAWò KùfR ùK¦âû_Wû @û\ò @ù^K ùQûU aW gòlû^êÂû^ MXò CVòQò û
_âûKéZòK ùiø¦~ðýùe c¤ Gjò Ròfû be_êe û GVûùe @ù^K _~ðýU^ iÚkú I ]cð_úV c¤ ejòQò û ùiMêWòK ùjfû
akù\a RúC-akù\aRúC c¦òe ùjCQò GK _âiò¡ Zú[ðùlZâ û aðcû^ Gjò c¦òe AQû_êe ejòQò û _â[c c¦òe ùK¦âû_Wû ijee KùPeú _eòieùe [ôfû û 1658ùe Kkû_ûjûW fêY×^ Keòaûû _ùe 1663ùe @ûCewùRae ùi^û_Zò cò@û\þ cjc\þ ùRû^þ Gjò c¦òeKê ]êkòiûZ Keò ZûC_ùe ciþRò\þ Zò@ûeò KeòQò û G_~ðý« Gjò iÚû^ jò¦êu ^òKUeê ù`eò ^ûjó û Gjò @ûKâcY icdùe _ìRKcûù^ gâúRúC cû^uê ù^A iLôaUùe eLô[ôùf û _ùe KêRweûRû gâúùMû_ûkú I ùQ\eû eûRû gâú^òaûi ^ùe¦â cjû_ûZâ 1670 ciòjûùe AQû_êe Vûùe ^ìZ^ c¦òe ^òcðûY Keò Zò^ò aòMâjcû^uê @]ôÂòZ KeûA [ôùf û aòMâjcûù^ @]ôÂòZ ùjaû_ùe c¦òe _eòPûk^û _ûAñ icÉ aýaiÚû ùijò \êA RY eûRû Keò[ôùf û Gjûe KòQò\ò^ _ùe cSò ù\Ck I RMùcûj^ Zò@ûeò ùjûA[ôfû û SêfY cŠ_, bŠûe Ne, MeêWɸ, ùMøeûw c¦òe, aûiêù\a c¦òe, @û^¦ aRûe, cêqò cŠ_ @û\ò ùaXû c¤ùe ejòQò û GVûùe c¤ _êeú gâúc¦òe bkò Zò^ò VûKêe aòùR KeòQ«ò Gaõ aûecûiùe ùZe _að _ûk^ Keû~ûG û e[~ûZâûùe GVûùe ùMûUòG e[ Zûk]ßR e[ jêG, ù~Cñ[ôùe Kò Zò^ò VûKêe aòùR Ke«ò û Gjò e[ _êeú e[ Vûeê aW Gaõ 16 jûZ _eò]ô , 26 jûZ Cy , 14Uò PK I 4 Uò ùNûWû L¬û~ûA[ûG û
flàúaeûj-gâúgâú flàúaeûj @ûkò eûRaõge AÁ ù\aZû û eûRû ^úkKŒ ù\a 52 jûZ Cye gâúRúCu c¦òe Kûc @ûe¸ Keò[ôùf û eûRû aâRiê¦e ù\a Gjò c¦òe Zò@ûeò Keòaû Kûc ùgh Keò[ôùf û ùaXûùe @Q«ò @ù^K ù\aûù\aúu ijòZ ]ûZâúgße cjûù\a û c¦òe iõj\ßûe KaûUùe 96Uò ùKûVeò Zò@ûeò ùjûA j^êcû^, \gcûA, \g@aZûe, aeûjú, @û\ò @ù^K ù\aû ù\aúu PòZâ ejòQò û gâúRúCu _ìRû c¤ùe ejòQò cûN cûi gêKä _l \ßû\gúùe iê^ûùag û @]e _YûfûMò, \gjeûùe eûRûùag, gâú _cúùe KûôKûùaeú ùag AZýû\ò û
P¦â cCkò-Gjû GK ùg÷a _úV û _…ûcêŠûA Vûeê eûR^Me eûÉûùe 10/12 Kò.cò \ìeùe CòKY _âMYû Vûùe Gjò _úV û P¦âcCkò c¦òe 32 jûZ f´, 16 jûZ PCWû I 150 jûZ Cy û IkûhêYúeê _[e @ûiòaû ijòZ fkòZ Mòeòe KûeòMecûù^ GjûKê Zò@ûeò Keò[ôùf û 1885 ciòjû ùa÷gûL _ì‰òðcû \ò^ c¦òee _âZòÂû ùjûA[ôfû û cjûgòaeûZâú \ò^ GVûùe ^ûjñó ^[ôaû bòW jêG û
iûZûbûdû- icê\â Kìke iûZùMûUò MûñKê ù^A iûZbûdû û ùijò Mûñ MêWòK ùjfû KûjÜë_êe, akeûc_êe, jeòje_êe, flàú^ûeûdY _êe, ùMûaò¦_êe, ùMû_ûk_êe, a^aòjûe_êe û eûR^Me i\e cjKêcûeê 45 Kò.cò \êeùe Gjû @aiÚòZ û _ aeûjúu _ûAñ Gjû _âiò¡ û Gjò _ aeûjúu ^ûc ùjfû aUKêcûeú, R¬ûkú, ùKûckûA, aòckûA I _ aeûjú û Kkû cêMê^ò _[eùe Zò@ûeò Gjò cìòðMêWòK icê\â @ûWKê @^ûA WûjûY jûZùe cûQ I aûc jûZùe L_êeò ]ûeY Keò ]ûWòùe QòWû ùjûAQ«ò û ùfûKK[û @Qò aeûjú _û bCYú EZêcZò jê@«ò û ùi[ô_ûAñ ùKøYiò _êeh ùijò cìòðcû^uê Qêñ@«ò ^ûjó û @júe ùKkû RûZòe cjòkû Gjò c¦ee ùiaòKû @U«ò û cûQ ùjCQò GVòKûe _âiò¡ ùbûM û Z’ù_ûA K[ûùe a‰òZ @Qò ù~ Z@ ù_ûA Gjò ù\aúuê _ìRû Keò Zûe iûZ bûAuê ùbUò[ôfû û Cù_ûeq Mâûc MêWòK Z@ù_ûAe bûAu ^ûc @^êiûùe ùjûAQò û
bòZe K^òKû:- Gjû ùjCQò GK @bdûeYý û aùwû_ iûMe ZUaðú eûR^Me Zjiòf @«MðZ aâûjàYú I ùa÷ZeYú ^\úe còkòZ cêjûYe ZâòùKûY bìcò 672 aMð Kò.cò Gjò @k û _ìaðeê Gjû Kò^òKû eûRaõge GK iêelòZ I @ûùcû\\ûdK a^ aòjûee iÚû^ û GVûùe c¤ eûR C@ûi I gòKûe ùKûVò [ôfû eûRû aògß^û[ b¬ue û ù\÷a \êaòð_ûKùe ^ ùjûA ~òaû \ßûeû Gjû C_ùe Gùa N Rwf iéÁò ùjûA ~ûAQò û Gjò iÚû^UòKê IWògû ieKûe a^ýR«êcû^u _ûAñ 1975 ciòjûùe @bdûeYý ùNûhYû Keò[ôaû ùaùk 1988 ciòjûùe bûeZ ieKûe GjûKê RûZúd C\ýû^ eìù_ cû^ýZû ù\AQ«ò û Gjò _âûKéZòK ùiø¦~ðýcd iÚû^Uò ùj«ûk Rwùe _ì‰ð, aòek KAñQu @Šû ù\aû iÚkú Gaõ Kê¸úeu aûiiÚkú eìù_ aýajéZ û eûR^Meeê ùKûjäû QK ù\A GVûKê ~òaûKê jêG û eûR^Me Vûeê Gjû 30 Kòùfû còUe û Mê¯ò Vûeê c¤ Gjò iÚû^Kê ùaûUùe ~ûZâû Ke«ò û Pû¦aûfò Vûeê c¤ f ù~ûùM GVûKê ~ûZâúcûù^ @ûi«ò û GVûùe aCkû I ]kû gvê@û Kê¸úe, aòbò^Ü _âRûZòe KuWû, cûQ, jeòY @û\ò ù\Lû~û@û«ò û GVûùe [ôaû ^\ú, ^ûk I Rwf \gðKcû^uê @û^¦ ù\A[ûG û Rk_[ùe ~ûZâû Kfûùaùk Cbd _ûgßùe [ôaû \égý \gðK cû^uê aòùcûjòZ Keò[ûG û \êA Kìkùe aê\ò aê\òKû N Rwfùe ^òbðdùe aòZeY Keê[ôaû cûQeuû aòùfA, Sòu, i´e, Ké¾iûMe céM, PòZûaûN, KUûi, aûeûjû,PòZâû jeòY \gðK cû^uê @û^¦ ù\A[ûG û GVûKê ^ùb´e eê ù`aédûeú cûi c¤ùe aòù\gûMZ _lúcûù^ \k \k ùjûA @ûiò[û«ò û
Wûwcûk-eûR^Meeê fùe @ûiòaûKê jêG ^kòZû _ûUò@û NûUKê û ùiVûeê _âûd 5/6 Kò. cò PûfòPûfò Mùf Wûwcûk _ùW û GVûùe ejòQò fêYò _ûYòùe aXê[ôaû Kê¸úe MùahYû Mûe û GVûùe _âRR^ Keû~ûG ]kû ewe gvê@û Kê¸úe @Šû û
Mjúec[û-@ûùc ~\ò Rû^êdûeú eê G_âòf cûi c¤ùe Gjò iÚû^Kê ~òaû KAñQu @Šûù\aû ù\Lô _ûeòaû û @ûcKê eûR^Meeê Gjò iÚû^Kê Wwû Kò´û fùe ~òaûKê ùja û GVûKê _âgû« cjûiûMe I @ûUfûòK cjûiûMeeê Ifòbò eòWòf KAñQcûù^ @Šû ù\aûKê @ûi«ò û Gjò iÚû^Uò iûZbûdûe ^òKUaðú ~[û @õg aòùgh ùjCQò bòZe K^òKû @bdûeYýe û
K^òKû eûRaûUò:-K^òKû eûRû eûùR¦â ^ûeûdY iòõjù\Iu Gjû ùjCQò eûR _âûiû\ û ùK¦âû_Wû Ròfäû cêLýûkd Vûeê 50 Kòùfû còUe \ìeùe eû^K^òKû aäKùe Gjû @aiÚòZ û 4 GKe Ròcòùe ^òcðòZ Gjò ùiø¦~ýcd eûR _âûiû\e CyZû 75 `êU û ai ù~ûùM ùK¦âû_Wûeê eûRK^òKû ~òaûe iêaò]û @Qò û
aZúNe:-bûeZe _ìað C_Kìkùe Gjû ùjCQò _â[c aZúNe û icê\âùe ~ûC[ôaû RûjûR PûkKcûù^ Gjò aZúNeKê ù\Lô RûYò _ûeê[ôùf _ûLùe iÚkbûM I a¦e @Qò û Leû^ûiú ^\ú cêjûYùe aZúNe Mâûc ^òKUùe Gjò fûAU jûCi @aiÚòZ û GjûKê @ûùM KCWò@û \ú_ Kêjû~ûC[ôfû û KêRwe eûRû GVûKê gúKûe @ù^ßhYùe @ûiê[ôùf û 6 Wòùi´e 1836 ciòjûùe Gjûe ^òcûðc Kû~ðý @ûe¸ ùjûA 16 @ùKÖûae 1837ùe ùgh ùjûA[ôfû û Gjò fûAU jûCie CyZû 125 `êU, cìk bòZe _Ue _eò]ô 21 `êU I gúhð bûMe _eò]ô 5 `êU û 1938 cûyð 1 ZûeòLùe Gjû @ûùfûK _â\û^ Keò[ôfû û _â[ùc Gjû ù_ùUâûfòdc Mýûi \ßûeû Rkê[ôfû û Gjûe @ûùfûK ajê\ìe _~ðý« \égý ùjûA[ûG û Gjò iÚû^Uò ùK¦âû_Wû Vûeê 50 Kòùfû còUùe \êeùe @aiÚòZ û
jêKò ùUûfû- cûgðûNûA Zjiòf @«MðZ ùMûaeú I aKêk ^\úe \ßde cêjûYe KòQò \êeùe aùwû_ iûMe Gjò \ßú_ û N ùj«ûk RwfùNeû icê\â _^ Vûeê 20 `êU Cy _ûjûW C_ùe _[e MêWòK Pê^, MêW, ùK¦ê@Vû, aûfò I AUû MêŠe ù~ûWû ~ûA ^òcòðZ ùjûAQò GK ùKûVû û ~ûjûKò GK HZòjûiòK iàeKú eìù_ _eòPòZ û Gjò ùKûVûUò @]ôK Cy, \ê@ûe cêjñ I SeKû MêWòK c¤ Cy I _âgÉ û Gjò ùKûVûKê ~òaû _ûAñ Pûeò _Ueê iòWò @Qò û ùKûVû QûZ C_eKê ~òaû _ûAñ c¤ \êAUò iòWò @Qò û Gjûe Pûeò_ùU icê\â e fêYû_ûYò [ôaûeê ahðû _ûYòKê iêelòZ C_ûdùe iõelòZ Keû~ûA _òAaû _ûYò eìù_ aýajûe Keû~ûC[ôfû û AõùeR cû^u ùMû\ûc Ne eìù_ aýajéZ Gjò ùKûVûUò iûcê\âòK SW ùZû`û^eê elû _ûAaû _ûAñ c¤ aýajéZ Keû ~ûC[ôfû û GVûùe icê\â @Mbúe I fjWò aòjú^ [ôaûeê Rk KâúWû _ûAñ be_êe iêù~ûM ejòQò û _ûeû\ßú_eê Rk _[ùe jêKò ùUûfûe \êeZß cûZâ 15 Kò.cò û Kò«ê ùK¦âû_Wûeê R´ê fKþ _~ðý« 30 Kòùfû còUe aiùe @ûiòaû _ùe GVûeê fùe _âûd 2 Nû ~òaûKê ùja û Gùa Gjò jêKòùUûfû \ßú_Kê eûRýieKûe _~ðýU^ò iÚkò eìù_ cû^ýZû ù\A ~ûZâúcû^u _ûAñ icÉ _âKûe iêaò]û C_f² KeûAQ«ò û
aWùKûVû :-ù~Cñ icdùe Gjò ùKûVûe ^ûc KeY Keû~ûA[ôfû ùijò icdùe Gjò Gjò @kùe ù~ùZ ùKûVû [ôfû icÉu Vûeê aW aû cjû^ [ôfû û ùZYê Gjûe ^ûc aW ùKûVû [ôfû û K[ûùe @Qò cùðý ^ùe¦â û Gjò ^ùe¦â ùjCQ«ò aðcû^e ùMûaeú ^\ú Kìkùe ùK¦âû_Wû aiÁûŠ _ûLùe [ôaû aW ùKûVûe ^òaûiú ^ùe¦â _eòaûe û Gjò ùKûVûùe \û^aúe eûù]gýûc ^ùe¦â R^à MâjY Keò[ôùf û Gjû aýZúZ iõMúZ ^ò]ô ùMûKêk gâúP¦^, _\àgâú aûYúKY× ^òcûAñ jeòP¦^ I aòù^û\ aòjûeúue c¤ R^àiÚkú [ôfû û Gjò ùKûVûeê c¤ aûaûRú eû]û ecY ù\a ùa÷¾a ]cð _âPûe Keò[ôùf û cjû_êeêh c]ê\ûi I `Mê \ûiue Gjò ùKûVû [ôfû aòjûe iÚkú û ù\aùiaû I \êüLô \eò\âu ùiaû ù~ûMêñ 4,444 GKe iµòe cûfòK ^ùe¦â _eòaûeu bòUûcûUò jûiâ _ûA ~ûAQò û ùKak _Wò ejòQò ùKûVûe Rú‰ðgú‰ð cêLgûkû û
iì~ðýNWò - ùK¦âû_Wûùe ù~CñVò _â[ùc akù\a RúC c¦òe [ôfû aû aW ù_ûÁ @`òie \lòY \òMe c¤aðú iÚû^ùe Gjò NWò @Qò û aðcû^ Gjò iÚû^Uò cêifcû^cû^u Rae \Lf ù~ûMêñ @Zò @~ZÜ bûaùe _Wò ejòQò û 4 `êU Cy I 10 `êU aýûiû¡ðe _[e I iêKò ù~ûùWAe GK ùMûùfAùe Gjò NWò Zò@ûeò ùjûA[ôfû û Gjò iì~ðýNWò 1887 ciòjûe û
G[ô ijòZ ùK¦âû_Wû Ròfäûùe eûR^Me Mjúec[ûe ejòQò ^ûjûK aûaê c¦òe û Gjò c¦òe ^òKUùe KêŠû _[eùe LûLWû ùg÷kúùe Gaõ RMùcûj^e C_e bûM [ûKKê [ûK Zò@ûeò ùjûA[ôaû GK c¦òe ejòQò û MêYê_êe Mûñe C@ûi ùZûUûùe 20 `êU CyZûe \ŠaZú aûaûue iáZò ɸ I cV @Qò û ùaûAZ _ûU, Pì^úXò@û, ùK¦âû_Wûe aûdûaûaû cV, K«ò@ûcV, ZkKêiêcûe M\û]e_êe cV,aWKê\, iû^Kê\R´ê\ú_ ùKûeê@ûe gêK _eúlòZ @ûgâc, ZòK^_êee ZâòùfûP^ cjû_êeêh icû]ô _úV, ùKûeê@ûe _âbê ùMûfK aòjûeò c¦òe, @ûWòRwe MWMWò@û cjûù\a, _Kòeûkúe K_êk cê^ò @ûgâc, ^A¦ò_êee aò\êe cê^ò @ûgâc, _¦ò@ûe ùc÷ùZâd cê^ò @ûgâc,ùMûaeú ^\ú Kìk ùfûK^û[_êe Mâûce Qê@ûkò@û, _Wò@ûùaWû Mûñe cûUò@û cwkû, Ne\ßûe cêjñùe KaûU ^[ôaû Mûñ gò@ûkò@û,LeûLûA _úV, iLôaU I NòMòWò@ûe Rù^ùKgße cjûù\a @û\ò aòbòò^Ü C_ûi^û _úV I _~ðýU^ iÚkú c¤ ejòQò û
NòMòWò@û, aûeê@, ùK¦âû_Wû
ùcû-9861028553
-ùMûfL P¦â \ûi
gâú aýûiù\au ePòZ aâjàZª I _\à _êeûYùe Zêkiú ùlZâe ^ûc a‰òðZ @Qò û fkòZMòeò I @kZòMòeò \êA _ûjW K¦eùe ejê[ôaû @iêe K¦eûiêe iû]êi^Úcû^uê KhY ù\aûeê _âbê akeûc ZûKê aò^ûg Keò[ôùf û Zûe geúee icÉ @õgKê Pûeò@ûWKê ù`û_ûWò ù\A[ôùf û K¦eûiêee MŠò _Wò[ôaû iÚû^Kê akMŠò aû K¦eû_ûWò Kêjû~ûC[ôfû û _ùe _ùe Gjû ^ûc ùK¦âû_Wû ùjûA[ôfû û ùK¦âû_Wûe @^ý^ûc Zêkiú ùlZâ û K¦eûiêee céZêý_ùe Zûe K^ýû ZêkiúKê akù\a aòaûj Keò GVûùe ejòaûeê ùK¦âû_Wûe @^ý^ûc ZêkiúùlZâ û akù\a Zêkiúu ij aYùe Mê¯ bûaùe ejòaûeê Gjû Mê¯ùlZâ Gaõ akù\a aâjà ùjûA[ôaûeê Gjûc¤ aâjà ùlZâ eìù_ _eòPòZ û
ùK¦âû_W ije ùMûaeú ^\ú Kìkùe @aiÚòZ û Gjò Ròfäûùe aâûjàYú,fêYû,PòùZâû_ôkû, KeûŠò@û, LeùiâûZû, ]ûceû, ùa÷ZeYú, _ûAKû, ùMûaeú, iû^ aâûjàYú, KûYú, jõiê@û, _ûUgûkû, aKêk ^\ú @û\ò @ù^K ùQûU aW ^\ú _âaûjòZ ùjCQò û IWògûe aW ^\ú cjû^\ú c¤ cjûKûk_Wûe ZòLôeò Vûùe ùK¦âû_Wûùe _âùag KeòQò û Gjò Ròfäûe Rkaûdê iû]ûeYZü Mec I @û\â û Gjò Ròfäûe _ìað C_Kìkùe fêYò@û Rcò [ôaû ùaùk _½òcûk aòÉú‰ð Caðe I icZk bìcò û Gjò Ròfäûe _eòiúcû ùjCQò 2644 aMðKòùfûcòUe û 2011 R^ MY^û @^êiûùe Gjò Ròfäûe ùfûK iõLýû 14,39,891 û Gjò Ròfäûe cêLýûkd ùjCQò ùK¦âû_Wû û Gjò Ròfäû 9Uò aäK ùK¦âû_Wû, ùWeûaògò, cûgðûNûA, cjûKûk_Wû, eûRK^òKû, Me\_êe, _…ûcêŠûA, eûR^Me I @ûkòKê ù^A MVòZ û ùMûUòG iaþWòbòR^, ùMûUòG cê^òiþ_ûfUò, \êAUò UûC^, 230Uò Mâûc _ûdZ,9 Uò Zjiòf Gaõ 1567Uò ùeùb^êý MâûcKê ù^A MVòZ û 7Uò [û^û I 10 `ûŠò @Qò û 1993 ciòjû G_âòf 4 ZûeòLùe KUK Ròfäûeê @fMû ùjûA ùK¦âû_Wû ÊZª Ròfäûùe _eòYZ ùjûA[ôfû û
ùK¦âû_Wûe @]ôaûiúcûù^ cêLýZü Kéhò C_ùe ^òbðegúk û _âûd 70 bûM ùfûK Kéhò Kûc Keò ^òRe RúaòKû ^òaðûj Ke«ò û _âûdZü ]û^, cêM, aòeò, ùSûU,aû\ûc AZýû\ò `if GVûùe Pûh Keû~ûG û aûZýû, a^ýû I ceêWò \ßûeû Gjò @k ùaùk ùaùk _âbûaòZ ùjûA[ûG û gòlû ùlZâùe c¤ Gjò Ròfäû _Qùe ^ûjó û ùK¦âû_Wû cjûaò\ýûkd, ùK¦âû_Wû iû§ý cjûaò\ýûkd, A¦ò_êee aòeì_û cjûaò\ýûkd, ^òKòeûAe aúe j^êcû^ cjûaò\ýûkd, _…ûcêŠûA cjûaò\ýûkd, Zêkiú cjòkû cjûaò\ýûkd, aûfò@ûe _ûdZ cjòkû cjûaò\ýûkd, \ò^a§ê iûjê @ûA^þ cjûaò\ýûkd, Pûù¦ûk cjûaò\ýûkd, ùWeûaòg cjûaò\ýûkd, cûgðûNûAe aòRê _…^ûdK KùfR, cjûKûk_Wûe aûdûaûaû cjûaò\ýûkd @ûkò cjûaò\ýûkd, Ikûbe cjûaò\ýûkd, eûRK^òKûe ùg÷ùk¦â ^ûeûdY KùfR,aòAWò KùfR ùK¦âû_Wû @û\ò @ù^K ùQûU aW gòlû^êÂû^ MXò CVòQò û
_âûKéZòK ùiø¦~ðýùe c¤ Gjò Ròfû be_êe û GVûùe @ù^K _~ðýU^ iÚkú I ]cð_úV c¤ ejòQò û ùiMêWòK ùjfû
akù\a RúC-akù\aRúC c¦òe ùjCQò GK _âiò¡ Zú[ðùlZâ û aðcû^ Gjò c¦òe AQû_êe ejòQò û _â[c c¦òe ùK¦âû_Wû ijee KùPeú _eòieùe [ôfû û 1658ùe Kkû_ûjûW fêY×^ Keòaûû _ùe 1663ùe @ûCewùRae ùi^û_Zò cò@û\þ cjc\þ ùRû^þ Gjò c¦òeKê ]êkòiûZ Keò ZûC_ùe ciþRò\þ Zò@ûeò KeòQò û G_~ðý« Gjò iÚû^ jò¦êu ^òKUeê ù`eò ^ûjó û Gjò @ûKâcY icdùe _ìRKcûù^ gâúRúC cû^uê ù^A iLôaUùe eLô[ôùf û _ùe KêRweûRû gâúùMû_ûkú I ùQ\eû eûRû gâú^òaûi ^ùe¦â cjû_ûZâ 1670 ciòjûùe AQû_êe Vûùe ^ìZ^ c¦òe ^òcðûY Keò Zò^ò aòMâjcû^uê @]ôÂòZ KeûA [ôùf û aòMâjcûù^ @]ôÂòZ ùjaû_ùe c¦òe _eòPûk^û _ûAñ icÉ aýaiÚû ùijò \êA RY eûRû Keò[ôùf û Gjûe KòQò\ò^ _ùe cSò ù\Ck I RMùcûj^ Zò@ûeò ùjûA[ôfû û SêfY cŠ_, bŠûe Ne, MeêWɸ, ùMøeûw c¦òe, aûiêù\a c¦òe, @û^¦ aRûe, cêqò cŠ_ @û\ò ùaXû c¤ùe ejòQò û GVûùe c¤ _êeú gâúc¦òe bkò Zò^ò VûKêe aòùR KeòQ«ò Gaõ aûecûiùe ùZe _að _ûk^ Keû~ûG û e[~ûZâûùe GVûùe ùMûUòG e[ Zûk]ßR e[ jêG, ù~Cñ[ôùe Kò Zò^ò VûKêe aòùR Ke«ò û Gjò e[ _êeú e[ Vûeê aW Gaõ 16 jûZ _eò]ô , 26 jûZ Cy , 14Uò PK I 4 Uò ùNûWû L¬û~ûA[ûG û
flàúaeûj-gâúgâú flàúaeûj @ûkò eûRaõge AÁ ù\aZû û eûRû ^úkKŒ ù\a 52 jûZ Cye gâúRúCu c¦òe Kûc @ûe¸ Keò[ôùf û eûRû aâRiê¦e ù\a Gjò c¦òe Zò@ûeò Keòaû Kûc ùgh Keò[ôùf û ùaXûùe @Q«ò @ù^K ù\aûù\aúu ijòZ ]ûZâúgße cjûù\a û c¦òe iõj\ßûe KaûUùe 96Uò ùKûVeò Zò@ûeò ùjûA j^êcû^, \gcûA, \g@aZûe, aeûjú, @û\ò @ù^K ù\aû ù\aúu PòZâ ejòQò û gâúRúCu _ìRû c¤ùe ejòQò cûN cûi gêKä _l \ßû\gúùe iê^ûùag û @]e _YûfûMò, \gjeûùe eûRûùag, gâú _cúùe KûôKûùaeú ùag AZýû\ò û
P¦â cCkò-Gjû GK ùg÷a _úV û _…ûcêŠûA Vûeê eûR^Me eûÉûùe 10/12 Kò.cò \ìeùe CòKY _âMYû Vûùe Gjò _úV û P¦âcCkò c¦òe 32 jûZ f´, 16 jûZ PCWû I 150 jûZ Cy û IkûhêYúeê _[e @ûiòaû ijòZ fkòZ Mòeòe KûeòMecûù^ GjûKê Zò@ûeò Keò[ôùf û 1885 ciòjû ùa÷gûL _ì‰òðcû \ò^ c¦òee _âZòÂû ùjûA[ôfû û cjûgòaeûZâú \ò^ GVûùe ^ûjñó ^[ôaû bòW jêG û
iûZûbûdû- icê\â Kìke iûZùMûUò MûñKê ù^A iûZbûdû û ùijò Mûñ MêWòK ùjfû KûjÜë_êe, akeûc_êe, jeòje_êe, flàú^ûeûdY _êe, ùMûaò¦_êe, ùMû_ûk_êe, a^aòjûe_êe û eûR^Me i\e cjKêcûeê 45 Kò.cò \êeùe Gjû @aiÚòZ û _ aeûjúu _ûAñ Gjû _âiò¡ û Gjò _ aeûjúu ^ûc ùjfû aUKêcûeú, R¬ûkú, ùKûckûA, aòckûA I _ aeûjú û Kkû cêMê^ò _[eùe Zò@ûeò Gjò cìòðMêWòK icê\â @ûWKê @^ûA WûjûY jûZùe cûQ I aûc jûZùe L_êeò ]ûeY Keò ]ûWòùe QòWû ùjûAQ«ò û ùfûKK[û @Qò aeûjú _û bCYú EZêcZò jê@«ò û ùi[ô_ûAñ ùKøYiò _êeh ùijò cìòðcû^uê Qêñ@«ò ^ûjó û @júe ùKkû RûZòe cjòkû Gjò c¦ee ùiaòKû @U«ò û cûQ ùjCQò GVòKûe _âiò¡ ùbûM û Z’ù_ûA K[ûùe a‰òZ @Qò ù~ Z@ ù_ûA Gjò ù\aúuê _ìRû Keò Zûe iûZ bûAuê ùbUò[ôfû û Cù_ûeq Mâûc MêWòK Z@ù_ûAe bûAu ^ûc @^êiûùe ùjûAQò û
bòZe K^òKû:- Gjû ùjCQò GK @bdûeYý û aùwû_ iûMe ZUaðú eûR^Me Zjiòf @«MðZ aâûjàYú I ùa÷ZeYú ^\úe còkòZ cêjûYe ZâòùKûY bìcò 672 aMð Kò.cò Gjò @k û _ìaðeê Gjû Kò^òKû eûRaõge GK iêelòZ I @ûùcû\\ûdK a^ aòjûee iÚû^ û GVûùe c¤ eûR C@ûi I gòKûe ùKûVò [ôfû eûRû aògß^û[ b¬ue û ù\÷a \êaòð_ûKùe ^ ùjûA ~òaû \ßûeû Gjû C_ùe Gùa N Rwf iéÁò ùjûA ~ûAQò û Gjò iÚû^UòKê IWògû ieKûe a^ýR«êcû^u _ûAñ 1975 ciòjûùe @bdûeYý ùNûhYû Keò[ôaû ùaùk 1988 ciòjûùe bûeZ ieKûe GjûKê RûZúd C\ýû^ eìù_ cû^ýZû ù\AQ«ò û Gjò _âûKéZòK ùiø¦~ðýcd iÚû^Uò ùj«ûk Rwùe _ì‰ð, aòek KAñQu @Šû ù\aû iÚkú Gaõ Kê¸úeu aûiiÚkú eìù_ aýajéZ û eûR^Meeê ùKûjäû QK ù\A GVûKê ~òaûKê jêG û eûR^Me Vûeê Gjû 30 Kòùfû còUe û Mê¯ò Vûeê c¤ Gjò iÚû^Kê ùaûUùe ~ûZâû Ke«ò û Pû¦aûfò Vûeê c¤ f ù~ûùM GVûKê ~ûZâúcûù^ @ûi«ò û GVûùe aCkû I ]kû gvê@û Kê¸úe, aòbò^Ü _âRûZòe KuWû, cûQ, jeòY @û\ò ù\Lû~û@û«ò û GVûùe [ôaû ^\ú, ^ûk I Rwf \gðKcû^uê @û^¦ ù\A[ûG û Rk_[ùe ~ûZâû Kfûùaùk Cbd _ûgßùe [ôaû \égý \gðK cû^uê aòùcûjòZ Keò[ûG û \êA Kìkùe aê\ò aê\òKû N Rwfùe ^òbðdùe aòZeY Keê[ôaû cûQeuû aòùfA, Sòu, i´e, Ké¾iûMe céM, PòZûaûN, KUûi, aûeûjû,PòZâû jeòY \gðK cû^uê @û^¦ ù\A[ûG û GVûKê ^ùb´e eê ù`aédûeú cûi c¤ùe aòù\gûMZ _lúcûù^ \k \k ùjûA @ûiò[û«ò û
Wûwcûk-eûR^Meeê fùe @ûiòaûKê jêG ^kòZû _ûUò@û NûUKê û ùiVûeê _âûd 5/6 Kò. cò PûfòPûfò Mùf Wûwcûk _ùW û GVûùe ejòQò fêYò _ûYòùe aXê[ôaû Kê¸úe MùahYû Mûe û GVûùe _âRR^ Keû~ûG ]kû ewe gvê@û Kê¸úe @Šû û
Mjúec[û-@ûùc ~\ò Rû^êdûeú eê G_âòf cûi c¤ùe Gjò iÚû^Kê ~òaû KAñQu @Šûù\aû ù\Lô _ûeòaû û @ûcKê eûR^Meeê Gjò iÚû^Kê Wwû Kò´û fùe ~òaûKê ùja û GVûKê _âgû« cjûiûMe I @ûUfûòK cjûiûMeeê Ifòbò eòWòf KAñQcûù^ @Šû ù\aûKê @ûi«ò û Gjò iÚû^Uò iûZbûdûe ^òKUaðú ~[û @õg aòùgh ùjCQò bòZe K^òKû @bdûeYýe û
K^òKû eûRaûUò:-K^òKû eûRû eûùR¦â ^ûeûdY iòõjù\Iu Gjû ùjCQò eûR _âûiû\ û ùK¦âû_Wû Ròfäû cêLýûkd Vûeê 50 Kòùfû còUe \ìeùe eû^K^òKû aäKùe Gjû @aiÚòZ û 4 GKe Ròcòùe ^òcðòZ Gjò ùiø¦~ýcd eûR _âûiû\e CyZû 75 `êU û ai ù~ûùM ùK¦âû_Wûeê eûRK^òKû ~òaûe iêaò]û @Qò û
aZúNe:-bûeZe _ìað C_Kìkùe Gjû ùjCQò _â[c aZúNe û icê\âùe ~ûC[ôaû RûjûR PûkKcûù^ Gjò aZúNeKê ù\Lô RûYò _ûeê[ôùf _ûLùe iÚkbûM I a¦e @Qò û Leû^ûiú ^\ú cêjûYùe aZúNe Mâûc ^òKUùe Gjò fûAU jûCi @aiÚòZ û GjûKê @ûùM KCWò@û \ú_ Kêjû~ûC[ôfû û KêRwe eûRû GVûKê gúKûe @ù^ßhYùe @ûiê[ôùf û 6 Wòùi´e 1836 ciòjûùe Gjûe ^òcûðc Kû~ðý @ûe¸ ùjûA 16 @ùKÖûae 1837ùe ùgh ùjûA[ôfû û Gjò fûAU jûCie CyZû 125 `êU, cìk bòZe _Ue _eò]ô 21 `êU I gúhð bûMe _eò]ô 5 `êU û 1938 cûyð 1 ZûeòLùe Gjû @ûùfûK _â\û^ Keò[ôfû û _â[ùc Gjû ù_ùUâûfòdc Mýûi \ßûeû Rkê[ôfû û Gjûe @ûùfûK ajê\ìe _~ðý« \égý ùjûA[ûG û Gjò iÚû^Uò ùK¦âû_Wû Vûeê 50 Kòùfû còUùe \êeùe @aiÚòZ û
jêKò ùUûfû- cûgðûNûA Zjiòf @«MðZ ùMûaeú I aKêk ^\úe \ßde cêjûYe KòQò \êeùe aùwû_ iûMe Gjò \ßú_ û N ùj«ûk RwfùNeû icê\â _^ Vûeê 20 `êU Cy _ûjûW C_ùe _[e MêWòK Pê^, MêW, ùK¦ê@Vû, aûfò I AUû MêŠe ù~ûWû ~ûA ^òcòðZ ùjûAQò GK ùKûVû û ~ûjûKò GK HZòjûiòK iàeKú eìù_ _eòPòZ û Gjò ùKûVûUò @]ôK Cy, \ê@ûe cêjñ I SeKû MêWòK c¤ Cy I _âgÉ û Gjò ùKûVûKê ~òaû _ûAñ Pûeò _Ueê iòWò @Qò û ùKûVû QûZ C_eKê ~òaû _ûAñ c¤ \êAUò iòWò @Qò û Gjûe Pûeò_ùU icê\â e fêYû_ûYò [ôaûeê ahðû _ûYòKê iêelòZ C_ûdùe iõelòZ Keû~ûA _òAaû _ûYò eìù_ aýajûe Keû~ûC[ôfû û AõùeR cû^u ùMû\ûc Ne eìù_ aýajéZ Gjò ùKûVûUò iûcê\âòK SW ùZû`û^eê elû _ûAaû _ûAñ c¤ aýajéZ Keû ~ûC[ôfû û GVûùe icê\â @Mbúe I fjWò aòjú^ [ôaûeê Rk KâúWû _ûAñ be_êe iêù~ûM ejòQò û _ûeû\ßú_eê Rk _[ùe jêKò ùUûfûe \êeZß cûZâ 15 Kò.cò û Kò«ê ùK¦âû_Wûeê R´ê fKþ _~ðý« 30 Kòùfû còUe aiùe @ûiòaû _ùe GVûeê fùe _âûd 2 Nû ~òaûKê ùja û Gùa Gjò jêKòùUûfû \ßú_Kê eûRýieKûe _~ðýU^ò iÚkò eìù_ cû^ýZû ù\A ~ûZâúcû^u _ûAñ icÉ _âKûe iêaò]û C_f² KeûAQ«ò û
aWùKûVû :-ù~Cñ icdùe Gjò ùKûVûe ^ûc KeY Keû~ûA[ôfû ùijò icdùe Gjò Gjò @kùe ù~ùZ ùKûVû [ôfû icÉu Vûeê aW aû cjû^ [ôfû û ùZYê Gjûe ^ûc aW ùKûVû [ôfû û K[ûùe @Qò cùðý ^ùe¦â û Gjò ^ùe¦â ùjCQ«ò aðcû^e ùMûaeú ^\ú Kìkùe ùK¦âû_Wû aiÁûŠ _ûLùe [ôaû aW ùKûVûe ^òaûiú ^ùe¦â _eòaûe û Gjò ùKûVûùe \û^aúe eûù]gýûc ^ùe¦â R^à MâjY Keò[ôùf û Gjû aýZúZ iõMúZ ^ò]ô ùMûKêk gâúP¦^, _\àgâú aûYúKY× ^òcûAñ jeòP¦^ I aòù^û\ aòjûeúue c¤ R^àiÚkú [ôfû û Gjò ùKûVûeê c¤ aûaûRú eû]û ecY ù\a ùa÷¾a ]cð _âPûe Keò[ôùf û cjû_êeêh c]ê\ûi I `Mê \ûiue Gjò ùKûVû [ôfû aòjûe iÚkú û ù\aùiaû I \êüLô \eò\âu ùiaû ù~ûMêñ 4,444 GKe iµòe cûfòK ^ùe¦â _eòaûeu bòUûcûUò jûiâ _ûA ~ûAQò û ùKak _Wò ejòQò ùKûVûe Rú‰ðgú‰ð cêLgûkû û
iì~ðýNWò - ùK¦âû_Wûùe ù~CñVò _â[ùc akù\a RúC c¦òe [ôfû aû aW ù_ûÁ @`òie \lòY \òMe c¤aðú iÚû^ùe Gjò NWò @Qò û aðcû^ Gjò iÚû^Uò cêifcû^cû^u Rae \Lf ù~ûMêñ @Zò @~ZÜ bûaùe _Wò ejòQò û 4 `êU Cy I 10 `êU aýûiû¡ðe _[e I iêKò ù~ûùWAe GK ùMûùfAùe Gjò NWò Zò@ûeò ùjûA[ôfû û Gjò iì~ðýNWò 1887 ciòjûe û
G[ô ijòZ ùK¦âû_Wû Ròfäûùe eûR^Me Mjúec[ûe ejòQò ^ûjûK aûaê c¦òe û Gjò c¦òe ^òKUùe KêŠû _[eùe LûLWû ùg÷kúùe Gaõ RMùcûj^e C_e bûM [ûKKê [ûK Zò@ûeò ùjûA[ôaû GK c¦òe ejòQò û MêYê_êe Mûñe C@ûi ùZûUûùe 20 `êU CyZûe \ŠaZú aûaûue iáZò ɸ I cV @Qò û ùaûAZ _ûU, Pì^úXò@û, ùK¦âû_Wûe aûdûaûaû cV, K«ò@ûcV, ZkKêiêcûe M\û]e_êe cV,aWKê\, iû^Kê\R´ê\ú_ ùKûeê@ûe gêK _eúlòZ @ûgâc, ZòK^_êee ZâòùfûP^ cjû_êeêh icû]ô _úV, ùKûeê@ûe _âbê ùMûfK aòjûeò c¦òe, @ûWòRwe MWMWò@û cjûù\a, _Kòeûkúe K_êk cê^ò @ûgâc, ^A¦ò_êee aò\êe cê^ò @ûgâc, _¦ò@ûe ùc÷ùZâd cê^ò @ûgâc,ùMûaeú ^\ú Kìk ùfûK^û[_êe Mâûce Qê@ûkò@û, _Wò@ûùaWû Mûñe cûUò@û cwkû, Ne\ßûe cêjñùe KaûU ^[ôaû Mûñ gò@ûkò@û,LeûLûA _úV, iLôaU I NòMòWò@ûe Rù^ùKgße cjûù\a @û\ò aòbòò^Ü C_ûi^û _úV I _~ðýU^ iÚkú c¤ ejòQò û
NòMòWò@û, aûeê@, ùK¦âû_Wû
ùcû-9861028553
Comments
Post a Comment