IWò@û bûhû aòKûgùe aýûiKaò `Kúe ùcûj^u bìcòKû
WKÖe aûiêù\a \ûi
C}k aâûZý ibýZûe @û\òbìcòö MùahKu cZùe cjû^\ú @]òZýKûùe 8jRûe ahð ]eò MXò CVòQò Gjûe bûhû I iõÄéZòö aòù\gú cû^u Kïe gûi^ iù©ß ùP\ú aõg ^é_Zò cjûùcNaûj^ Lûeùakue iûcâûRý LŠLŠ ùjûA[òùf c]ý cìk iõiáZòe _âajcû^ `fMê ejò @ûiò[òfûö cûZâ C^aòõg gZû±ú IWò@û bûhû aòùfû_ @ûù¦ûk^ bkò GK \ûeêY aò_\e i¹êLú^ ùjûA[òfû IWò@û RûZò ùi÷ûbûMýKê ùKùZK AõeûRú _âgûiK Gjò cjû^RûZòe bûhû iûjòZýKê @aùaû] Keò IWò@û GK _âûPú^ ÊZª bûhû ùaûfò cZaýq Keò[òùfö Kcòg^e ùeùb^iû, R^aúci, @ûci iU^ _âcêL Gjò RûZò_ûAñ Pòe iàeYúd I aeYúdö IWògûe ùKùZRY gòlòZ aMð aâòUòg iûcâûRý @]ú^ùe eûRKcðPûeú [òùf c]ý ùicû^uê CKôk R^^úue @«ùað\^û aýûKêk Keò[òfûö CKôk \ú_òKû iõ_û\K Kcðaúe ùM÷ûeúgue eûd, gòlûaòZ _ýûeò ùcûj^ @ûPû~ðý _âcêL bìcòKû MâjY Keò[òùf ùjñ RùY Lû<ò IWò@û \éX _âZòm bûhûù_âcú `Kúe ùcûj^ iê\l ùi^û_Zò bûùa bûhû aòùfû_ @ûù¦ûk^Kê iûjie ijòZ iûcÜû Keò[òùfö aûùfgße cûUòùe ùijò Äêfe gòlK _ŠòZ Kû«ò P¦â b…ûPû~ðý @ûe¸ Keò[òùf IWò@û ÊZª bûhû ^êùjñ bkò GK aògßûi NûZKZûe @_âúZòKe Êe Gaõ Zûuê ic[ð^ RYûA[òùf CcûPeY jûf\ûe I HZòjûiòK eûùR¦â fûf còZâ I @^ýcûù^ö G_eòKò ùicûù^ ùKùZK awkû aò\ýûkdeê IWò@û bûhû a¦ Keò awkû bûhû _âPk^ Keò[òùfö ùaUûeòõfòWe aûùfgßeùe Gjò jú^c^ýZû @]òK cûZâùe iõKâcòZ ùjûA IWò@û cû^iòKZûKê lê‰ð Keò[òfûö @agý IWò@û RûZòe RûMeY I HKýùaû] ùijò icd LŠùe RûZ ùjûA[òaû aýûiKaò `Kúe ùcûj^u QûZòùe ùagþ KòQò @ûNûZ fûMò~ûA[òfûö aw aûiú IWò@û bûhû aòùfû_ ^òcù« \eLûÉ ùfLûA CKôk bûhû aòùfû_ _âdûiú ùW_êUú A^iù_KÖe gòa\ûi b…ûPû~ðýuê ù\A[òaû ùaùk IWò@û ùfûKuê GKRêU Keò @^ýì^ 500 ùfûKue Êûle iõakòZ GK _âZòaû\ _Zâ gòa\ûi b…ûPû~ðýuê ù\aû `kùe bûhû aòùfû_Kûeúu PKâû« _Š ùjûA[òfû WKÖe cûdû]e cû^iòõj CùfäL KeòQ«òù~ `Kúe ùcûj^u Gjò aòRd IWò@û _âûYKê ù~ZòKò @ûjäû\òZ Keò[òfû, Z\ù_lû _âZò_l awûkú cû^uê @]òK f{úòZ Keòù\A[òfûö G_eòKò `Kúe ùcûj^u ^ûùcûyûeY ^Keò ùicûù^ WûKê[òùfö “ùaUûeòõfòWe”ö eYûw^ùe _âKéZ ùi^û_Zò Kû~ðýKeò ù`eò[òùf iûeÊZ iû]^ùa\úKê Gaõ IWò@û bûhû aò§ûYò iûRò eP^û Kùf KûkRdú, icûR @bòcêLú IWò@û MÌ, C_^ýûi, KaòZû I @ûZàRúa^ PeòZö _ûVý_êÉKe ùNûe iõKU Kûkùe eP^û Kùf gògê iûjòZý I bûeZ AZòjûi, Zûue _âùZýK iéÁòùe C©ú‰ð ùjûAQò IWò@û bûhûe gòÌ ùM÷ûea, IWò@ûe PòZâ I i´kòZ PeòZâ iûõÄéZòK _…bìcòùe `Kúe ùcûj^ iéÁò icìj ùKak bûhû iêelû Keò, CKþôk R^^úuê _âbûcTêk Keò_ûeòQ«òö IWò@û bûhû iêelû \òMùe `Kúe ùcûj^ue @û«eòK \e\ Kò_eò[òfû, Zûjû \êAUò \éÁû«eê RYû_ùWö PZê\òðMùe ù^÷eûgýe @§Kûe ùNeò[òaû ùaùk ùi iõMâûcKeò @ûgûe @ûùfûK RkûA _ûeò[òùfö ijiû @û¸cû^u cÉKùe ~êM_Z ijiâ aRâ_ûZ _eò @ûNûZ Keò[òfûö gZî cû^u @û^¦ Ciôûj, aò\ï_aûYú jé\dùe Zúe_eò aò§ò ~ûC[ûGö Gñ, G K’Y ùjfû? @û¸ cû^ue cûZébûhû @ûC K’Y _Xò ùja ^ûjóö @û¸ cû^ue ùijò lê\â \êaðk KcòUò aiòMfûö \òaûeûZâ Pò«û - elûe C_ûd K’Y? iT Vûeê eûZâ Q’NWò ~ûGñ ijeaûiú _â]û^ _â]û^ ùfûKcû^u \ßûe \ßûe aêfòaûKê fûMòfêö KùPeòùe @cfû cû^uê GKZâ Keò @ûZàelû C_ûd ^ò¡ûðeY ^òcù« _âû[ð^û KeòaûKê fûMòfêñöicùÉ GK aûKýùe Raûa ù\ùf “@ûùe aûaê, Gùjfû ieKûeú cûcfûö ieKûe Äêfùe ~ûjû _XûAùa, @û¸cû^u _òfûcûù^ Zûjû _Xòùaö ieKûeú jêKêc C_ùe K[û Kjò K’Y aò_\ùe _Wòaê” `Kúe ùcjû^ue bûhû iõMâûc G[òeê ÆÁ jêGö Kò«ê `Kúe ùcûj^ Kcðaúe ùM÷ûeúgueuê KéZmZû RYûA ùfLòQ«ò - aûaê ùM÷ûeúgue eûdu CùŸgýùe gZijiâ _âYò_ûZ Keò[ûAñö ùi CKôk \ú_òKûùe CKôk bûhû i_lùe _âZò i¯ûj ~êqò_ì‰ð _âa§ aûjûe Keê[û’«òö @ûù¸cûù^ aûùfgße ... icÉ CKôkeê ùKak Zûjûue @céZaûYú gêYê[ûCö Gjò @û¯aûYú [òfû `Keú ùcûj^u _ûAñ g_[ _Zâ, ~ûjû _ûVKeò bûhû iõMâûcùe iûRò[òùf bûhû iaýiûPú ùi\ò^ `Kúe ùcûj^ ibûùe ^òbúðK bûùa ùNûhYû _ìaðK Kjò[òùf - ùj cjûgd MY! Gjò ù~ Äêf cû^ueê IWò@û CVò~ûA awkû _Xû ùjCQò, Gjû ieKûeu jêKêc ^êùj,ñ awûkúcûù^ PKâû« Keò A^iù_KÖeuê bêfûA G_eò KeòQ«ò” öG_eò @ù^K \éÁû« `Kúe ùcûj^ue iõMâûccd Rúa^Kê eqûq KeòQòö IWò@û bûhûe iõKU gúhðKùe `Kúe ùcûj^u @bòaýqò ùKùZ bûa Mõbúe I cûZébûhûe iêelû _ûAñ Kò_eò iõKÌa¡ Zûjû RYû_ùWö ù~ icdùe CKôk bûhûe C^ÜZò iû]^ ùcûe GKcûZâ flý [òfûö `Kúe ùcûj^u iéÁò icìjùe bûhû Pd^ aW PcZKûeö ZZic, Z\ba, ù\gR I ùa÷ù\gòK g± iõbûe @Zò KkûZàK bûùa aýajéZö iaêVêñ aW K[ûù~ MâûcúY bûhûe aýajûe ^òLêY aýajûe, ei~êq I @ûùaM ]còðZûùe aýajéZ ùjûA@Qòö ùi icdùe cûZébìcò IWògû LŠ aòLŠòZ ùjûA ùawf ù_âiòùW^iò, cûWâûi ù_âiòùW^iò c]ý_âù\g, ùQûU ^ûM_êe I aòjûe ijòZ cògò ejò[òùf c]ý `Kúeùcûj^ @ûõPkòKZûeê C]ßðùe ejò LŠòZ IWò@û RûZòe Ê_Ü @LŠ I bûhûKê ùfL^úiÚkùe ùZûkò _ûeòQ«òö awkû bûhûùe @ù^K iõLýK Mâõ[ I _ûVý _êÉK _âYúZ ùjC[òaû icdùe IWò@û c^ùe gõKûe aû\f ùNeòejò[òfûö G[ò ijòZþ ajê iõLýK Cy _\aòùe awûkúcûù^ jó @]òÂòZ [ûA bâû«ò iéÁò Keò[òùfö `Kúe ùcûj^ Pò«û Keò[òùf C}k bûhûùe Kò_eò @^êeì_ _êÉK _âKûg _ûAñö ùi[ò_ûAñð ùi aûùfgßeùe eûRû ùa÷KêY× ^û[ ù\u ijûdZûùe 1868 ciòjûùe GK ù_âi aû cê\âYgûkû _âZòÂû Keò[òùfö `Kúeùcûj^ ÊÌ _ûiðú bûhû @]ýd^_ìaðK @Sûf iòùfAeê Rúa^ @ûe¸ Keò[òùfö _ea©ðú Kûkùe iõÄéZ AõeûRú C©c eìù_ @]ýd^ Keò ùi Kûkùe _ûiòðú I AõeûRú _Xê@û aýqòu ij icKl ùjûA _ûeò ùfL^ú cû]ýcùe Lû<ò IWò@ûe _eòPd _â\û^ Keò[òùfö IWò@û ^ Kjò _ûiðú I AõeûRú Kjê[òaû IWò@û cû^uê iÚk aòùghùe icêPòZ gòlû ù\C[òùf ö `Kúe ùcûj^u aP^ [òfû gûYòZ, Êû¡úð I ~êqò~êqögòlû^êÂû^ùe CKôk bûhûùe Ê¡ðú _ûVý _êÉKe iõKU C_f²ò Keòùi @ûe¸ Keò[òùf QûZâ QûZâúu _ûAñ _ûVý _êÉKö Zûu Rúa^ PeòZ ijòZ _âKûgòZ (Mâõ[ûakú) bûeZahðe AZòjûi Z[ý iõakòZ Gaõ cìfýùaû] bò©òK ùjûA[òaûeê GjûKê iûjòZòýK cìfýù\aûe ~ù[Á KûeY ejòQòö Zûue _âZòÂòZ ù_âi _ò.Gc ùi^û_Zò GŠùKû ù_âieê _âKûg _ûC[òfû _ûVý _êÉK icìjö GjûQWû aûùfgße aûjòKû ‘_ZâòKû ijòZ Gjûe iûjòZý aòbûMKê aõPûAaû _ûAñ ùaû]\ûdò^ú aòbûM Keò ajê ùfLKu ùfLû _âKûg Keòaûùe @Käû« C\ýc Keò[òùfö Zûue ePòZ _ûVý_ìÉK MêWòK gòlû aòKûg ijòZ IWò@û bûhû iêelûe @ûùcûN KaP eìù_ Kû~ðý Keò[òfûö ùiMêWòK c]ýùe
bûeZahðe AZòjûi, Rúa^ PeòZ, iek aýûKeY, @ucûkû _â]û^ ùjùf c]ý Zûue _ìRû`êf, ]ìkò, _âû[ð^û @û\ò _\ý c]ý _ûVý_êÉK eìù_ _âPkòZ[òfûö `Kúeùcûj^Kê 29 ahð adi ùakKê eû]û^û[ eûd I c]êiì\^ eûI ue cYò Kû*^ iõù~ûM ùjûAiûeò[òùf `Kúe ùcûj^ ù~ûM\û^ ^ìZ^ Ægð ù\fûö ~ûjûKê Kêjû~ûG - eûd- eûI - ùi^û_Zò~êM ùNûhòZ _ûAñ[òfû ö cûiòK iûjòZý _ZâòKû CKôk \_ðY cû]ýcùe IWò@û RûZòKê C\ùaû]^ ù\A[òùföö eû]û^û[ eûd @ûRò ~êM iâÁûe ùM÷ûea fûb KeòQ«ò cûZâ _ŠòZ céZýêTd e[ ùfLòQ«ò - ‘ùi _â[c _â[cùe ù~Cñ KaòZû ùfLê[òùf, Zûjû _ecaõ]ê eû]û^û[uê _Xò gêYûC[òùfö cûZâ ùi KaòZû ùfLê^[òaûe ù\Lò \òù^ \êüL Keò eû]û^û[uê Kjò[òùf- ù\L eû]û^û[ cêñ KaòZû ùfLê@Qò, G ùcûe bêfö Zêù¸ ^ùfLêQ G Zê¸e bêfö KûeY Zêù¸ ù~_eò AõeûRò @ûC iõÄéZ RûY,ùi[òùe Zêù¸ KaòZû ùfLòùf bf jê@«û ö cêñ KòQò RûYò ^ûjó @[P ùfLêQò, ùZYê bf ùjC ^ûjóö “Kò KùVûe iZý Zûue @bòaýqò! eû]û^û[uê _âa©ðûA IWò@û bûhûe _ec KfýûY iû]^ Keò ^ûjû«ò Kò? `Kúe ùcûj^u iûjòZý iû]^û _\ýeP^ûeêö ùc÷ûkòK KaòZû I @^êaû\ùe cù^û^òùag _ùe ùi M_ aû K[û eP^ûùe ^òRKê CiôMð Keò[òùfö Zûue eûcûdY @^êaû\ R^aúciu \éÁò @ûKhðY Kfû_ùe aúciu @^êKõ_ûeê Lâú 1871-96 _~ðý« ^úkMòeò eûRûue ù\aû^ Kû~ðý iõ_^Ü Keò[òùfö aúci [òùf MêYMâûjú Gaõ CKôk bûhûe RùY jòùZ÷hú a§êö `Kúe ùcûj^ue aò_êk @bòmZû iûwKê aòbò^Ü @õPke ùfûK iõ_Kð Zûu bûhûKê eê¡òcª Keò[òfûö bûhûKê ùg÷kúe _êUù\A ^òcûðY Kùf eêPòKe @kuûeö M\ý c]ýùe _âa§, @ûZàPeòZ, MÌ C_^ýûi I _ûVý _êÉKue iûjòZý bûhûKê KeòQò bûacd I cõRêkö K[û iûjòZýùe ejòQò `Kúe ùcûj^úd ~û\êKeú Ægð ö MÌ I C_^ýûiùe MYbûhûe iêPûeê _âùdûM, I _âdûiö IWò@û ÊZª bûhû ^êùjñ ùaûfò ù~Cñcûù^ PòKôûe Keê[òùf ùicû^uê ~[ûð[ _âZýê©e \ò@û~ûAQòö MÌ- C_^ýûi bkò R^_âòd iûjòZýe ùNûe @bûa [òaûùaùk Zûue ùeûPK ùfûK bûhû @ûcìLð _ŠòZu _âûYKê QêAñ _ûe[òfûö iûõÄéZòK @aùaû] c]ýùe IWò@û RûZò ^òRe _âûY Ʀ^Kê @^êba Kfû, bûhûùjfû, iêMc, iêùaû]ý I iû]ûeY cYòh KY×e ÆêeYöö ic iûcûdòK icûR I iûjòZý _ûAñ bûa cŠòZ bûhûe CKôhð ùKak @^êKìkZû ^êùjñ aeõ ^òZû« @ûagýKZû, ~ûjû `Kúe ùcûj^ ùc<ûA _ûeòQ«òö ùijò icd LŠùe ùKùZRY awûkúa§ê c]ý _ûVý _êÉK eP^û Keò \ò’ _Aiû _ûAaûe _âdûi Keò[òùfö IWògûe ùM÷ûeú gue eûd, ^òcûAñ afäb b…ûPû~ðý, eûcgue eûd, Cùcg P¦â ieKûe Zûu _êÉKùe ^ìZ^ _âKûe KéZâòcZû iéÁò Keò[òùf, ~ûjû `Kúeùcûj^ue eP^ûùe ^[òfûö KkKk ^û\ò^ú SeYû _eò IWò@û bûhûe Lû<ò _âùdûM, C_~êq _ûZâùe C_~êq bûhû beò ù\aûùe `Kúeùcûj^ ù~Cñ Kkû ùi÷û¦~ðý LTò ù\AQ«ò Zûjû bûeZahðùe @û\gð I @^^ýö iõÄéZ ù_âcú I aûjà]cúð aò\ßû^cûù^ iõÄéZûbòcêLú Keò @ûc cûZébûhûKê UûYê[òaû ùaùk `Kúe ùcûj^ Z\bûa I ù\gR bûhûe ajêk _âùdûM Keò bûhûe iêelû I aòKûg \òMùe KéZaò\ýZû jûif Keò_ûeòQ«òö iêZeûõ bûhûiêelû ùlZâùe aýûiKaò `Kúe ùcûj^OþK bìcòKû ù~ @aiàeYúd G[òùe \ßòcZ ùjaûe ^ûjóö akù\a Kùfû^ú Rdú_êeû, ùK¦âû_Wû-754211
WKÖe aûiêù\a \ûi
C}k aâûZý ibýZûe @û\òbìcòö MùahKu cZùe cjû^\ú @]òZýKûùe 8jRûe ahð ]eò MXò CVòQò Gjûe bûhû I iõÄéZòö aòù\gú cû^u Kïe gûi^ iù©ß ùP\ú aõg ^é_Zò cjûùcNaûj^ Lûeùakue iûcâûRý LŠLŠ ùjûA[òùf c]ý cìk iõiáZòe _âajcû^ `fMê ejò @ûiò[òfûö cûZâ C^aòõg gZû±ú IWò@û bûhû aòùfû_ @ûù¦ûk^ bkò GK \ûeêY aò_\e i¹êLú^ ùjûA[òfû IWò@û RûZò ùi÷ûbûMýKê ùKùZK AõeûRú _âgûiK Gjò cjû^RûZòe bûhû iûjòZýKê @aùaû] Keò IWò@û GK _âûPú^ ÊZª bûhû ùaûfò cZaýq Keò[òùfö Kcòg^e ùeùb^iû, R^aúci, @ûci iU^ _âcêL Gjò RûZò_ûAñ Pòe iàeYúd I aeYúdö IWògûe ùKùZRY gòlòZ aMð aâòUòg iûcâûRý @]ú^ùe eûRKcðPûeú [òùf c]ý ùicû^uê CKôk R^^úue @«ùað\^û aýûKêk Keò[òfûö CKôk \ú_òKû iõ_û\K Kcðaúe ùM÷ûeúgue eûd, gòlûaòZ _ýûeò ùcûj^ @ûPû~ðý _âcêL bìcòKû MâjY Keò[òùf ùjñ RùY Lû<ò IWò@û \éX _âZòm bûhûù_âcú `Kúe ùcûj^ iê\l ùi^û_Zò bûùa bûhû aòùfû_ @ûù¦ûk^Kê iûjie ijòZ iûcÜû Keò[òùfö aûùfgße cûUòùe ùijò Äêfe gòlK _ŠòZ Kû«ò P¦â b…ûPû~ðý @ûe¸ Keò[òùf IWò@û ÊZª bûhû ^êùjñ bkò GK aògßûi NûZKZûe @_âúZòKe Êe Gaõ Zûuê ic[ð^ RYûA[òùf CcûPeY jûf\ûe I HZòjûiòK eûùR¦â fûf còZâ I @^ýcûù^ö G_eòKò ùicûù^ ùKùZK awkû aò\ýûkdeê IWò@û bûhû a¦ Keò awkû bûhû _âPk^ Keò[òùfö ùaUûeòõfòWe aûùfgßeùe Gjò jú^c^ýZû @]òK cûZâùe iõKâcòZ ùjûA IWò@û cû^iòKZûKê lê‰ð Keò[òfûö @agý IWò@û RûZòe RûMeY I HKýùaû] ùijò icd LŠùe RûZ ùjûA[òaû aýûiKaò `Kúe ùcûj^u QûZòùe ùagþ KòQò @ûNûZ fûMò~ûA[òfûö aw aûiú IWò@û bûhû aòùfû_ ^òcù« \eLûÉ ùfLûA CKôk bûhû aòùfû_ _âdûiú ùW_êUú A^iù_KÖe gòa\ûi b…ûPû~ðýuê ù\A[òaû ùaùk IWò@û ùfûKuê GKRêU Keò @^ýì^ 500 ùfûKue Êûle iõakòZ GK _âZòaû\ _Zâ gòa\ûi b…ûPû~ðýuê ù\aû `kùe bûhû aòùfû_Kûeúu PKâû« _Š ùjûA[òfû WKÖe cûdû]e cû^iòõj CùfäL KeòQ«òù~ `Kúe ùcûj^u Gjò aòRd IWò@û _âûYKê ù~ZòKò @ûjäû\òZ Keò[òfû, Z\ù_lû _âZò_l awûkú cû^uê @]òK f{úòZ Keòù\A[òfûö G_eòKò `Kúe ùcûj^u ^ûùcûyûeY ^Keò ùicûù^ WûKê[òùfö “ùaUûeòõfòWe”ö eYûw^ùe _âKéZ ùi^û_Zò Kû~ðýKeò ù`eò[òùf iûeÊZ iû]^ùa\úKê Gaõ IWò@û bûhû aò§ûYò iûRò eP^û Kùf KûkRdú, icûR @bòcêLú IWò@û MÌ, C_^ýûi, KaòZû I @ûZàRúa^ PeòZö _ûVý_êÉKe ùNûe iõKU Kûkùe eP^û Kùf gògê iûjòZý I bûeZ AZòjûi, Zûue _âùZýK iéÁòùe C©ú‰ð ùjûAQò IWò@û bûhûe gòÌ ùM÷ûea, IWò@ûe PòZâ I i´kòZ PeòZâ iûõÄéZòK _…bìcòùe `Kúe ùcûj^ iéÁò icìj ùKak bûhû iêelû Keò, CKþôk R^^úuê _âbûcTêk Keò_ûeòQ«òö IWò@û bûhû iêelû \òMùe `Kúe ùcûj^ue @û«eòK \e\ Kò_eò[òfû, Zûjû \êAUò \éÁû«eê RYû_ùWö PZê\òðMùe ù^÷eûgýe @§Kûe ùNeò[òaû ùaùk ùi iõMâûcKeò @ûgûe @ûùfûK RkûA _ûeò[òùfö ijiû @û¸cû^u cÉKùe ~êM_Z ijiâ aRâ_ûZ _eò @ûNûZ Keò[òfûö gZî cû^u @û^¦ Ciôûj, aò\ï_aûYú jé\dùe Zúe_eò aò§ò ~ûC[ûGö Gñ, G K’Y ùjfû? @û¸ cû^ue cûZébûhû @ûC K’Y _Xò ùja ^ûjóö @û¸ cû^ue ùijò lê\â \êaðk KcòUò aiòMfûö \òaûeûZâ Pò«û - elûe C_ûd K’Y? iT Vûeê eûZâ Q’NWò ~ûGñ ijeaûiú _â]û^ _â]û^ ùfûKcû^u \ßûe \ßûe aêfòaûKê fûMòfêö KùPeòùe @cfû cû^uê GKZâ Keò @ûZàelû C_ûd ^ò¡ûðeY ^òcù« _âû[ð^û KeòaûKê fûMòfêñöicùÉ GK aûKýùe Raûa ù\ùf “@ûùe aûaê, Gùjfû ieKûeú cûcfûö ieKûe Äêfùe ~ûjû _XûAùa, @û¸cû^u _òfûcûù^ Zûjû _Xòùaö ieKûeú jêKêc C_ùe K[û Kjò K’Y aò_\ùe _Wòaê” `Kúe ùcjû^ue bûhû iõMâûc G[òeê ÆÁ jêGö Kò«ê `Kúe ùcûj^ Kcðaúe ùM÷ûeúgueuê KéZmZû RYûA ùfLòQ«ò - aûaê ùM÷ûeúgue eûdu CùŸgýùe gZijiâ _âYò_ûZ Keò[ûAñö ùi CKôk \ú_òKûùe CKôk bûhû i_lùe _âZò i¯ûj ~êqò_ì‰ð _âa§ aûjûe Keê[û’«òö @ûù¸cûù^ aûùfgße ... icÉ CKôkeê ùKak Zûjûue @céZaûYú gêYê[ûCö Gjò @û¯aûYú [òfû `Keú ùcûj^u _ûAñ g_[ _Zâ, ~ûjû _ûVKeò bûhû iõMâûcùe iûRò[òùf bûhû iaýiûPú ùi\ò^ `Kúe ùcûj^ ibûùe ^òbúðK bûùa ùNûhYû _ìaðK Kjò[òùf - ùj cjûgd MY! Gjò ù~ Äêf cû^ueê IWò@û CVò~ûA awkû _Xû ùjCQò, Gjû ieKûeu jêKêc ^êùj,ñ awûkúcûù^ PKâû« Keò A^iù_KÖeuê bêfûA G_eò KeòQ«ò” öG_eò @ù^K \éÁû« `Kúe ùcûj^ue iõMâûccd Rúa^Kê eqûq KeòQòö IWò@û bûhûe iõKU gúhðKùe `Kúe ùcûj^u @bòaýqò ùKùZ bûa Mõbúe I cûZébûhûe iêelû _ûAñ Kò_eò iõKÌa¡ Zûjû RYû_ùWö ù~ icdùe CKôk bûhûe C^ÜZò iû]^ ùcûe GKcûZâ flý [òfûö `Kúe ùcûj^u iéÁò icìjùe bûhû Pd^ aW PcZKûeö ZZic, Z\ba, ù\gR I ùa÷ù\gòK g± iõbûe @Zò KkûZàK bûùa aýajéZö iaêVêñ aW K[ûù~ MâûcúY bûhûe aýajûe ^òLêY aýajûe, ei~êq I @ûùaM ]còðZûùe aýajéZ ùjûA@Qòö ùi icdùe cûZébìcò IWògû LŠ aòLŠòZ ùjûA ùawf ù_âiòùW^iò, cûWâûi ù_âiòùW^iò c]ý_âù\g, ùQûU ^ûM_êe I aòjûe ijòZ cògò ejò[òùf c]ý `Kúeùcûj^ @ûõPkòKZûeê C]ßðùe ejò LŠòZ IWò@û RûZòe Ê_Ü @LŠ I bûhûKê ùfL^úiÚkùe ùZûkò _ûeòQ«òö awkû bûhûùe @ù^K iõLýK Mâõ[ I _ûVý _êÉK _âYúZ ùjC[òaû icdùe IWò@û c^ùe gõKûe aû\f ùNeòejò[òfûö G[ò ijòZþ ajê iõLýK Cy _\aòùe awûkúcûù^ jó @]òÂòZ [ûA bâû«ò iéÁò Keò[òùfö `Kúe ùcûj^ Pò«û Keò[òùf C}k bûhûùe Kò_eò @^êeì_ _êÉK _âKûg _ûAñö ùi[ò_ûAñð ùi aûùfgßeùe eûRû ùa÷KêY× ^û[ ù\u ijûdZûùe 1868 ciòjûùe GK ù_âi aû cê\âYgûkû _âZòÂû Keò[òùfö `Kúeùcûj^ ÊÌ _ûiðú bûhû @]ýd^_ìaðK @Sûf iòùfAeê Rúa^ @ûe¸ Keò[òùfö _ea©ðú Kûkùe iõÄéZ AõeûRú C©c eìù_ @]ýd^ Keò ùi Kûkùe _ûiòðú I AõeûRú _Xê@û aýqòu ij icKl ùjûA _ûeò ùfL^ú cû]ýcùe Lû<ò IWò@ûe _eòPd _â\û^ Keò[òùfö IWò@û ^ Kjò _ûiðú I AõeûRú Kjê[òaû IWò@û cû^uê iÚk aòùghùe icêPòZ gòlû ù\C[òùf ö `Kúe ùcûj^u aP^ [òfû gûYòZ, Êû¡úð I ~êqò~êqögòlû^êÂû^ùe CKôk bûhûùe Ê¡ðú _ûVý _êÉKe iõKU C_f²ò Keòùi @ûe¸ Keò[òùf QûZâ QûZâúu _ûAñ _ûVý _êÉKö Zûu Rúa^ PeòZ ijòZ _âKûgòZ (Mâõ[ûakú) bûeZahðe AZòjûi Z[ý iõakòZ Gaõ cìfýùaû] bò©òK ùjûA[òaûeê GjûKê iûjòZòýK cìfýù\aûe ~ù[Á KûeY ejòQòö Zûue _âZòÂòZ ù_âi _ò.Gc ùi^û_Zò GŠùKû ù_âieê _âKûg _ûC[òfû _ûVý _êÉK icìjö GjûQWû aûùfgße aûjòKû ‘_ZâòKû ijòZ Gjûe iûjòZý aòbûMKê aõPûAaû _ûAñ ùaû]\ûdò^ú aòbûM Keò ajê ùfLKu ùfLû _âKûg Keòaûùe @Käû« C\ýc Keò[òùfö Zûue ePòZ _ûVý_ìÉK MêWòK gòlû aòKûg ijòZ IWò@û bûhû iêelûe @ûùcûN KaP eìù_ Kû~ðý Keò[òfûö ùiMêWòK c]ýùe
bûeZahðe AZòjûi, Rúa^ PeòZ, iek aýûKeY, @ucûkû _â]û^ ùjùf c]ý Zûue _ìRû`êf, ]ìkò, _âû[ð^û @û\ò _\ý c]ý _ûVý_êÉK eìù_ _âPkòZ[òfûö `Kúeùcûj^Kê 29 ahð adi ùakKê eû]û^û[ eûd I c]êiì\^ eûI ue cYò Kû*^ iõù~ûM ùjûAiûeò[òùf `Kúe ùcûj^ ù~ûM\û^ ^ìZ^ Ægð ù\fûö ~ûjûKê Kêjû~ûG - eûd- eûI - ùi^û_Zò~êM ùNûhòZ _ûAñ[òfû ö cûiòK iûjòZý _ZâòKû CKôk \_ðY cû]ýcùe IWò@û RûZòKê C\ùaû]^ ù\A[òùföö eû]û^û[ eûd @ûRò ~êM iâÁûe ùM÷ûea fûb KeòQ«ò cûZâ _ŠòZ céZýêTd e[ ùfLòQ«ò - ‘ùi _â[c _â[cùe ù~Cñ KaòZû ùfLê[òùf, Zûjû _ecaõ]ê eû]û^û[uê _Xò gêYûC[òùfö cûZâ ùi KaòZû ùfLê^[òaûe ù\Lò \òù^ \êüL Keò eû]û^û[uê Kjò[òùf- ù\L eû]û^û[ cêñ KaòZû ùfLê@Qò, G ùcûe bêfö Zêù¸ ^ùfLêQ G Zê¸e bêfö KûeY Zêù¸ ù~_eò AõeûRò @ûC iõÄéZ RûY,ùi[òùe Zêù¸ KaòZû ùfLòùf bf jê@«û ö cêñ KòQò RûYò ^ûjó @[P ùfLêQò, ùZYê bf ùjC ^ûjóö “Kò KùVûe iZý Zûue @bòaýqò! eû]û^û[uê _âa©ðûA IWò@û bûhûe _ec KfýûY iû]^ Keò ^ûjû«ò Kò? `Kúe ùcûj^u iûjòZý iû]^û _\ýeP^ûeêö ùc÷ûkòK KaòZû I @^êaû\ùe cù^û^òùag _ùe ùi M_ aû K[û eP^ûùe ^òRKê CiôMð Keò[òùfö Zûue eûcûdY @^êaû\ R^aúciu \éÁò @ûKhðY Kfû_ùe aúciu @^êKõ_ûeê Lâú 1871-96 _~ðý« ^úkMòeò eûRûue ù\aû^ Kû~ðý iõ_^Ü Keò[òùfö aúci [òùf MêYMâûjú Gaõ CKôk bûhûe RùY jòùZ÷hú a§êö `Kúe ùcûj^ue aò_êk @bòmZû iûwKê aòbò^Ü @õPke ùfûK iõ_Kð Zûu bûhûKê eê¡òcª Keò[òfûö bûhûKê ùg÷kúe _êUù\A ^òcûðY Kùf eêPòKe @kuûeö M\ý c]ýùe _âa§, @ûZàPeòZ, MÌ C_^ýûi I _ûVý _êÉKue iûjòZý bûhûKê KeòQò bûacd I cõRêkö K[û iûjòZýùe ejòQò `Kúe ùcûj^úd ~û\êKeú Ægð ö MÌ I C_^ýûiùe MYbûhûe iêPûeê _âùdûM, I _âdûiö IWò@û ÊZª bûhû ^êùjñ ùaûfò ù~Cñcûù^ PòKôûe Keê[òùf ùicû^uê ~[ûð[ _âZýê©e \ò@û~ûAQòö MÌ- C_^ýûi bkò R^_âòd iûjòZýe ùNûe @bûa [òaûùaùk Zûue ùeûPK ùfûK bûhû @ûcìLð _ŠòZu _âûYKê QêAñ _ûe[òfûö iûõÄéZòK @aùaû] c]ýùe IWò@û RûZò ^òRe _âûY Ʀ^Kê @^êba Kfû, bûhûùjfû, iêMc, iêùaû]ý I iû]ûeY cYòh KY×e ÆêeYöö ic iûcûdòK icûR I iûjòZý _ûAñ bûa cŠòZ bûhûe CKôhð ùKak @^êKìkZû ^êùjñ aeõ ^òZû« @ûagýKZû, ~ûjû `Kúe ùcûj^ ùc<ûA _ûeòQ«òö ùijò icd LŠùe ùKùZRY awûkúa§ê c]ý _ûVý _êÉK eP^û Keò \ò’ _Aiû _ûAaûe _âdûi Keò[òùfö IWògûe ùM÷ûeú gue eûd, ^òcûAñ afäb b…ûPû~ðý, eûcgue eûd, Cùcg P¦â ieKûe Zûu _êÉKùe ^ìZ^ _âKûe KéZâòcZû iéÁò Keò[òùf, ~ûjû `Kúeùcûj^ue eP^ûùe ^[òfûö KkKk ^û\ò^ú SeYû _eò IWò@û bûhûe Lû<ò _âùdûM, C_~êq _ûZâùe C_~êq bûhû beò ù\aûùe `Kúeùcûj^ ù~Cñ Kkû ùi÷û¦~ðý LTò ù\AQ«ò Zûjû bûeZahðùe @û\gð I @^^ýö iõÄéZ ù_âcú I aûjà]cúð aò\ßû^cûù^ iõÄéZûbòcêLú Keò @ûc cûZébûhûKê UûYê[òaû ùaùk `Kúe ùcûj^ Z\bûa I ù\gR bûhûe ajêk _âùdûM Keò bûhûe iêelû I aòKûg \òMùe KéZaò\ýZû jûif Keò_ûeòQ«òö iêZeûõ bûhûiêelû ùlZâùe aýûiKaò `Kúe ùcûj^OþK bìcòKû ù~ @aiàeYúd G[òùe \ßòcZ ùjaûe ^ûjóö akù\a Kùfû^ú Rdú_êeû, ùK¦âû_Wû-754211
Comments
Post a Comment