ù\g_ûAñ _âZòUò lY

@MÁ 6 Kûgàúe Kâû«òKê ù^A icMâ ù\g CfäiòZ [ôaûùaùk ù\g_ûAñ ic_ðòZ RùY ù\gù_âcúe jé\d c¤ _êfKòZ [ôfûö ù\g Êû]ú^ ùjaû_ùe R¹ê Kûgàúee aûÉa _lùe \ßòZúd Êû]ú^Zû còkò[ôfûö ùK¦â ieKûe Kûgàúe iμKðùe @ûMZ Keò[ôaû \êAUò iõKÌ ùMûUòG aòf ùfûKibûùe @^êùcû\^ fûb Keòaû ij a\kò ~ûA[ôfû Kûgàúee bìùMûk I iéÁò ùjûA[ôfû GK ^ì@û AZòjûiö Kò«ê Gjò @aòiàeYúd cêjì©ðKê ^òei Keòù\fû aòk´òZ eûZòùe @ûiò[ôaû GK @Zý« \êüL\ i´û\ö _ìaðZ^ ùa÷ù\gòK cªú iêhcû ÊeûR jé\NûZùe _eùfûK Mc^ Keòaû Lae _âiûeòZ ùjaû _ùe icMâ ù\gaûiú ccðûjZ ùjûA[ôùfö icÉu c^ùe KûgàúeKê ù^A ù~Cñ C^àû\^û I _êfK beòù\A[ôfû ZûjûKê aòh‰ð Keòù\A[ôfû iêhcûu @Kûk aòùdûMö ù~Cñ\ò^ ù\ge iõi\ùe iéÁò ùjûA[ôfû ù\ge ^ì@û AZòjûi ùijò lYKê @ù_lû Keò ejò[ôaû iêhcû ùiûiò@ûf còWò@ûùe ù\g_âZò Zûue @«òc aû©ðûùe Kjò[ôùf ‘ Gjò lY_ûAñ cêñ a*ò ejò[ôfò’ö c[ûùe aWaW iò¦êe ùUû_û, ^ûfò IXYú I @MÜòahðú bûhY iêhcûuê RùY \l eûÁâù^Zâú bûùa _eòPd ù\A[ôfûö Zûue \lZû I g± PûZêeú R^cû^iùe iéÁò Keò[ôfû GK ÊZª _eòPdö @ûRò iêhcû _*cjûbìZùe aúfò^ ùjûA~ûAQ«òö ù\gù_âcùe C\aê¡ iêhcû RùY \lòY_^Úú @û\gðaû\ú [ôùfö iêhcûu ù\jû« ij bûeZúd eûR^úZòùe GK ~gÊú @¤ûde ùgh ùjûAQòö RùY @iû]ûeY ù^Zûu aòùdûMùe bûeZ ùgûKûKêk ùjûA_WòQò û iêhcû Zûu Rúa^Kê R^ iû]ûeYu ùiaû Gaõ Meòau Rúa^ ]ûeYe cû^ C^ÜZ Keòaûùe C›Mð Keò[ôùfö iêhcûRú [ôùf @\ßòZúd Gaõ ùi [ôùf ùKûUò ùKûUò R^ iû]ûeYu _ûAñ ù_âeYûe C›ö iêhcûRú [ôùf RùY aòPlY aqû Gaõ @iû]ûeY iûõi\ö \k ^òaðòùghùe Zûuê icùÉ i¹û^ I _âgõiû Keê[ôùfö aòùR_òe @û\gð I Êû[ð aòhdKê ù^A ùi @Uk [ôùf I Gjò \ke aòKûgùe Zûue @ù^K ù~ûM\û^ ejò[ôfûö iêhcûRú [ôùf RùY Pc}ûe _âgûiK Gaõ ù~Cñ cªYûkd \ûdòZßùe ùi ejê[ôùf ùiVûùe GK Cy cû^\Š ^ò¡ðûeY Keê[ôùfö aòbò^Ü ù\g ijòZ bûeZe iμKðKê C^ÜZ Keòaûùe ùi GK _âcêL bìcòKû MâjY Keò[ôùfö RùY cªú bûùa @ûùc Zûue KeêYûaû^ \òMKê c¤ @ûùc icùÉ ù\LôùQö aògße ù~ùKøYiò bûMùe jZûgû c¤ùe [ôaû bûeZúd aýqòuê ùi ijûdZû Keê[ôùfö ùa÷ù\gòK cªú bûùa MZ 5 ahð c¤ùe ùi ù~bkò @aògâû« bûùa Kû~ðý Keò[ôùfö G_eòKò Zûu ÊûiÚý bf ^[ôfû ùaùk c¤ Zûu Kû~ðýKê ^ýûd _â\û^ Keòaû _ûAñ ùi ~[û i¸a _âdûi Keê[ôùf û Zûu C›ûj Gaõ iõKÌ [ôfû @\ßòZúdö iõi\ùe Zûu cêLeê ^òiéZ _âùZýK g± GùZ Zú~ðýK, ÆÁ [ôfû ù~, Zûuê \kcZ ^òaðòùghùe icùÉ bûeZe RùY @û\gð ù^Zâú bûùa MâjY KeòaûKê aû¤ ùjC[ôùfö 1997e Zûue GK bûhY @ûRòaò icÉuê cùcð cùcð ù\gù_âc I ]cð^òeù_lZûe _eòbûhû ijòZ _eòPòZ KeûGö Gjò bûhYùe ùi Kjò[ôùfù~, aûPÆZò cùjû\d jñ @ûùc iûμâ\ûdòK, @ûùc GA[ô_ûAñ iûμâ\ûdòKù~, @ûùc aù¦ cûZecþ _ûAñ IKòfûZò Keê, jñ @ûùc iûμâ\ûdòK KûeY @ûùc RûZúd _ZûKûKê i¹û^ Keê , @ûùc iûμâ\ûdòK KûeY @ûùc ]ûeû 370Kê CVûAù\aûKê Pûjêñ,RûZò Gaõ ]cð @û]ûeùe ùa÷hcýZûùe @« NUûAaûKê Pûjêñö jñ @ûùc iûμâ\ûdòK KûeY @ûùc icû^ ^ûMeòK iõjòZû fûMê KeòaûKê Pûjêñö ùi Kjò[ôùf, @ûùc GA[ô_ûAñ iûμâ\ûdòK Kûgàúe geYû[ðúu \e\ aêSò_ûeêQêö ùicû^u fêj @ûc jé\dùe @ûNûZ iéÁò KeêQòö iòKýêfûeòRòcþe _âKéZ @[ð ùjCQò, _âZò ^ûMeòK @^ýRùY ^ûMeòKKê i¹û^ Keòaû,Zûjûe bûa^ûKê @û\e Keòaû, ùZYòKò ùi ù~ùKøYiò ]cðe ùjA[û@û«ê KûjóKòö ùi Kjò[ôùf, iZ K[û ùjCQò @ûùc jò¦ê ùjaûùe f{òZ @^êba Keê^ûjêñ,aeõ cêq KY×ùe ^òRKê jò¦ê ùaûfò \gðûA @ûùc Mað @^êba Keêö iêhcû Kjò[ôùf, @ûùc iûμâ\ûdòK Gaõ @û<òiòKêýfûe KûeY GVûùe ~\ò RùY jò¦êùaûfò f{òZ ^êùjñ ùZùa Zûuê iêùWû iòKêýfûe cûù^ iòKêýfûe iûUòð`òùKU ù\ùa ^ûjóö iòKêýfûeòRòce iõmû ùjCQò , RùY jò¦ê bf jò¦ê ùjC, RùY gòL bf gòL ùjC, RùY LâúÁòdû^ bf LâúÁúdû^ ùjC, RùY cêifòc bf cêifcû^ ùjCö icùÉ ^òR ^òRe ]cðKê @^êieY Keòaû ijòZ @^ýe ]cðKê i¹û^ RYûAaû gòL«êö iêhcûu Gjò ùKùZK _\ icÉu cêjñ Pê_ Keòù\A[ôfûö ^òR Rúa^e 67ahðe aògâûcejòZ ~ûZâûùe iêhcû iaêùaùk ^òR Kcð I aûKýùe ù\g_âZò Zûue bûa^û I C©e\ûdòZßKê _âKU Keò[ôùfö RùY bûeZúd ^ûeúbûùa c[ûùe IXYú I iò^Úòùe iò¦êe ^ûA ùi ^ûeú igqúKeYe GK Rßk« _âcûY iûRò[ôùfö bûeZe ùa÷ù\gòK cªú bûùa RûZòiõNùe ùi ù~bkò IRÊú bûhY cû¤cùe _ûKòÉû^Kê Gjûe @ifò ùPùjeû ù\LûA[ôùf Zûjû jêGZ ùKjò bêfò _ûeòùa^òö iêhcû GKû]ûeùe RùY eûÁâù^Zâú, ù\gù_âcú,ùfûK^ûdòKû Gaõ icÉu _ûAñ ùiÜj,gâ¡û I @û\e aû<ê[ôaû cûñ UòG [ôùfö 2014eê 5ahð _ûAñ ùi ùa÷ù\gòK cªú [ôùf iò^û Kò«ê Zûue Kû~ðýKkû_ iμì‰ð eìù_ ù\g_ûAñ ic_ðòZ [ôfûö ù\g bòZùe I aûjûùe ù~ùKøYiò bûeZúd @iêaò]ûùe _Wò[ôùf Zûuê ùMûUòG UßòU Keòù\ùf ùi ZZþlZûZ icû]û^e eûÉû ùLûRò aûjûeKeê[ôùfö aògße ù~ùKøYiò iÚû^ùe [ôùf c¤ ~\ò RùY bûeZúd @iêaò]ûùe _Wò ^òR cû’Kê WûKòfû _eò iêhcûuê ]ûWòUòG ùfLòù\C[ôfû ùZùa iêhcû ZûKê iûjû~ý Keòaû_ûAñ \ò^eûZò GK Keòù\C[ôùfö 1977ùe iêaVûeê ~êa aò]ûdòKû bûùa ^òaðûPòZ ùjûA[ôaû iêhcû KùfR Kýûeòdeeê Gaòbò_òe iKâòd i\iý [ôùfö ^òRe ÊûiÚûaiÚû KûeYeê ùi 2019 ùfûKibû ^òaðûP^ ^ fXòaû_ûAñ _ìaðeê ùNûhYû Keò[ôùfö ^òaðûP^ _ùe cªú ejòùa ^ûjó, ùZYê ùi cªú_\ QûWòaû _ìaðeê c¤ ieKûeú iêaò]û iêù~ûMeê cêjñ ùcûWòù^A[ôùfö ieKûeú KßûUðe QûWò GK iû]ûeY `äûUùe ejê[ôùfö iêhcû GKû]ûeùe @ù^K _âZòbûe @]ôKûeú [ôùfö AõeûRú, jò¦ú, CŸêð ,K^ÜW Gaõ iõÄéZ bûhûùe Zûue _ûe\gðòZû [ôfûö còÂbûhú iêhcû ^òR céZêýe _ìaðûbûi _ûA~ûA[ôùfö ùZYê Zûue ù\g_ûAñ @«òc aû©ðûùe Gjû ÆÁ bûùa _âZò`kòZ ùjûA[ôfûö 1952 ù`aédûeú 14ùe R^àfûb Keò[ôaû iêhcû 1977eê ^òRe eûRù^÷ZòK Kýûeòde @ûe¸ Keò[ôùfö cûZâ 25ahð adiùe ùi jeòdûYûe aò]ûdòKû Gaõ Kýûaòù^U cªú bûùa \ûdòZß MâjY Keò[ôùfö ÊÌ @a]ô _ûAñ ùjùf c¤ ùi \òfäúe 5c Z[û _â[c cjòkû cêLýcªú bûùa \òfäúaûiúu ùiaû Keòaûe iêù~ûM _ûA[ôùfö iõi\Kê ùi 7[e iûõi\bûùa ^òaðûPòZ ùjûA[ôùfö Zûue ùfûK_âòdZû I @û\e GùZ [ôfû ù~ Gjû aòù\gùe c¤ ù\LòaûKê còkê[ôfûö @ûùceòKûe ù\÷^òK LaeKûMR IßûfÁâòU Zûuê bûeZe iaêVûeê @û\eYúd eûRù^Zûe cû^ýZû ù\A[ôfûö jeòdûYûe @´ûfûùe R^àòZ iêhcû gcðû ^òR _òZûu \lòY_^Úú @û\gðùe @^ê_âûYòZ ùjûA[ôùfö Zûu _òZû jeù\a gcðû ^òùR RùY @ûeGiGie iKâòd i\iý [ôùfö ùZYê aûfýKûkeê iêhcû ù\g_ûAñ ic_ðòZ ùjaûe bûa^ûKê @û\eò ù^A[ôùfö _¬ûa aògßaò\ýûkdeê @ûA^ùe iÜûZK Keòaû _ùe 1973eê ùi iê_âòcùKûUðùe IKòfûZò @ûe¸ Keò[ôùfö 1970 \gKeê ùi Gaòbò_òe i\iýû bûùa Kû~ðýûe¸ Keò[ôùfö icûRaû\ú ù^Zû RRð `‰ðûŠòRu N^ò ijù~ûMú bûùa Kû~ðýKeò[ôaû ÊeûR ùKøgfuê aòaûj Keòaû _ùe c¤ iêhcû RùY ^ûeú ù^Zâú bûùa ^òRe ÊZª _eòPd elû Keò[ôùfö 1975 ReêeúKûkò^ _eòiÚòZò Zûuê ù\g_ûAñ Kû~ðýKeòaûKê @^ê_âûYòZ Keò[ôfûö Rd_âKûg ^ûeûdYu Kâû«ò @ûù¦ûk^ùe ùi Sûi ù\A[ôùf Gaõ _ea©ðú icdùe ùi aòùR_òùe ù~ûM ù\A[ôùfö aûRù_dúu icdùe iêhcû cjòkû Gaõ _eòaûe KfýûY I iìP^û _âiûeY aòbûMe cªú [ôùfö 2003 Rû^ê@ûeúeê 2004 cA _~ðý« ùi iõi\úd aý_ûe cªú bûùa ^òRe \lZû _âZò_û\^ Keò[ôùfö _*\g ùfûKibûùe 2009eê 2014_~ðý« ùi ùfûKibûùe aòùeû]ú \ke ù^Zâúbûùa iKâòd bìcòKû ZêfûA[ôùfö aýqòMZ Rúa^ùe @Zý« iek Rúa^~û_^ Keê[ôaû iêhcû iê_âòcùKûUðùe IKòfûZò Keê[ôaûùaùk 1975RêfûA 13ùe Zûu ijù~ûMú ÊeûR ùKøgfuê aòaûj Keò[ôùfö ùiùaVûeê ùi iûcýaû\ú @û\gðe K‰ð]ûe RRð `‰ðûŠòRu iû^ò]ý fûb Keò[ôùfö 2016eê Zûu ÊûiÚýûaiÚûùe @a^Zò ù\LòaûKê còkò[ôfûö ùijò ahð Wòùi´e 10ZûeòLùe \òfäúe @Lòk bûeZ @ûdêaòðmû^ _âZòÂû^ùe Zûue KòW^ú _âZòùeû_Y Keû~ûA[ôfûö ùiùaVûeê iêhcû iKâòd eûR^úZòeê \ìùeA ejòaû_ûAñ GK_âKûe ^ò¿©ò ù^A[ôùfö aê]aûe \òfäúe ùfû]ú ùeûWiÚòZ ga\ûj Méjùe Zûue _û[ðòa geúe iò^û _*cjûbìZùe aòfú^ ùjûA~ûAQ«ò Kò«ê Zûue ù\g_âZò ic_ðòZ bûa^û , Kû~ðý, ù\gaûiúu bf_ûAaû Zûuê RùY @Zêk^úd cjû^ ù^Zâúe cû^ýZû ù\AQòö ùiA[ô_ûAñ ùKøYiò _\_\aúùe ^[ôùf c¤ Zûu ù\jû«ùe _ìeû \òfäúaûiú @ûRò eûReûÉûKê IjäûA@ûiò[ôùfö KûgàúeKêù^A ùi @Zý« bûaaòjßk [ôùfö ]ûeû 370 Cùz\ ùjaû_ùe ùi Lêiòùe bûaaòjßk ùjûA_Wò[ôùfö ù\g_âZò Zûue jé\dùe [ôaû iÚû^ _âùZýK ù\gaûiúuê C\þaê] Keòaö eûÁâ _âZò Zûue ic_ðY bûa^û @ûMûcú _òXúKê @^ê_âûYòZ Keòaö _eμeû, @û\gð I iõÄéZòKê @û_YûA RùY cjòkû Kòbkò ù\g _ûAñ Kû~ðý Keò_ûùe Gaõ _âZòKêk _eòiÚòZòùe ^òR_ûAñ GK ÊZª _eòPd iéÁò Keò_ûùe Zûjûe Rßk« ^ò\gð^ iéÁò Keò[ôùf iêhcûö ù\gù_âc , Kû~ðý\lZû, ÊzZû,^òÂû_eZû, icdû^êa©ðòZû ij Rúa^e @«òc lY _~ðý« Kû~ðý Keò[ôaû iêhcû cjòkû igqúKeYe GK @^^ý C\ûjeY ùjûA ejòùaöö