RûZúdZûaû\ú IWÿò@ûu @û\gð : cjûeûRû gâúeûcP¦â b¬ù\I

 RûZúdZûaû\ú IWÿò@ûu @û\gð : cjûeûRû gâúeûcP¦â b¬ù\I

@õgêcû^ cjûeYû Gaòbò_ò i\iý bêaù^gße anshumanmaharanamedia@gmail.com

IWÿògû I IWÿò@ûu _âZò ùi\ò^ Mbúe @ûNûZ fûMò[òfû ù~ùa @ZúZùe C}k R^^ú ^òRe @ÉòZß jeûA aòù\gú AõùeR gûiK cû^u \ßûeû ùjûA[òùf LŠaòLŠòZö _ùWÿûgú eûRýe cêÁòùcd ieKûeú aûaêcû^u PKâû«ùe IWÿò@û bûhû aòùfû_ ùjaûKê aiò[òfû ~ûjû\ßûeû ZZKûkú^ IWÿò@û RûZúdZûaû\ú cû^u bûa^ûKê fûMò[òfû gq @ûNûZö ùi icde IWÿò@û RûZúdZûaû\ú cû^u c¤ùe _âcêL [òùf cdìebe Ê^ûc]^ý cjûeûRû gâúeûcP¦â bù\I, ~ûjûu @a\û^ùe LŠaòLŠòZ C}k R^^ú _ê^ü GKZâòZ ùjaû ijòZ @û]ê^òK IWÿògûe cìk\ì@û _Wÿò[òfûö cdìeb¬e Gjò iêù~ûMý ^e_Zò cjûeûRû gâúeûcP¦â bù\I 1871 ciòjû Wÿòùi´e 17 ZûeòL \ò^ _òZû cjûeûRû Ké¾P¦â b¬ù\I Gaõ cûZû M\û]e Kêcûeúu ùKûk cŠ^ Keò[òùfö RùY _âRûa›k cjûeûRû Z[û RùY \l _âgûiK bûaùe ùi ^òRe ÊZª _eòPd iéÁò Keò_ûeò[òùfö Zûue gûi^ KûkKê cdìeb eûRýe iìa‰ð ~êM ùaûfò Kêjû~ûGö cdìeb¬ùe eûRZß Keòaû icdùe cjûeûRû gâúeûcP¦â b¬ù\I ^òRe _âRûa›kZûe _eòPd ù\A[òùfö iòõjûi^ @ûùeûjY Kfû _ùe ^òR eûRý _ûAñ ùÁU KûC^iòf MV^ KeûAaûùe _â[c [òfû cdìeb¬ MWÿRûZ eûRýö Gjò KûC^iòfe ^òùR ibû_Zò ejòaû ijòZ cdìeb¬ eûRýe C^ÜZò _ûAñ aòbò^Ü @ûA^ _âYd^ Keò[òùfö cdìeb¬ eûRýe _âRûKìku cêLùe cjûeûRûu @bòù~ûM gêYûYò _âùKûÂe _âgõiû jó Zûue _âRûa›kZûe _eòPd \òGö gûi^bûe MâjY Keòaûe @Ì \ò^ bòZùe icMâ eûRýùe 500 cûAf eûÉû ^òcðûY KeûA[òùfö GK @û\gð eûRý MV^ Keòaû _ûAñ ùi aògß bâcYùe aûjûeò[òùfö 1910 ciòjû ùc cûi 8 ZûeòLùe Gjò ~ûZâû @ûe¸ ùjfûö _â[ùc ùi Pú^ _eòbâcY Keò Zû _ùe Rû_û^, @ûùceòKû I AõfŠ _âbéZò iÚû^Kê ~ûA ùiVûeê iaòùgh mû^ @ûjeY Keòaû _ùe Zûjû Kò_eò bûaùe R^jòZKe Kû~ðýKûeú Keû~ûA _ûeòa, ùi \òMùe _âMûXÿ C\ýc Keò[òùfö RùY \l _âgûiK bûaùe cjûeûRû gâúeûcP¦â bù\I gûi^bûe MâjY Kfû _ùe gûi^ aòbûM Vûeê aòPûe aòbûMKê _é[K KeûA[òùfö Mc^ûMc^ ^òcù« aûeò_\ûeê eê_iû _~ðý« ùekeûÉû Z[û RkùiP^ iêaò]û ^òcù« jk\ò@û I aûfòWÿòjû ùe RkbŠûe ^òcðûY KeûA[òùfö eûRýe iêgûi^ ^òcù« gòlû, ÊûiÚý, ù_ûfòi @û\ò aòbûM ùLûfòaû ijòZ Rwf iêelû I iê_eòPûk^û _ûAñ a^ aòbûMe ij LYòR iμ\e iêaò^òù~ûM ^òcù« ^òR eûRýùe bìZZß iùbð aòbûM ùLûfòaûùe ùi icdùe MWÿRûZ eûRý cû^uùe _â[c [òfû cdìeb¬ö KûV, _[e, cVû Uie gòÌ @û\ò aòhdùe ~ù[Á @ûMâj _âKûg Keò _âRûcû^uê @û[òðK iûjû~ý ù\A @[ðù^ZòK i´k aòKûg ^òcù« KkKûeLû^û MêWÿòK aiûA[òùfö IWÿògûe iað_â[c _ûVûMûe Zûueò eûRZß icdùe aûeò_\ûùe iÚû_^ Keû~ûA[òfûö _ìaðeê cdìeb¬ eûRýùe 41Uò _âû[còK aò\ýûkd [òaû ùaùk mû^ _ò_ûiê cjûeûRû gâúeûcP¦â bù\Iu eûRZß icdùe Gjò iõLýû 441 Kê aé¡ò _ûA[òfûö ~\òI ùi cdìeb¬e cjûeûRû [òùf Z[û_ò icMâ IWÿògû _ûAñ ùi C›ßMðúKéZ [òùfö D^aòõg gZû±úe IWÿò@û bûhû @ûù¦ûk^ùe Zûue bìcòKû ùagþ MêeêZß_ì‰ðö LŠaòLŠòZ C}k R^^ú Zòù^ûUò _é[K LŠùe aòbûRòZ ùjaû _ùe D^aòõg gZû±úùe IWÿò@û bûhû _âZò ùNûe iuU iéÁò ùjfûö awkû ù_âiòùWÿ^èòùe cêÁòùcd awúd eûRKcðPûeú IWÿògûeê IWÿò@û bûhû aòùfû_ NUûA awkû bûhûe _âPk^ _ûAñ @_ùPÁû Keò[òùfö VòK Gjò_eò cû¦âûR ù_âiòùWÿ^èò I c¤_âù\g ù_âiòùWÿ^èòùe ùZfêMê I jò¦ú bûhû _âPk^ _ûAñ ieKûeú ^òùŸðg^ûcû Rûeò Keû~òaû KûeYeê IWÿò@û bûhû @ûù¦ûk^e iêZâ_ûZ ùjfûö IWÿò@û bûhûbûhú @õPke GKZâúKeY ^òcù« C}k ùMøea c]êiì\^ \ûi ù~Cñ _âùPÁû Rûeò eLò[òùf, C}k i¹òk^úe _âZòÂû \ßûeû Zûjûe @û^êÂû^òK gêbûe¸ ùjfûö 1903 ciòjû Wÿòùi´e 30 I 31 ZûeòL \ò^ KUKe A\Mû _Wÿò@û Vûùe @ûe¸ ùjûA[òfû C}k i¹òk^úe _â[c @]òùag^ö aòzò^ÜûõPke IWÿò@û _âZò^ò]ò Z[û Zòeòg RY MWÿRûZû eûRûuê ù^A @ûe¸ ùjûA[òaû _â[c @]òùag^ùe Kêkaé¡ c]êiì\^u _âÉûa Kâùc cdìeb¬e cjûeûRû gâúeûcP¦â b¬ù\I C}k i¹òk^úe ibû_Zò @ûi^ @kuéZ Keò[òùfö ùi ùjùf C}k i¹òk^úe _â[c ibû_Zòö IWÿò@û bûhûe _ê^ü _âPk^ Z[û aòzò^ÜûõPke GKZâúKeY ^òcù« iõNUòZ ùjûA[òaû Gjò @ûù¦ûk^e @ûZàû [òùf cjûeûRû gâúeûcP¦â b¬ù\Iö C}k i¹òk^úe _â[c @]òùag^ùe aûcŠûe \òaõMZ eûRû aûiêù\a iêXÿkù\au @a\û^ aòhdùe a‰ð^û Keòaû ij ^òRe @bòbûhYùe ùi Kjò[òùf -’ ^òRe R^^ú I R^àbìcò G \êùjñ ÊMð Vûeê aWÿ @U«òö @û¸ cû^u cûZébìcò C}k ù\g ^òRe @bûa ùcûP^ûù[ð @û¸ cû^u i¹êLùe C_iÚòZ ùjûAQ«òö Zûjûue WÿûK ^ gêYò @ûùccûù^ Kò ^ògÖòZ ùjûA ejò_ûeê ? ù~ùZ\ò^ _~ðý« Zûue @bûa ùcûP^ ^ ùjûAQò ùiùZ\ò^ _~ðý« @ûù´cûù^ K\û_ò iÚòe ùjûA ejò ^_ûeêö Êù\g _âZò ù~_eò ùiÜj ùijò_eò cûZébûhû _âZò c¤ ùiÜj Keòaû \eKûeö C}k bûhûe ù~ùZ\ìe C^ÜZò Keòaû CPòZ ùiùZ\ìe C^ÜZò ùjûA^ûjòñö Z[û_ò C}ke iûjòZý @ûKûgùe C{ßk ZûeKûcû^ue @bûa ^ûjóö G ibûùe @û_Y cû^uê iûlûZ Keò ùcûe @^òaðaP^úd @û^¦ RûZ ùjûA@Qòö Gjò ù\g jòZKe Kû~ðýùe @û_Ycû^u ijbûMú ùjûA[òaûeê cêñ ^òRKê KéZû[ð cù^ Keê@Qòö’ C}k i¹òk^úe Gjò _â[c @]òùag^ùe IWÿògûe GKZâúKeY Gaõ IWÿò@û bûhûe aòKûg _ûAñ gòÌ cû¤cùe eûRýe @[ðù^ZòK i´k aòKûg Keòaû Z[û bûhû Gaõ iûjòZýe aòKûg Gaõ @^ý _ùU icûRùe iõÄûe @ûYòaû ^òcù« _eûcgð ù\A[òùfö ùi icdùe IWÿògû ù_âi Gaõ KûMR_Zâe @ûagýKZûKê iμì‰ð Eù_ @^êba Keò_ûeò^[òfûö ^òR _òZû cjûeûRû Ké¾P¦â bù\Iu \ßûeû _âZòÂZ eûRý ù_âiKê _ê^ðiõMVòZ Keòaû ij ùfLK cû^u _âZò iûjòZý ùlZâùe @û[ðòK ijù~ûM Keò[òùf cjûeûRû gâúeûcP¦â b¬ù\Iö ùi IWÿò@û iûjòZý RMZe RùY cjû^ _éÂù_ûhK Z[û ù_âû›ûjK bûaùe Cbû ùjûA[òùfö ~\ò ùfLK cûù^ ùicû^ue _âa§ Gaõ _êÉK MêWÿòK Êû]ú^ bûaùe _âKûg KeòaûKê Pûjêñ[òùf ùZùa ùicû^u _ûAñ 500 K_ò ajòe icÉ LPð cjûeûRû ^òùR aj^ Keê[òùfö Zûueò _éÂù_ûhKZûùe C}k_âbû I cù^ûecû ^ûcK \êAUò _ZâòKû _âKûgòZ ùjC[òfû ù~Cñ[òùe eû]û^û[ eûd, `Kúe ùcûj^ ùi^û_Zò, _ŠòZ ùMû\ûaeúg cògâ, ùMû_a§ê \ûi, P¦âùcûj^ cjûeYûu bkò ]ìeúY iûjòZòýK cû^ue ùfLûcû^ ^òdcòZ _âKûg _ûC[òfûö ùi @^êba Keò[òùf IWÿò@û bûhûe @MâMZò aò^û RûZúd GKZû, eûRù^÷ZòK iÚòeZû Gaõ IWÿògûe iûcûRòK C^ÜZò @i¸aö ùKak IWÿò@û iûjòZý _ûAñ ^êjñ aeõ IWÿò@û RûZúdZûaû\e _âKéZ _éÂù_ûhK bûaùe IWÿògûe aòaò] ùlZâe C^ÜZò ùlZâùe cjûeûRûue @a\û^ @Zêk^údö Zûue @a\û^e iaðùgâ i«K Êeì_ @ûRò KUKùe cêŠ ùUKò QòWÿû ùjûAQò gâúeûcP¦â ùbhR cjûaò\ýûkd aû Gi.iò.aò ùcWÿòKûf KùfRö KUKe RòfäûÄêf ijòZ KùfRe \êAahð _ûVýKâc ù~ûWÿû~òaû ùaùk cdìebe cjûeûRû GjûKê PkûAaû _ûAñ _Pòg jRûe Uuû \û^ Keò[òùfö ùeùb^iû KùfRe aòbò^Ü aòbûMe _ê^ü^òcðûY _ûAñ cdìeb eûRùKûheê @û[òðK ijûdZû _â\û^ Keòaû ij _\û[ð aòmû^ I aò\êýZúKeY aòbûM c¤ ùLûfûA[òùfö gâúeûcP¦â ba^ ^ûcùe LýûZ C}k iûjòZý icûR KUKe Méj aûYú_úV c¤ cdìeb eûRùKûheê aýd ùjûA[òaû @[ðùe ^òcðòZö GZ\ aýZúZ aûùfgße ijeùe flàú ^ûeûdY c¦òe I iõÄéZ cjûaò\ýûkd _âZòÂû ^òcù« \û^ Keò[òùfö R^àbìcò _âZò aýqòe @ûKhðY jêGZ icÉu jé\dùe ^ [ûG iZ, Kò«ê R^àcûUòe ùiA bòRû iêM§ ù~Cñ cû^uê ùcûjòZ Keò\òG ùiAcûù^ jòñ eLò~û@û«ò R^àbìcòe cû^cjZö cûZébìcò _âZò Zûue @a\û^ ùjûA~ûG ùag @Zêk^úd Gaõ ^òRe @aZðcû^ùe _ûfUò ~û@û«ò Kûk KûkKê @û\gðö ùiA _ìRý_ìRûu \gð^eê iò^û aõPòZ jC, cûZâ Zûueò Rúa^úMû[û iùZ ù~còZò ù\gbqòe cª\úlû \òGö RûZúdZûaû\ú R^^ûdK cjûeûRû gâúeûcP¦â bù\I ^òRe @aZðcû^ùe ùKak cdìeb ^êj«ò aeõ icMâ IWÿògûKê RûZúdZûaû\e ù_âeYû ù\A @ûiêQ«òö IWÿò@û RûZúdZû _âZò Zûue ajêaò] C\ýc _âgõi^údö IWÿò@û bûhû @ûù¦ûk^ _ûAñ Zûue _âdûi Z[û IWÿò@û cû^u ù^÷ZòK Gaõ @û¤ûZàòK PeòZâ MV^ _ûAñ Zûue @û«eòKZû @aòiàeYúdö C}k R^^úe Gjò ù~ûMR^àû ù~ûMý i«û^ @ûRò icMâ IWÿò@û RûZòe Pòe^ciýö