4-1-24

cjòkûu Rúa^ aõPûAùf 108 @û´êfû^è KcðPûeú

bêaù^gße, (aêýùeû): ùeXÿûùLûf C_LŠ PòKò›ûkdùe ^ûKUòù\Ck [û^û @«MðZ ùMøW_Wû Mâûce RùY cjòkû e¸ûaZú ]k (45ahð) ÈúùeûM R^òZ iciýû _ûAñ PkòZ cûyð 29 ZûeòL \ò^ icd @_eûjÜ 01:30 icdùe PòKò›û _ûAñ ùeXÿûùLûf WûqeLû^ûùe bZðò ùjûA[ôùf ö ùiVûùe Zûuê PòKò›û Keê[ôaû Èú I _âiìZú aòbûMe Wûqe iê^úZû aâjàû ùeûMúuê Zêe« eqe @ûagýKZû [ôaû Zûu ijûdKuê Kjò[ôùf ö MZ \êA\ò^ Vûeê ùeXÿûùLûf C_LŠ PòKò›ûkde eqbŠûeùe "I’_RòUòb aäWMî_e eq C_f² ^[ôfû ö ùi[ô_ûAñ Zûu ijûdK @ûagýK eq ù~ûMûW Keò^_ûeò ^òeûg ùjûA_Wò[ôùf ö Gjò icdùe ùeûMúu ijûdK RùY WûqeLû^û KcðPûeúu Vûeê 108 @û´êfû^è KcðPûeúcûù^ @ûagýK icdùe eq\û^ Keê[ôaû iµKðùe Lae _ûA, ùiVûùe [ôaû108 @û´êfû^è KcðPûeú cû^uê Zûue eqe @ûagýKZû aòhdùe RYûAùf ö ùeXÿûùLûf 108 @û´êfû^è KcðPûeúu Vûeê Lae _ûA ^ûKUòù\Ck 108 @û´êfû^èe WâûAbe ^ùe^ _â]û^ eq\û^ KeòaûKê @ûùMA @ûiò[ôùf ö @û´êfû^è KcðPûeúu Gbkò cjZþ Kû~ðýKê WûqeLû^û KcðPûeú bêdiú _âgõiû KeòQ«ò ö

cjòkûu Rúa^ aõPûAùf 108 @û´êfû^è KcðPûeú2047 iê¡û bûeZ @[ð^úZòùe 8% @bòaé¡ò flý ^ì@û\òfäú MZ 10 ahð c¤ùe ù\gùe fûMê ùjûA[ôaû bf ^úZòKê \êAMêYû Keòaû ij ^úZò iê]ûe gúNâ KeûA_ûeòùf 2047 iê¡û ù\ge @[ð^úZòùe 8% @bòaé¡ò ùjûA_ûeòa ùaûfò @û«RðûZòK cê\âû _ûŒò (@ûAGcþG`þ)ùe Kû~ðýeZ bûeZe Kû~ðýKûeú ^òù\ðgK Kâú¾cì©ðò ùbuU iêaâcYýc KjòQ«òö bûeZ @[ð^úZòùe _ìaðeê ùKùa aò 8% @bòaé¡ò ùjûA ^ [ôaû ùaùk 2047 iê¡û 8% @bòaé¡ò flý @ûce Cyûbòkûhö ùZùa Gjò flýKê QêAñaû i¸a_e ùaûfò ùi KjòQ«òö MZ 10 ahð c¤ùe ù\gùe fûMê ùjûA[ôaû ^úZò `kùe @[ð^úZòùe @ù^K iê]ûe @ûiòQòö ùZYê Gjò bf ^úZòMêWÿòKê \êAMêYû Keòaû ij ^úZò iê]ûeKê Zßeû^ßòZ Keò_ûeòùf 2047 iê¡û @[ð^úZòùe 8% @bòaé¡ò flý jûif Keòùjaö ~Zò Gjò flý jûif jêG ùZùa bûeZe @[ð^úZò 55 fl ùKûUò Wfûe QêAñaögâú iêaâcYýc @ûjêeò KjòQ«ò ù~ 1991 Vûeê bûeZe @[ð^úZò @bòaé¡ò jûeûjûeò 7%eê @]ôK ejêQòö bûeZ ^òRe NùeûA @[ð aýaiÚûKê cSaêZþ Keòaû @ûagýKö KûeY RòWò_òe 58 _âZògZ NùeûA aýajûeeê @ûiò[ûGö ùZYê ^òcðûY ùlZâùe C›ûj iéÁò ij Cù\ýûMúuê aýûu EY ù\A_ûeòùf ^ò~êqò iêù~ûM iéÁò ùja I NùeûA aýajûe aXÿòa ùaûfò gâú iêaâcYýc KjòQ«

 ö \ê^ðúZòMâÉu C_ùe ^ò½d Kû~ðýû^êÂû^ ùja : ùcû\

^ì@û\òfäú: ùfûKibû ^òaðûP^ Kû~ðýiìPú ùNûhYû _ùe _â]û^cªú ^ùe¦â ùcû\ú còeUeê ^òRe ^òaðûP^ _âPûe @ûe¸ KeòQ«òö ùcû\ú còeUùe GK ^òaðûP^ú eûfòKê iù´û]ôZ Keò[ôùf Gaõ c*eê aòùeû]úuê KWÿû UûùMðU Keò[ôùfö ùcû\ú KjòQ«ò ù~ KõùMâi Gaõ AŠò @ûfûG^è còkòZ bûùa ù\ge GKZû Gaõ @LŠZûKê bûwòaûùe fûMòQ«ò Gaõ @ûRò _êYò [ùe ùicû^ue ^ì@û Kû~ðý iûcÜûKê @ûiòQò ö ùi KjòQ«ò, còeU ij ùcûe GK ÊZª iμKð ejòQòö cêñ 2014 Gaõ 2019 (ùfûKibû) ^òaðûP^ _ûAñ ùcûe ^òaðûP^ _âPûe còeUeê jó @ûe¸ Keò[ôfò Gaõ a©ðcû^, 2024 ^òaðûP^ _ûAñ _â[c eûfò c¤ còeUùe @^êÂòZ ùjCQò ö 2024 ùfûKibû ^òaðûP^ ieKûe Pd^ _ûAñ ^êùjñ, aeõ GK aòKgòZ bûeZ MXÿòaû _ûAñ ^òaðûP^ö _â]û^cªú ùcû\ú KjòQ«ò ù~ \ê^ðúZòMâÉcûù^ Kû^ ùLûfò gêYòaû CPòZ, ùicûù^ ùcû\úu C_ùe ù~ùZ @ûKâcY Kùf c¤ Gjò ùcû\ú @UKòa ^ûjóö _â]û^cªú ùcû\ú KjòQ«ò ù~ \ê^ðúZòMâÉcûù^ ù~ùZ aWÿ jê@«ê ^û KûjóKò Kû~ðýû^êÂû^ ^ò@û~òa Gaõ ^ò½òZ bûùa ùjaö ù~Cñcûù^ ù\gKê fêUòQ«ò ùicû^uê ù`eûAaûKê _Wÿòaö Gjû ùjCQò ùcû\òe Mýûùe<ò ö

@ûWþbû^úuê bûeZe^ô _êeÄûe _â\û^ Kùf eûÁâ_Z

^ì@û\òfäú : eûÁâ_Zò ù\âø_\ú cêcðê eaòaûe ùbùUeû^ eûRù^Zû fûfþKé¾ @ûWbû^úuê ù\ge iùaðûy ^ûMeòK i¹û^ bûeZe^ô _â\û^ KeòQ«òö eûÁâ_Zò aeò bûeZúd R^Zû _ûUðò (bûR_û) ù^Zû Gfþ.ùK @ûWbû^úu aûiba^Kê ~ûA Zûuê Gjò i¹û^R^K _êeÄûe _â\û^ KeòQ«òö @ûWbû^úu @iêiÚZûKê \éÁòùe eLô Gjû iÚòe Keû~ûA[ôfûö MZg^òaûe eûÁâ_Zò ba^ùe @ûùdûRòZ i¹û^ _â\û^ icûùeûjùe @ûWbû^ú ù~ûM ù\A_ûeò ^ [ôùfö KûeY KòQò\ò^ ùja Zûu ÊûiÚýûaiÚû VòK ^ûjóö ùZYê ùi Nùe aògâûc ù^CQ«òö Gbkò icdùe _â]û^cªú, eûÁâ_Zò I C_eûÁâ_Zò fûfKé¾ @ûWbû^ú Nùe _j*ò Zûuê bûeZ e^ô i¹û^ùe i¹û^úZ Keòaû NUYûKê Lêa _âgõiû Keû~ûCQòö Gjò @aieùe _â]û^cªú ^ùe¦â ùcû\ò, ùK¦â ÊeûÁâ cªú @còZ gûjû Gaõ bûeZúd R^Zû _ûUðòe eûÁâúd ibû_Zò ùR_ò ^Wû C_iÚòZ [ôùfö MZKûfò @ûWbû^úu aýZòZ @^ý icÉuê eûÁâ_Zò ba^ùe GK C›aùe ceùYû©e bûùa bûeZ e^ô _â\û^ Keû~ûA[ôfû ö MZg^òaûe bûeZ e^ô _êeÄûeKê ùPୗ]êeú PeY iòõu ^ûZò Rd« iòõ, ^eiòõj eûIu _ê@ _ò.bò _âbûKe eûI, K_ðêeú VûKêeu _ê@ eûc^û[ VûKêe Gaõ GcGiþ Êûcú^û[^u Sò@ ^òZýû eûI eûÁâ_Zò ba^ùe @ûùdûRòZ Kû~ðýKâcùe ù~ûM ù\A MâjY KeòQ«òö Gjû_ìaðeê ù`aé@ûeúùe _â]û^cªú ùNûhYû Keò[ôùf ù~, aeò bûR_û ù^Zû fûfþKé¾ @ûWbû^úuê bûeZe^ô _â\û^ Keû~òaö ùiûiò@ûf còWò@û _äûU`cðùe _â]û^cªú ùKjòQ«ò, bûeZe aòKûgùe _ìaðZ^ ùK¦âcªúu @a\û^ iàeYúdö “cêñ ùgdûe Keò ajêZ Lêiò ù~, Gfþ.ùK @ûWbû^úuê bûeZe^ô _â\û^ Keû~òaö cêñ c¤ Zûu ij K[û ùjûA Zûuê Gjò i¹û^ _â\û^ Keò[ôaûeê Zûuê @bò^¦^ RYûCQòö @ûc icde @^ýZc i¹û^òZ eûRý KcðK©ðû, bûeZe aòKûgùe Zûue @a\û^ iàeYúd @ùUö Zûue Rúa^ ùjCQò ZéYcìkÉeùe Kû~ðý KeòaûVûeê @ûe¸ Keò @ûce C_-_â]û^cªú bûaùe ù\ge ùiaû Keòaû _~ðý«ö ùi @ûc Méjcªú bûaùe ^òRKê ÊZª Keò[ôùfö Zûue iõi\úd jÉùl_ iaêùaùk @û\gð, icé¡ mû^ùe _eò_ì‰ð [ôfûö

âúeûc ^acú cùjû›a-2024 cûZébìcò _ûAñ MYù\øWÿùe iûcòfþ ùjùf 5jRûe gâúeûc bq b\âK,(_ò_òGiþ): gâúeûc cjû~m icòZò, b\âK Ze`eê eaòaûe cûZébìcò _ûAñ MYù\øWÿ @^êÂòZ ùjûA~ûAQòö Gjò MYù\øWÿUò iKûk 7Uûùe b\âK Ròfäû_ûku Kû~ðýûkd ^òKUiÚ cû’ZûeòYú c¦òe Vûeê @ûe¸ ùjûA ije c¤ ù\A iûk¦ú aûA_ûiþiÚòZ gâúRM^Üû[ c¦òe ^òKUùe ùgh ùjûA[ôfûö ZûeòYúu c¦òeùe eúZò ^úZò @^ê~ûdú _ìRûyð^û _ùe MYù\øWÿKê gâúeûc cjû~m icòZòe aeò C_ù\Áû Z[û _ìaðZ^ cªú c^ùcûj^ iûcf, ibû_Zò aeò @ûA^Rúaú ^òZýû^¦ ^ûdK Gaõ Kû~ðýKûeú ibû_Zò ùaýûcùKg ùi^û_Zò ùM÷eòK _ZûKû ù\LûA gêbûe¸ Keò[ôùfö \kcZ ^òaðòùghùe cûZébìcò _ûAñ C›MðúKéZ jRûe jRûe ~êaK, QûZâ, iû]ûeY R^Zû iûcêjòK bûaùe Gjò MYù\øWÿùe iûcòf ùjûA[ôùf ö bûeZ cûZû Kú Rd, aù¦ cûZecþ, Rd gâúeûc ]ß^úùe icMâ b\âK ijeùe ^ò@ûeû _eòùag iéÁò ùjûA[ôfûö ijee aòbò^Ü QK cû^uùe cûZégqòu \ßûeû _ê¿ @_ðY Keû~ûA ÊûMZ Keû~ûA[ôfûö @^êÂòZ ùjûA[ôaû MYù\øWÿùe gâúeûc cjû~m icòZòe C_ù\ÁûMY @bòc^êý ùiVú, eNê^û[ iûjê, W. _â\ú_ ^ûdK, \ú^a§ê _Zò, _â\ú¯ aògßûk, a\âú ^ûeûdY ]k, W. ù\aeûR _ûZâ, iû]ûeY iµû\K geZ _Xÿò@ûeú, iõù~ûRK ùMûaò¦ P¦â eûCZ, C_ ibû_Zò RM^Üû[ \ûg, ZâòùfûP^ ^ûdK, KùjÜA PeY \ûi, iµû\K Ê]ú^ iê¦e \ûi, Êeì_û ^¦ cjû_ûZâ, ZêhûeKû« \ûi, ùKûhû¤l ^òe¬^ iûjê, ij ùKûhû¤l gòague \ûi, ]ûc^Me aò]ûdK Z[û C_ù\Áû iì~ðýaõgú iìeR, b\âK aò]ûdK iõRòa cfäòK, IWÿò@û iòù^ZûeKû @eò¦c eûdu iùcZ eûÁâòd ùPZ^û, eûÁâe @LŠZû cûZébìcòe ùiaû I eûÁâaû\þe CùŸgý ù^A aòbò^Ü cjûaò\ýûkde QûZâQûZâú, iûcûRòK iõMV^e ajê KcðK©ðû, eûÁâúd ÊdõùiaK iõNe aòaò] ùlZâe Kû~ðýK©ðûMY, KâúWÿûaòZþ, aòbò^Ü Käae i\iý, @¤ûZàòK iõMV^ Gaõ aòbò^Ü eûRù^÷ZòK \ke ajê cû^ýMYý aýqò G[ôùe ù~ûM ù\A[ôùfö Gjò MYù\øW Vûeêÿ _aòZâ ^ûc^acú cùjû›ae gêbûe¸ Keû~ûA[ûGö _ea©ðú icdùe icòZò _leê ùMû _ìR^, iû]êi^Ú _ìR^, aûfþ aReõMúu \ßûeû iûAùKf ùgûbû~ûZâû, aòbò^Ü Zú[ðùlZâeê @ûmûcûk, Kki ùgûbû~ûZâû, ^Me iõKú©ð^ bkò aòbò^Ü \òaiùe aòbò^Ü Kû~ðýKâc Keû~ûA[ûGö PkòZ ahð @ù~û¤ûe _âbê gâúeûc fûfûu _âûY _âZòÂû ahð ùjûA[ôaûe C›ûjùe G[e ^Me iõKú©ð^ùe 10 fl bque icûùag ùjaûe @ûgû Keû~ûAQòö

ùa@ûA^þ ùMûeê MûWÿò RaZ,2 Mòe` ùPø\ßûe,(_ò_òGiþ): ùPø\ßûe [û^û @«MðZ cjòiûfŠû Mâûc ^òKUeê GK ùMûeê b©òð MûWÿòKê ù_ûfòiþ RaZ Keòaû ijòZ ùMûeê PûfûY Keê[ôaû \êARY aýqòuê Mòe` KeòQò ö Mòe` @bò~êqcûù^ ùjùf UûwúùPø\ßûe aäKþ bMZ_êee i\cû Lû^þ I còRðû iaßòe ö ù_ûfòi iìP^û @^ê~ûdú ùa@ûB^þ ùMûeê PûfûY ùjC[ôaû aòùgh iêZâeê Lae_ûA ùPø\ßûe [û^ûe GK Uòcþ cjòiûfŠû eûÉûùe RMò ejò[ôùf ö ùijò aûùU ùMûeê b©ðò Keò ~ûC[ôaû GK UûUû GiòA MûWÿòKê @UKûA ùi[ôeê 5Uò ùMûeêuê C¡ûe Keòaû ijòZ MûWÿòUòKê RaZ Keò [û^ûKê @ûYò[ôùf ö C¡ûe Keû~ûA[ôaû ùMûeê iaêKê cweûR_êeiÚòZ ^¦Mûñ ùMûgûkûùe QûWÿò[ôùf ö Fòe` @bò~êq cû^uê ùKûUð PûfûY Keû~ûAQò ö 

IWÿògûùe iaðû]ôK ~êaK ùaKûe

bêaù^gße,31ö3: IWÿògûùe iaðû]ôK ~êaK ùaKûe ö 2005 ciòjûùe ^ò~êqò ù^A ù~Cñ iÚòZò [ôfû 2022ùe c¤ icû^ iÚòZò ö eûRýùe ùaùeûRMûeú Z[û ùaKûeú iÚòZò C\þùaMR^K ejòQò ö G_eòKò ù\gùe @_ûVê@ûu @ù_lû Cy gòlòZ ~êaaMð ùagò ùaKûe @Q«ò ö 22Uò _âcêL eûRýe ^ò~êqò iÚòZòKê ù^A @«RðûZúd gâc iõMV^ (@ûAGfþI) _leê bûeZ ^ò~êqò eòù_ûUð-2024ùe Gjò eòù_ûUð _âKûg _ûAQò ö eòù_ûUðùe \gðû~ûAQò, iaê eûRý bòZùe IWÿògû ^ò~êqò ùlZâùe _Qùe ejòQò ö 2004-05 ciòjûùe _êeêh ^ò~êqò ùlZâùe 22Uò eûRý c¤ùe iaêVê _Qùe IWÿògû [ôfû @[ðûZþ 22 ^´e eýûuùe [ôfû ö 2022ùe c¤ 22 ^´e eýûuùe [ôfû ö cjòkû ^ò~êqò ùlZâùe 2005ùe 22 ^´e eýûuþùe [ôaû ùaùk 2022ùe 21 ^´e eýûuùe ejòQò ö 15eê @]ôK ahðe ~êa_òXÿòu ^ò~êqò 2005ùe 54.8% [ôaû ùaùk 2022ùe 46.23%Kê Liò @ûiò[ôfû ö 41.6 ] ~êaaMð ^ò~êqò _ûAaûùe ilc ùjûA_ûeò^ûjû«ò ö 2022ùe gòlòZ ~êa_òXÿò 35.93% ùaKûe @Q«ò ö eòù_ûUðùe CùfäL ejòQò, ù\gùe ùfLô_Xÿò_ûeê^[ôaû ùaùeûRMûeu iõLýû 3.4% ejòQò ö cûUâòKþ _~ðý« _Xÿò[ôaû ùaùeûRMûeu iõLýû 18.4% ö ùijò_eò iÜûZK _Xÿò[ôaû ùaùeûRMûeu iõLýû 29.1% ö @^ý_ùl ù\gùe 15eê 29 ahð adÄ ùaùeûRMûeu iõLýû 2000 ciòjûùe 88.6% [ôaû ùaùk 2022ùe 82.9% ùjûA[ôfûö Gjò icdùe gòlòZ ~êaaMðu ijbûMòZû 54.2%eê aXÿò 65.7% ùjûA[ôfû ö MâûcúY @*k @ù_lû ijeùe ùaùeûRMûe iõLýû @]ôK ö @ûAGfþI _leê 7Uò gâc aRûee iÚòZòKê ù^A Gjò eòù_ûUð _âÉêZ Keû~ûAQò ö G[ôùe aòjûe, C©e_âù\g, c¤_âù\g, SûWÿLŠ Gaõ QZògMWÿ eûRýùe ùaKûeú iciýû C\þùaMR^K ejòQò ö  

@^û[ ~êaKuê aûjûNe KeûAùf Mâûcaûiú KfýûYiòõj_êe,(bûÄe ^êýRþ): eûdMWû Ròfäû KfýûYiòõj_êe aäK iê^ûLŠò _*ûdZe aûeò@û _Wÿû Mûñe aû_û cû’ ùQCŠ @^û[ ~êaKuê @ûRò ^òR @û\òaûiú _eµeû eò[ô ^úZò ^òdc @^ê~ûdú _ìRû _ûV Keò Mûñ ùfûK cûù^ aûjûNe Keò[ôaû ù\LôaûKê còkòQòö Lae ù^aûeê ~ûjû RYû _Wòfû, aû_û I cû@û ^òRe GK cûZâ _â[c i«û^Kê R^à ù\aû _ùe @ûe _ûeòKê Pûfò ~ûA[ôùf, @ûC @^û[ ùjûA ~ûA[ôùf ^ùegö _ùe Mûñ ùfûK cû^u iûjû~ýùe fûk^ _ûk^ ùjûA a*ò @ûRò ùi aW ùjûA aûjû ùjûA jûZKê \êA jûZ ùjûAQ«ò Meòa ùaiûjûeû aòPûeû ^ùeg KûWâKûö ^ùeg a©ðcû^ bwû \\eû Pûk Q_e KêWÿò@û Nûùe Rúa^ KûUêQ«ò, ^û còkòQò LùŠ @ûaûi Ne, ^ñû còkòQò ieKûeu Ze`eê @ûiê[ôaû @ijûd Meòau _ûAñ @ù^K ù~ûR^ûeê a*òZ ùjûAQ«ò ^ùegö Gjò LŠòG @ûaûi Ne _ûAñ _*ûdZeê @ûe¸ Keò aäK @`òi _~ðý« ^òRe Mê@ûeú Kjò[ôùf c¤ ùKjò K‰ð_ûZ Keò^[ôaû KjòQ«òö a©ðcû^ aòaûj ùjûA bwû \\eû Nùe ejò ùKcòZò iõiûeòK Rúa^ KUûAùa ùaûfò Pò«û @Q«ò Mâûce KûùcgeûI KûWâûKû, KûùcgeûI _âûÄû, ^úkKŒ KûWâûKû, ùefò KûWâûKû, _âcêL Mâûcaûiú ieKûeuê Ne LùŠ ù~ûMûA ù\aû _ûAñ \ûaò KeòQ«ò _*ûdZ aûiú ö

---------------------------------------------------------------------

ZebêR LûC[ôùf

ùjûA~û@û«ê iûa]û^!

iû]ûeYZü ZebêR LûAaû _ûAñ icùÉ _i¦ Ke«òö GjûKê Mâúhà\ò^e Mò`Ö

ùaûfò Kêjû~ûGö Gjû Êû\òÁ ùjaû ij G[ôùe 92 _âZògZ bûM _ûYò [ûGö Gjû

@ûc geúeKê WòjûAùWâi^eê elû Kùeö Gjû aýZúZ ZebêRùe geúeKê

fûb _*ûAaû bkò ù_ûhK Z©ß c¤ be_êe ejòQòö ùZùa GùZ iaê fûb

[ûA c¤ Gjû geúe _ûAñ Kòbkò jû^òKûeK ùjûA_ûùe @ûi«ê RûYòaûö

n ZebêR _ûYò Gaõ WûdUâò `ûAbee GK C©c C›ö Z[û_ò GjûKê

@]ôK _eòcûYùe LûAaû ÊûiÚý _ûAñ jû^òKûeKö Wûqeu Kjòaû cêZûaK GjûKê

@]ôK _eòcûYùe LAùf ù_U `êfòaû, Mýûiþ, WûAeò@û, ù_U ~ªYû bkò iciýû

iéÁò ùjûA_ûùeö

n ÊûiÚý aòùghmu Kjòaû cêZûaK, ZebêRùe [ôaû iaðòùUûf GK Pò^ò

~êq _\û[ðö Gjû jó ù_Uùe Mýûiþ aû WûAeò@û KeûA[ûGö GjûaýZúZ ZebêRùe

[ôaû fûAùKû_ò^þ ^ûcK GK Kù<< c¤ Giaê iciýû iéÁò Keò_ûùeö Gjû GK

_òMùcù<Wþ @ròWû< ~ûjû ZebêRKê Gjûe fûf ew ù\A[ûGö

n aòùghmcûù^ Kêj«ò ù~ ~\ò @û_Yue c]êùcj R^òZ iciýû @Qò,

ùZùa ZebêR geúeùe iêMûe ùfaêfKê aXÿûA_ûùeö ùZYê GjûKê

_âZò\ò^ LûAaû _ìaðeê Wûqeu ijòZ _eûcgð Ke«êö

n KâcûMZ bûùa c\ý_û^ Keê[ôaû aýqò @]ôK cûZâûùe

ZebêR LûAaû aò_\ ùjûA_ûùeö ùZYê ùicûù^ ZebêRVûeê

\ìùeA ejòaû CPòZö ZebêRùe [ôaû fûAùKû_ò^þ c\ý_û^

Keê[ôaû aýqòu fòbe C_ùe Leû_ _âbûa _KûA[ûG

ùaûkò aòùghmcûù^ KjòQ«òö

n ZebêRKê ù_ûUûiò@ce C©c ùiâûZ

ùaûfò c¤ Kêjû~ûGö Gjû geúeKê iêiÚ eLôaû

_ûAñ bò^Ü bò^Ü C_ûdùe Kûc Kùeö Gjû

geúee AùfùpûfûAU `ui^ Gaõ

jéZ_òŠKê iêiÚ eLô[ûGö Gjû ijòZ

ù_ûUûiòdcþ c¤ @ûce jûWKê

gqògûkú Keò[ûGö Kò«ê

geúeùe Gjûe @Zý]ôK

_eòcûY jé\þùeûMKê

aXÿûA[ûGö

PûCk eiùMûfû @ûagýK iûcMâú: iòSû @eê@û PûCk, K^þù`äûe, cA\û, còº _ûCWe, Nò@, Pò^ò I _ûYò ö _âÉêZò _âYûkú: PûCk eiùMûfû Zò@ûeò Keòaû _ûAñ _â[ùc iòSû @eê@û PûCkKê MâûAŠòõ Keò GK _ûZâùe eL«êö Gjû_ùe ùi[ôùe cA\û, K^þù`äûe, còº _ûCWe I Nò@ cògûA bfbûùa PKUò \ò@«êö _ùe ZûKê eiùMûfû ùg_þùe MXÿò GK ù_äUùe eL«êö Gùa eiùMûfû _ûAñ Pò^òùe gòeû _âÉêZ Ke«êö Gjû _ùe MXÿò eLô[ôaû eiùMûfûKê gòeûùe _KûA ù\A \êAeê Zò^ò cò^òUþ _~ðý« @Ì @û*ùe aiûA \ò@«êö _ùe ZûKê ZkKê IjäûA \ò@«êö _âÉêZ ùjûAMfû iê@û\ò@û PûCk eiùMûfûö

cZ\û^ _ùe fMû~ûC[ôaû Kûkò KûjóKò gúNâ QûùWÿ ^ûjó? ^òaðûP^Kê MYZªe iaêVûeê aWÿ _að ùaûfò Kêjû~ûGö Gjò _aðùe cZ\ûZûcûù^ @]ôK iõLýûùe bûMù^aû @ûagýKö Gùa ù\gùe _û*Uò eûRýùe aò]û^ibû ^òaðûP^ PûfòQò ö @ù^K RûMûùe cZ\û^ ieò~ûA[ôaû ùaùk @^ý KòQò RûMûùe cZ\û^ _âKâòdû ùjaûKê ~ûCQò ö Gùa cZ\û^ i´§òd GK _âgÜ ùiûiò@ûf còWò@ûùe Lêa bûAeûf ùjaûùe fûMòQò ö _âgÜ ùjCQò cZ\û^ _ùe @ûwêkòùe fMû~ûC[ôaû Kûkò ijRùe KûjóKò QûùWÿ^ûjó? ùKCñ Rò^òheê Gjû Zò@ûeò ùjûA[ûG Zûùjùf ùWeò ^Keò @ûi«ê RûYòaû... _âKéZùe ùfûKcûù^ ùbûU ù\Aiûeòaû _ùe jûZ @ûwêkòùe ^úk ewe Kûkò fMû~ûGö @ûwêkòùe Gjò Kûkò ajêZ \ò^ _~ðý« fòùb ^ûjóö [ùe ùbûU ù\aû _ùe RùY aýqò ù~_eò @ûC[ùe ùbûU ^ù\A _ûeòa ùi[ô_ûAñ G_eò Keû~ûGö eòù_ûUð cêZûaK ^òaðûP^ùe aýajûe Keû~ûC[ôaû Kûkò bûeZùe cûZâ ùMûUòG Kµû^ú Zò@ûeò Kùeö ùc÷iêe ù_< GŠ aû^ðòi fòcòùUW ^ûcK GK Kµû^ú Gjò ^úk ewe Kûkò Cšû\^ Kùe ö Gcaò_òGf ^ûcK Gjò Kµû^ú Gjò KûkòKê LêPêeûùe aòKâò Kùe ^ûjó ö Kò«ê Gjò KûkòKê ieKûe Kò´û ^òaðûP^ ij ~WÿòZ GùR^èò KòYò[û@û«ò ö Gjò Kµû^ú bûeZe Gjò `êf_é` Kûkòe GK cûZâ @]ôKéZ ù~ûMYKûeú @ùUö Gjò Kµû^ú _ûLùe 1962 ciòjûeê eûÁâúd @^êi§û^ aòKûi ^òMc \ßûeû \ò@û~ûA[ôaû aòùgh fûAùi^è ejòQò ö 1962 ùe bûeZúd ^òaðûP^ @ûùdûM @ûA^ cªYûkd, eûÁâúd ùbøZòK _âùdûMgûkû I Gjò ^òMc ijù~ûMùe Kµû^ú ijòZ ^òaðûP^ _ûAñ Gjò Kûkòe ù~ûMûY _ûAñ aêSûcYû Keû~ûA[ôfû ö Gjò ^òk ewe KûkòKê a^ûAaû _ûAñ iòfbe ^ûAùUâW ^ûcK eûiûd^òK _\û[ðe aýajûe Keû~ûGö Kûkò fûMòfû _ùe G[ôùe [ôaû iòfbe ^ûAùUâW geúeùe [ôaû faYûõg ij cògò iòfbe ùKäûeûAWùe _eòYZ jêGö ù~ùa iòfbe ùKäûeûAW _ûYòùe còùg ùiùZùaùk Gjû ZßPûùe fûLô~ûGö ù~_eò Gjò Kûkò _ûYò iõÆgðùe @ûùi Gjûe ew _eòa©ð^ ùjûA Kkû ùjûA~ûGö _ùe Gjû jûZeê gúNâ fòùb ^ûjó ö ùi[ô_ûAñ @ZòKcùe 72 N<û _~ðý« Gjò Kûkò ZßZPûeê QûùWÿ ^ûjó ö ù~ùZùaùk ]ôùe]ôùe ZßPûe ùKûh _êeêYû ùjûAû~ûG ùijò icdùe Gjò Kûkò QûWÿò[ûGö Gjò KûkòKê ùfûKcûù^ AùfKi^ Au aû AùŠfòaf Au ^ûcùe RûYòQ«ò ö ù\gùe _â[ùc iû]ûeY ^òaðûP^ùe Kûkò aýajûe ùjC^[ôfû ö ^òaðûP^ @ûùdûM _ê^ü cZ\û^Kê ùeûKòaû _ûAñ Gbkò GK Kûkòe aýajûe Keòaû _ûAñ ^ò¿Zò ù^A[ôfûö _ùe 1962ciòjû Vûeê Gjûe aýajûe Keû~ûCQò ö iìP^û cêZûaK Kûkò Zò@ûeò Keê[ôaû Gjò Kµû^ú bûeZ aýZòZ @^ý ù\gcû^uê c¤ ^òaðûP^ú Kûkò ù~ûMûA[ûGö

geúeùe @Qò Kò eqe @bûa? geúeùe eq @bûa ùjZê @Zý]ôK [KÑû, \êaðkZû, cêŠaò§û Gaõ cêŠ aêfûAaû bkò flY ù\Lû~ûA[ûG ö ~\ò @û_Yu geúeùe c¤ eq @bûa [ûG, ùZùa KòQò Lû\ý LûAaû \ßûeû Gjò @bûaKê _ìeY Keò_ûeòùa ö @ûi«ê RûYòaû ùijò Lû\ý aòhdùe ~ûjû geúeùe eq aXûA[ûG ö aòUþ : geúeùe eq _eòcûY aXûAaûùe aòUþ fûb\ûdK ùjûA[ûG ö G[ôùe @]ôK _eòcûYe @ûAe^þ ejò[ûG ö geúeKê WòUrò`ûA Keòaû aýZúZ Gjû ùjùcûùMäûaò^e _eòcûY c¤ aXûA[ûG ö @û_fþ : Kêjû~ûG \ò^Kê ùMûUòG @û_fþ LûAaû @û_Yuê ùeûMeê \ìùeA eLô[ûG ö iêiÚ eLôaû aýZúZ geúeùe eq @bûaKê _ìeY Keòaûùe c¤ ijûdK ùjûA[ûG ö Gjû geúeùe ùjùcûùMäûaò^þ aé¡ò Keò[ûG ö Wûkò´ : Wûkò´ùe Kýûfiòdcþ, ùiûWòdcþ, cýûùMÜiòdcþ, ù_ûUûiòdcþ, @ûAe^þ Gaõ bòUûcò^þ _eò ù_ûhK Z©ß be_ìe ejò[ûG ö Wûkò´ geúeùe eq _eòcûY aXûAaûùe @Zý« fûb\ûdK ùjûA[ûG ö WâûG `îUè : WâûG `îUè ù~_eòKò LRêeú, @LùeûUþ, aû\ûc AZýû\òùe be_ìe @ûAe^þ ejò[ûG ö GjûKê LûAaû \ßûeû eqùe ùfûjòZ eq KYòKû gúNâ aXò[ûG ö _ûkw : ~\ò @û_Yu geúeùe eq @bûa [ûG, ùZùa

Nùe _âÉêZ Ke«ê còVû \jò ejò[ûG ö iû]ûeYZü còÁò \jò _½òcawe GK aòùgh Lû\ý @ùU ö aòaûjùe \jòKê GK @ZýûagýK aý¬^ bûùa aýajûe Keû~ûG ö \jòKê âûdZüiû]ûeYZü gêb ùaûfò aòùaP^û Keû~ûGö còVû ùjC Kò´û LUû \jò LûAaûKê _ icÉuê _i¦ [ûG ö ùZùa ~\ò còVû aû còÁò \jò LûAaûKê _i¦ ö Zûjûùf ù\ûKû^ aRûeKê ^~ûA Nùe aiò _âÉêZ Ke«ê còÁò \jò ö RûY«ê Gjûe _âÉêZ _âYûkú... iûcMâú : 1 fòUe lúe , 10 PûcP Pò^ò , 1 K_þ _ûYò , 1 K_þ ZûRû \jò _âÉêZò _âYûkú : _â[ùc Mýûiùe ]úcû @û*ùe GK _ýû^ aiû«ê ö ùijò _ýû^ùe lúe Xûkò Mec Keò ^ò@«ê ö ùZùa lúeKê ùiùZ _~ðý« iòSû«ê ù~ _~ðý« lúe @]û ^ùjûA~ûAQò ö Gjûeò c¤ùe Mýûie @^ý_ùU còWòdc @û*ùe _ýû^ùe Pò^ò I _ûYòKê cògûA iòeû _ûAñ `êUûA eL«ê ö Gjû _ùe Mýûi a¦ Keò^ò@«ê ö ù~_~ðý« iòeûe ew a\kò ^~ûAQò ùi_~ðý« ZûjûKê Nû<«ê ö @]û ùjûA~ûA[ôaû lúeKê iòeûùe Xûkò PfûA ^ò@«ê ö ùZùa lúe [Šû ùjûA~òaû _ùe ùi[ôùe \jò Xûkò bf bûaùe ùMûkûA ^ò@«ê Gjû_ùe ùQûU cûUò _ûZâùe \jòKê Xûkò \ò@«ê ö Zûjû 5eê6 N<û _~ðý« `âòRþ ùe eLô \ò@«ê ö _âÉêZ ùjûA~ûA[ôa còÁò \jò ö ö Lûiþ Keò cù^ eL«ê Kò ù~ùZùaùk còÁò \jò _âÉêZ Keòùa ZûRû \jò aýajûe Keòùa ö

@û_Y RûY«ò Kò ù~Cñ Wûfò @û_Y LûCQ«ò Zûjû @ifò Kò ^Kfò Wûfò @ûc Lû\ýù_de _âcêL @õg ùjûA[ûG ö @ûccû^u c¤eê @]ôKûõg ùfûK \ò^ùe @Zò Kcþùe [ùe Wûfò LûA[ûC ö Wûfòùe [ôaû ù_âûUò^, `ûAae, @ûAe^þ I bòUûcò^þ iò’ _eò ù_ûhKZ©ß geúeùe \ìaðkZû \ìe Keòaû ij ùeûM _âZòùeû]K gqò cRbêZ Keò[ûG ö _âûd ùfûKu Nùe jeW Wûfò _âÉêZ ùjûA[ûG ö Kò«ê @û_Y RûY«ò Kò ù~Cñ Wûfò @û_Y LûCQ«ò Zûjû @ifò Kò ^Kfò ö ~\ò @û_Y aRûeKê Wûfò KòYòaûKê ~ûCQ«ò ùZùa iað_â[ùc Gjûe @ûKûe ùPKþ Ke«ê ö ~\ò Wûfò @ûKûe aW I ùP_Uû ejòQò ùZùa RûYò ^ò@«ê Gjû jeW Wûfò ^êùjñ ö _âKéZ jeW Wûfò \û^û ùQûU ùjûA[ûG ö ùZYê Gjò aW @ûKûee Wûfò jeW ^êùjñ ùLiûeú Wûfò ùjûA[ûG ö Gjò ùLiûeú Wûfòùe ^ýêùeûUrò^þ I KòQò aòhûq GiòWþ ejòQò ~ûjû @û_Yu geúe _ûAñ lZòKûeK ùjûA[ûG ö Gjû aýZòZ aRûeùe @ifò Wûfò ijòZ _äûÁòKþ \û^û aò còr Keû~ûCQò ö MZ KòQò ahð c¤ùe G_eò ajê cûcfû iûcÜûKê @ûiòQò ö ùZùa @û_Yu Wûfòùe _äûÁòKþ cògòQò Kò ^û RûYòaû _ûAñ GK _ûZâùe KòQò _ûYò ù^A ùi[ôùe GK cêVû Wûfò _KûA \ò@«ê ö ù\Lôùa ùi[ôùe _äûÁòKþ \û^ûaûfû Wûfò [ôùf Zûjû C_eKê bûiòa I @if Wûfò Zùk aiò~òa ö ùijò_eò ~\ò ù\Lôùa @û_Yu Wûfòeê ew QûWêQò ùZùa RûYòùa ùi[ôùe KéZâòc ew \ò@û~ûAQò ö

cûZâ ùMûUòG i¯ûjùe 7 Kòùfû IR^ KcûAù\a ‘KûKêWò WûGUþ’ ùKøYiò aýqò geúee @]ôK IR^ _i¦ Ke«ò ^ûjó ö ùcûUû_Y ùKak aýqòe ùiø¦~ðý ^Á Keò ^[ûG ^ûjó aeõ @ù^K ùeûMe KûeY c¤ ùjûA[ûG ö ùZYê IR^ KcûAaû _ûAñ aòùghmcûù^ aòbò^Ü _âKûee Lû\ý @^êieY KeòaûKê _eûcgð ù\A[û«ò ö ù~Cñ[ôùe KûKêWò c¤ @«bðêq ö Kò«ê Gjò WûGUþ @^êieY Keòaû _ìaðeê, RûYò eL«ê KòQò MêeêZß_ì‰ð Rò^òh... IR^ jâûi Keòaûùe KûKêWò WûGUþ @ù^K iûjû~ý Keò[ûG ö Gjò WûGUþ Kê @^êieY Keê[êaû ùfûKcûù^ @Zò ijRùe 7 eê 14 \ò^ c¤ùe 7 KòùfûMâûc _~ðý« IR^ jâûi Keò[û«ò ö Gjò WûGUþ ùe KûKêWò Zêk^ûùe @^ý `k Gaõ _^ò_eòaûKê iað^òcÜ Éeùe eLôaûKê _eûcgð \ò@û~ûA[ûG ö C\ûjeY Êeì_, Gjò Lû\ýùe cêLýZü KòQò ù_âûUò^þ ~êq Lû\ý ~[û @Šû, PòùK^þ, cûQ Gaõ aû\ûc iûcòf Keû~ûA[ûG ö KûKêWò WûGUþ @^êieY Keê[ôaû aýqòuê @]ôKûõg Lû\ýùe KûKêWò LûAaûKê _eûcgð \ò@û~ûA[ûG ö Gjò WûGUþ @^ê~ûdú, ù~ùZùaùk aò aýqòKê ùbûKfûùM, ùi KûKêWò LûAaû CPòZþ ö KûKêWòùe Kýûùfûeú Kcþ [ôaûeê @û_Y ù~ùZ Pûjóùa LûA_ûeòùa ö Gjû aýZúZ KûKêWòùe ù_âûUò^þ Kcþ ejò[ûG, ùZYê Gjò WûGUþ Kê eêUò^þ ùe iûcòf Keòaûùaùk KûKêWò ijòZ ù_âûUò^þ ~êq Lû\ý ù~_eòKò @Šû, cûõi, _^òe, Gaõ aû\ûcKê c¤ @«bðêq Keòaû CPòZþ ö KûKêWò WûGUùe Kcþ Kýûùfûeú [ôaû ùjZê Gjû RùY aýqòuê KòQò icd _ûAñ IR^ jâûi Keò_ûùe, Kò«ê ù~còZò aýqò ^òRe _êeêYû WûGUþ @^êieY Keòaû @ûe¸ Kùe, Zû’e IR^ c¤ _êYò aXò~ûA[ûG ö Gjû aòùghKeò ùiùZùaùk ùjûA[ûG ù~ùZùaùk RùY aýqò _ê^aðûe LûAaû Gaõ _òAaû @býûi C_ùe ^òdªY jeûA ^òR WûGUþ ùe _êÁòKe i´§úd Rò^òhKê iûcòf Keò^[ûG ö ùZYê, aXê[ôaû IR^Kê ^òdªY Keòaû Kò´û KcûAaû ijòZ ^òR ÊûiÚýKê c¤ @ûjêeò C^ÜZ eLôaû _ûAñ, @û_Yu Lû\ýùe aòbò^Ü _âKûee Lû\ý @«bðêq Ke«ê ö KûKêWò WûGUþ e iaêVûeê aW @iêaò]û ùjCQò KûKêWòùe ajêZ Kcþ _eòcûYe ù_ûhK Z©ß ejò[ûG, ~ûjû geúe _ûAñ ~ù[Á ùjûA^[ûG Gaõ \úNð \ò^ ]eò Gjò_eò Lû\ý MâjY Keòaû \ßûeû geúeùe _êÁòKe @bûa Gaõ ÊûiÚý iciýû iéÁò ùjûA[ûG ö @ûjêeò c¤, @û_Yu WûGUþ eê Lû\ý aûjûe Keòaû geúeùe ù_ûhKZZß @bûa ùjûA[ûG, ~ûjû \ßûeû RùY aýqò c¤ùe PòWòPòWû_Y, [Kû_Y, G_eòKò C\ûiú^Zû c¤ ù\Lûù\A[ûG ö

ù_âie KêKeùe Wûfò Keòaû ùKùZ aò_{^K ? @ûc bûeZúd iõÄéZòùe KòQò Rò^òh LûAaûe _â[û \úNð \ò^ ]eò ejò@ûiòQò ö C\ûjeY ißeê_ Wûfò ö

bûeZúd cû^u c¤ûjÜ ùbûR^ùe Wûfò aòùgh MêeêZß aj^ Keò[ûG ö bûeZe aòbò^Ü iÚû^ùe Gjò WûfòKê

aòbò^Ü C_ûdùe _âÉêZ Keû~ûG ö Kò«ê @ù^K ùfûK bûa«ò ù~ Wûfò LûAaû \ßûeû ùicûù^ ùcûUû

ùjûA~û@û«ò aû ùicû^u ù_U `êfò~ûG ö Giaêe _âKéZ KûeY ùicû^u geúeùe Wûfò iVòKþ bûaùe

jRc ùjûA^[ûG ö GK eòiyðùe RYû_WòQò ù~ ù~Cñ ùfûKcûù^ ù_âie KêKeùe Wûfò eû§ò[û«ò

ùicû^u ùlZâùe Giaê iciýû ù\Lûù\A[ûG ö KûeY ù_âie KêKeùe Wûfò eû§òaû \ßûeû G[ôùe [ôaû

dêeòKþ GiòWþ aé¡ò _ûA[ûG ö ù~Cñ Lû\ýùe _ýêeò^ Kù<U [ûG ùijò _âKûee Lû\ý LûAaû \ßûeû geúeùe

dêeòKþ GiòWþ aXò[ûG ö ù~_eòKò, iûcê\âòK Lû\ý, ùeW-còUþ ö Kò«ê Wûfòùe GùZ _eòcûYe _ýêeò^þ ^[ûG

~ûjû\ßûeû geúeùe dêeòK GiòW aXòa ö Wûfò eû§òaû ùaùk Wûfò C_ùe ù~Cñ ù`Y aûjûùe Zûjû

ùi÷ù_û^ò^þ, ù_âûUò^þ Gaõ ÁûPð KûeYeê aûjûeò[ûG ö Gjò ùi÷ù_û^ò^þ iúcòZ _eòcûYùe Wûfòùe còkò[ûG

ö GMêWÿòK @ûc geúe _ûAñ aò_\R^K ^êùjñ ö KûeY Gjû @ûc geúe _ûAñ @û<ò@ròWû< _eò Kûc Kùe

ö ~\ò @û_Y ù_âie KêKeùe Wûfþ eû§êQ«ò ùZùa Gjò ù`YKê aûjûeKeòaûe ùKøYiò @ûagýKZû ^ûjó