@ùNûeú, bûeò bûa ùbûkûö ^ûjó Zû’e aûi aiû, VòKYûö
@ûRò GVò Z Kûfò ùiVòö i\ûiað\û ^òfðò¯ö @ûjûùe
bfc¦ ^ûjó, ~ûjû ù~CñVò còkòfûö ^ûjó Z SeYû Rk,
aYe `kcìkö ùiA[òùe Pkò~ûGö @ùNûeúG GùKû^òÂ
iû]Kö iû]^ûeê iò¡òö @^êeì_ bûùa cêqò iõMâûcúUòö
gdù^, Ê_ù^, RûMeùY ù\gcûZéKû K[ûö cû’Kê ùaXÿò
cêq KeòaûKê ùjaö ùi[ò_ûAñ Zû’e _Y, _âZòmû,
@ûZàakòö bûeZe cêqò iõMâûc Pûfò[ûGö iõMâûcúG
Êû]ú^Zû ~mùa\úùe, @û_Yû @û_Yû cêŠ ù[ûA ù\ùfö
iaðZâ `òeòwò jUû@, @ajûIßûö R^Zû, cûZòùf, Zûfòùfö
cêqò~ê¡Kê Mû§òRú ù\ùf ^ìZ^ \òM«ö ùi_ùU ù^ZûRú
iêbûh ùaûhö \êjóu fl GK, _^Úû bò^Üö Mû§òRúu
@jòõi ^úZò, iêbûh ~ê¡ bò©òùe cêqòiõMâûc _l_ûZúö
Mû§òRúu Êù\gú iZýûMâjú aûjò^úö ù^ZûRúu aòù\gú
gqò C_ùe @ûiÚûö `òeòwò _êfòi, ù\gùe ^ûjó ^[òaû
@ZýûPûeö ùKCñ iõMâûcúu Nùe ^ò@ûñ fùMA ù\ùf
Z KûjûKê aû§ò @ûYòùfö ùRfùe @ijý ~ªYû ù\ùfö
Pûeò@ûùWÿ @ûZuö @ù^K iõMâûcúcûù^ Ne QûWÿòùfö
^ûjó iõiûe ùcûjö fêPûQ_ûe @ùNûeú Rúa^ö Mûñ Mûñ
Kò cêqòiõMâûce aû©ðû _âPûe, GAUò [òfû Zûue _â[c
flýö Mû§ú _^Úú, ù^ZûRú cûMðú aò_æaúG, KòG ù\gû«e
ùjùf, @ûC ùKjò ùKjò fêPò ejòùfö ù^ZûRúu @ûjßû^
‘eq\ò@, Êû]ú^Zû ù\aò’ö Êû]ú^Zû _ûAñ igÈ iõMâûcú
ùfûWÿûö GK[û C_ùe aò MêeêZß ù\ùfö ajê ~êaK
ùjùf @ûKhðòZö aò_æae iìZâ]e _ûfUòùfö ùZùY
ù^ZûRú aòù\gùeö eêh, Rcðû^úe ic[ð^ _ûAñ
fûMò_Wÿòùfö Zûue KcðúG, ù\gùe iõMâûce aû©ðû
aûõUòùfö ajê Äêfþ, KùfR _òfû C›ûjòZ ùjùfö Pûfòfû
AõùeR jUû@ iõMâûcö ùiùZùaùk iêùe¦â cjû«ò
ùeùb^þiû KùfR QûZâö aò.G. _Xê[û«òö ùi ù^ZûRúuê
ic[ð^ Kùfö @^ýcû^u ij cògò KùfRùe ^ò@ûñ
Rûkòùfö _êfòi ùMûWÿûAfûö ùi ùjAMùf @ŠeMâûCŠö
GùY KùfRþ LûZûeê ^ûñ KUòMfûö Z[û_ò ùi ^òeê›ûjòZ
^[òùfö Pòe ^ciýû bûeZcûZû, Zûu _ûAñ ùi
ù~ùKøYiò cìfý ù\aûKê _âÉêZö GA iaê @bêfû @^êbìZòö
iêùe¦â aû<òQ«ò ‘_[ I _é[òaú’ @ûZàfò_òùeö _eòùahY
bwú ùagþ ùeûPKö
1942 ciòjû, AõùeR jUûAaû _ûAñ \éXÿ_eòKe
bûeZúd RûZúd KõùMâiö @ûe¸ Kfû bûeZQûWÿ
@ûù¦ûk^ö Mû§òRú ù\ùf ‘Ke aû ce’ @ûjßû^ö Gjû
_ìaðe NUYûö1941 ciòjû, @û`âòKûe eYùlZâ, @ù^K
bûeZúd ~ê¡a¦ú Rcðû^ú @ûiòùfö ùicû^uê ù^A
ù^ZûRú ‘IßûKðòõ Mî`þ AŠò@û’ MV^ Kùfö ^û´òdûe,
MY_êùf, @aò\þ jûi^þ, G^þ.Rò. Êûcú, Gcþ.@ûeþ aýûi,
MòeòRû cêLûRðú - Gcû^uê ù^A ù^ZûRú MXÿòùf ‘`âò
AŠò@û ùi<e’ö Gjû \ßûeû @ûRû\þ jò¦þ ùeWÿòI, RûZúd
KõùMâi ùeWÿòI, @ûRû\þ cêifòcþ ùeWÿòI _âbéZò iKâòd
ùjfûö ‘@ûRû\þ jò¦’ ^ûcK GK \ßòbûhò _ZâòKû, Cbd
Rcðû^ú, AõeûRú bûhûùe _âKûgòZ ùjfûö ùicûù^
bûeZúdu ~ZÜ ù^ùfö ‘`âò AŠò@û ùi<e’ ùicû^u
c¤ùe ic^ßd elû Kfûö bûeZ Êû]ú^ ùjaö GK
iûcûRòK, @û[ð^úZòK _ê^MðV^ _ûAñ GK ù~ûR^û Kcòg^
MV^ Keû~òa - G_eò ù~ûR^û _âÉêZ ùjfûö ZâòewûVê
UòùK bò^Ü Keò RûZúd _ZûKû Zò@ûeò KeûMfûö G[òùe
f¶ ù\C[òaû cjûak aýûNâ PòZâ iÚû^ _ûAfûö eaò¦â
^û[u ‘R^ MY c^’ RûZúd iõMúZ eìù_ MéjúZ ùjfûö
@bò^¦^ _ûAñ ‘Rd jò¦þ’ g± ajêk MéjúZ ùjfûö iêbûh
P¦â ‘ù^ZûRú’ bûùa @bòjòZ ùjùfö 1942,
ù`aédûeú cûi 22 ZûeòL, @ûKûgaûYúeê bûiò@ûiòfû
aRâ M¸úe Êe, ù^ZûRú C\þùNûhYû Kùfö bûeZe
cêqòicd @ûMZ _âûdö `òeòwò aûjò^ú ù\geê jUòùa, ù\gaûiú
_eû]ú^Zûe gévk zò^Ü _ûAñ _âÉêZö Gjû[òfû Zûu aqaýe
cêLýûõgö iûeûù\gùe Pjk _Wÿòfûö ù^ZûRú aûjò^ú bûeZ
aòRd _ûAñ @ûùMA @ûiòùfö Pûfò[ûG aògß~ê¡ö Rû_û^ iòwû_êe
@]òKûe Keòù^fû (1942, ù`aédûeú)ö iõMâûc _ûAñ
ù^ZûRú ^ìZ^ _[ aûQòùfö C©e-_½òc _eòaù©ð _ìað \òMeê
@ûKâcYe ciê]û Kùfö Rcðû^úe ùa÷ù\gòK cªúuê GK[û
@aMZ Kùfö ùgh iõMâûc _ûAñ Pûfòfû _âÉêZòö 1942-
1944, Gjû[òfû Êû]ú^Zû iõMâûce aòek NUYûö ùi_ùU
bûeZQûWÿ @ûù¦ûk^, G_ùU ù^ZûRúu bûeZ @qò@ûe
@bò_þiûö cêqòiõMâûcKê ù\fû ^ì@û \òMþ\gð^ö ù^ZûRú jòUþfeuê
ùbUò[òùf (1942)ö ùi c¤ _âûPý @bòcêùL ~ûZâûKê
@^êùcû\^ Keò[òùfö 1944ö @ûRû\þ jò¦þ ù`øRe @ûKâcY
gúhðZc ùiû_û^ùe _j*ò[òfûö ù^ZûRúu ‘\òfäú Pùfû’ WûKeû
AõùeRu jéZþKμ iéÁòKfûö ‘@ûRû\þ jò¦þ ù`øR’ A¶ûf @]òKûe
Kfûö ù^ZûRú CWÿûAùf bûeZe RûZúd _ZûKûö Gjò @^^ý
ùMøeae ùi iað_â[c @]òKûeúö iûeûù\gùe PûõPfý
ùLkòMfûö ajê ~êaK ù^ZûRúu @ûùWÿ @ûKéÁ ùjùfö
1942 ciòjû, iêùe¦âu @bêfû iáZòö ù^ZûRúue \éXÿ ic[ðK
gúkb\âdûRú, _ûU^ûeê _kûA @ûiòùfö @ûZàùMû_^ Kùf
KUKùeö ùeùb^þiûe AÁ jùÁfþ, @ù«aûiúcûù^ ]cðNU
Kùfö ùicûù^ eò_aäòKþ ùNûhYû Kùfö _êfòi _gò_ûeê ^[ûGö
c^ùcûj^ cògâ, aòbêù\¦â cògâ, iêeR cfä iûjû - Gcûù^
ùiùZùakKû KùfRe QûZâù^Zûö gúkb\âûdûRú Zûue
\òMþ\gðKö iêùe¦âu iùcZ @^ýcûù^, iaê ùÊzûùiaúö
ÁâûAKþ Pûfòfûö KùfR ùMUþùe _òùf cêjñcûWÿò ùgûAùfö
ùicû^u c¤ùe iêùe¦âö GZòKò cûZâ ùicû^u cêqò iõMâûcKê
@a\û^ö @MÁ 9 ZûeòLö KùfR @`òiþ Rkòfûö ùiA eûZò
K[ûö iêùe¦â ùMû_^ùe ùbUòùf gúkb\âûdûRúuêö ùi
jùÁfùe fêPò[û@û«òö bûeZ GA ahð Êû]ú^ ùjA~òaö iêbûh
ùaûh cûyð Keò @ûiêQ«ò _ìað\òMeêö acðû, cûkd MfûYòö iòw_êe
~òaû C_ùeö Rcðû^ _VûAQò ~ê¡ RûjûR, ùRfþ ~òa K’Y?
iòG Z cûcêfò K[ûö Gùa ~û@, @Še MâûCŠ jê@ö R^ic[ð^
RêUû@, ùicûù^ cêqòaûjò^úKê @bò^¦^ RYû«êö ùfûKcû^u
c¤ùe eqûq iõMâûce ùlZâ _âÉêZ Ke - G K[ûiaê
gúkb\âdûRú Kjò Pûfòùfö iêùe¦â cªcêMÛö ùiA\ò^ eûZòö
]eòùf _ûùi¬e ùUâ^þö CA\ûCUþ UòùKUþö ù~CñVò Azû
ùiAVò IjäûAùa, ùiAVê @ûe¸ ùja @ŠeMâûCŠ Rúa^ö
GA iáZò iÚû^òZ Zûu ‘@Zò[ò’ @ûC ‘@Še MâûCŠ’ M_ùeö
Zûu cêqòiõMâûcú Rúa^ KûjûYú, Gjûe @ûõgòK PòZâö ‘ù^Zò
ù^Zò’ C_^ýûiùe ejòQò; cûZâ KÌ^û cògâòZö
@MÁ @ûù¦ûk^, iêùe¦â KùfR QûWÿòùfö ùMûUòG ahð @Še
MâûCŠùeö baNìeû @ùNûeú Rúa^ö Lò@û_ò@û, ejYò, KòQò
VòKYû ^ûjóö @ûRò G Mû@ûñùe Z Kûfò @ûe ijeùeö _j*òùf
aòeì_ûe ^AKìk iûjû_êe Mûñùeö ùiAVò Zûu ggû cûCiú
Neö ùiA Mûñùe cûiUòG ejòùfö \ò^ iûeû fêPòfêPò aêf«òö
eûZòùe NeKê ù`e«òö cûCiúue bûeò @û\eö K[ûùe @Qò
‘cû’ ^[òùf cûCiú’ö ggû cûCiú lòeú_êeú, _òVû_Yû Keò
Lê@û«òö KòQò _Pûe«ò^òö iêùe¦âu gêLòfû cêjñ, ùKûeWÿò@û @ûLò,
ùKg ùage ~ZÜ^ûjóö cûCiú aòiàòZö iêùe¦â \òù^ iaê K[û
ùLûfò Kjòùfö _ûV _Xÿû ^ûjó, @ùNûeú ùjûA aêfêQ«òö cûCiú
ZûMò\þ Kùf^òö ùXeþ Kû¦òùfö ùi\ò^ WaWa @ûLòùe
iêùe¦âuê _Xê[òùf ~ûjûö
ùiA iûjû_êe Mûñö ùiVûKû gòlòZ, @¡ðgòlòZ icÉuê iêùe¦â
GKûVò Kùfö ùMûùU Käaþùe cògûA ù\ùf, ^òùR _ûfUòùf
ùK¦âaò¦êö icÉu ^òNû Zûu @ûùWÿö @ûiòfû eR_aðö ‘]cð
_ZÜú’ ^ûcK ^ûUKUò @bò^úZ ùjfûö cêLý bìcòKûùe iêùe¦âö
@bò^d CZêeòfûö _ûL Mûñaûfû Zûuê WûKòùfö ^ûUK Keòùaö
iêùe¦â Z ùMû_^ùeö K[û _âNU ùjùf iaê ùghö @MZýû
ùi iaê ^òcªY _âZýûLýû^ Kùfö cûCiúNùe ejòaû, LûAaû
- GZ Zûue @if flý ^êùjñö KòQò Keòùaö Mûñ ùUûKûuê
ùcùkAùfö ùMûUûG WûKNùe ^ò@ûñ fMûAaûe ^Kèû _âÉêZ
RòùZ¦âòd I iû]^û_eûdY gâ¡ûaû^þ c^êhý mû^ fûb Kùe Gaõ mû^ fûb Keò ùi WKÖe ùiaðgße ùiY Z}ûk _ecgû«ò _âû¯ jêGö
ùjfûö ùjùf
ù~ûR^û
i`k
ùjfû^òö
c`if _òfû,
_êfòi bdö
`òeòwò _êfòiö
MbðaZú
aûNêYú aûU
QûWÿò\òGö
ùghùe ù~ûR^ûUò `ie `ûUòfûö ùMûUûG beiò
_ûeòùf^òö cªYûUòe MRû ceêWÿò ùjfûö
iêùe¦âu cCiûö _êfòiþ
iaþA^òiù_KÖeö aâòUògu aPÄeö ùi\ò^ MûñKê
@ûiò[òùfö iêùe¦âu aýû_ûe aé©û«ö G icÉ @ûMeê
@aMZ [òùfö iêùe¦â G Nùeö @ûe Nùe ggû
cûCiúuê cCiû _Pûeòùf, “G ùUûKûUû GVòKò
@ûiòfû Kò_eò? dûKê iÚû^ ù\aû VòKþ ^êùjñö iòG
ieKûe aòùeû]ú @ûù¦ûk^ùe ^ûñ ùfùLAQòö”
AZýû\òö iêùe¦â aêSòùf, AõùeRu @]É^
KcðPûeú cCiûö K[û _âNU ùjùf PûKòeú eûZûeûZò
ùMûfö KûjûKê KòQò Kjòùf^òö @ùNûeú Rúa^ö
ùMûùU iÚû^ùe GùZ\ò^ ejYò aò_\ iuêkö IjäûA
@ûiòùf eûReûÉûKêö ùiA\ò^ê ggû cûCiú iûwùe
QWÿûQWÿòö Z[û_ò Zûu ùiÜj @û\e iêùe¦â bêfò^[òùf
iûeû Rúa^ö
iêùe¦â ùMûùU ahð aòZûAùf @Še
MâûCŠùeö ù^RûZú A¶ûfeê ù`eòMùfö Rcðû^
~ê¡RûjûR _VûAfû^òö R^Zûu c¤ùe @ûguû iéÁò
ùjfûö Gùa aâòUòg ieKûeuê jUûAa KòG? GùY
KùfR \ê@ûe a¦ö Ne \ê@ûe aòö aû_û eûMùe
^ò@ûñaûYö Uuû LeP Kùfö _ê@ K’Y ù\gUûKê
C¡ûe Keòa? KùfR QûWÿòaû, aùhðKeê C¡ßð
ùjfûYòö ^ûñ KUòQòö _eúlû ù\aû @ûC i¸a ^êùjñö
iêùe¦âu ù_û[òùe ùWûe a§û ùjfûö @ûjêeò Pû*fý
LaeùUö iêùe¦â gêYòùf, _âò^þi_ûf \Šaò]û^
KeòQ«òö ùi _ûU^û aògßaò\ýûkdùe Zò^òahð _ûAñ
_eúlû ù\aûeê a*òZö GYòKò \g\òM @§ûeö
GùYùZùY KUKùe aêfûaêfòö \ò’Uû UòCi^
còkòfûö ùiA[òeê Pkòùfö GYòKò aûeaêfû Rúa^ö
1946 ciòjûö KfòKZûùe C}U
iûμâ\ûdòK \wûö jò¦ê-cêifcû^ jYûjYòö iêùe¦â
ùjùf aòiàòZö ùc\ò^ú_êe ùKA RY cêifcû^,
_òVòùe fêMû MY×òfò, Mûñ Mûñ aêfò aòK«òö iêùe¦âue
Zûu ij bûaö Zûueò iû[òùe ejYòö ùMûUûG
ùjñi, iû[ò ùjûA gê@«òö Zûueò iûwùe gûM_Lûk
Lû@û«òö iKûkê aûjûe«ò iûμf @ûfacþ @Wÿðe ]eòö
_êYò ùbU i§ýûùeö ùiA cêifcû^cû^u gâ¡û,
ijû^êbìZò, @ûZòù[dZû, @ûC _eòP~ðýûö Gbkò
cYòhcûù^ K’Y \wûùe iμéq ùjûA _ûe«ò?
iêùe¦â aêSò[òùfö \wû cìkùe jò¦ê aû cêifcû^
ùcùj^Zú cYòh K\û_ò ^[òùf; [òùf KêPKâú ù^Zû,
_Šû _Xÿò@ûeú @ûC cêfäû-ùcøfaúcûù^ö G iaêe
PòZâ Zûu ‘\êAa§ê’ MÌe aòhdaÉêö iêùe¦âu
cêifcû^ a§êcûù^ Ne aûjêWÿòMùfö ùi ùLû¡ðû
QûWÿòùfö @ŠeMâûCŠe baNìeû @ùNûeú Rúa^ö
Gùa ic\gûö ùiA @ùNûeú Rúa^ö Z[û_ò ùi
Rúa^ iõMâûceê aòeZ ^[òùfö Zûjûjó _êeêhû[ðö
iõNhð jó Zûuê C©e Rúa^ùe @ûYòù\fû @cû_
LýûZòö
@ûRò GVò Z Kûfò ùiVòö i\ûiað\û ^òfðò¯ö @ûjûùe
bfc¦ ^ûjó, ~ûjû ù~CñVò còkòfûö ^ûjó Z SeYû Rk,
aYe `kcìkö ùiA[òùe Pkò~ûGö @ùNûeúG GùKû^òÂ
iû]Kö iû]^ûeê iò¡òö @^êeì_ bûùa cêqò iõMâûcúUòö
gdù^, Ê_ù^, RûMeùY ù\gcûZéKû K[ûö cû’Kê ùaXÿò
cêq KeòaûKê ùjaö ùi[ò_ûAñ Zû’e _Y, _âZòmû,
@ûZàakòö bûeZe cêqò iõMâûc Pûfò[ûGö iõMâûcúG
Êû]ú^Zû ~mùa\úùe, @û_Yû @û_Yû cêŠ ù[ûA ù\ùfö
iaðZâ `òeòwò jUû@, @ajûIßûö R^Zû, cûZòùf, Zûfòùfö
cêqò~ê¡Kê Mû§òRú ù\ùf ^ìZ^ \òM«ö ùi_ùU ù^ZûRú
iêbûh ùaûhö \êjóu fl GK, _^Úû bò^Üö Mû§òRúu
@jòõi ^úZò, iêbûh ~ê¡ bò©òùe cêqòiõMâûc _l_ûZúö
Mû§òRúu Êù\gú iZýûMâjú aûjò^úö ù^ZûRúu aòù\gú
gqò C_ùe @ûiÚûö `òeòwò _êfòi, ù\gùe ^ûjó ^[òaû
@ZýûPûeö ùKCñ iõMâûcúu Nùe ^ò@ûñ fùMA ù\ùf
Z KûjûKê aû§ò @ûYòùfö ùRfùe @ijý ~ªYû ù\ùfö
Pûeò@ûùWÿ @ûZuö @ù^K iõMâûcúcûù^ Ne QûWÿòùfö
^ûjó iõiûe ùcûjö fêPûQ_ûe @ùNûeú Rúa^ö Mûñ Mûñ
Kò cêqòiõMâûce aû©ðû _âPûe, GAUò [òfû Zûue _â[c
flýö Mû§ú _^Úú, ù^ZûRú cûMðú aò_æaúG, KòG ù\gû«e
ùjùf, @ûC ùKjò ùKjò fêPò ejòùfö ù^ZûRúu @ûjßû^
‘eq\ò@, Êû]ú^Zû ù\aò’ö Êû]ú^Zû _ûAñ igÈ iõMâûcú
ùfûWÿûö GK[û C_ùe aò MêeêZß ù\ùfö ajê ~êaK
ùjùf @ûKhðòZö aò_æae iìZâ]e _ûfUòùfö ùZùY
ù^ZûRú aòù\gùeö eêh, Rcðû^úe ic[ð^ _ûAñ
fûMò_Wÿòùfö Zûue KcðúG, ù\gùe iõMâûce aû©ðû
aûõUòùfö ajê Äêfþ, KùfR _òfû C›ûjòZ ùjùfö Pûfòfû
AõùeR jUû@ iõMâûcö ùiùZùaùk iêùe¦â cjû«ò
ùeùb^þiû KùfR QûZâö aò.G. _Xê[û«òö ùi ù^ZûRúuê
ic[ð^ Kùfö @^ýcû^u ij cògò KùfRùe ^ò@ûñ
Rûkòùfö _êfòi ùMûWÿûAfûö ùi ùjAMùf @ŠeMâûCŠö
GùY KùfRþ LûZûeê ^ûñ KUòMfûö Z[û_ò ùi ^òeê›ûjòZ
^[òùfö Pòe ^ciýû bûeZcûZû, Zûu _ûAñ ùi
ù~ùKøYiò cìfý ù\aûKê _âÉêZö GA iaê @bêfû @^êbìZòö
iêùe¦â aû<òQ«ò ‘_[ I _é[òaú’ @ûZàfò_òùeö _eòùahY
bwú ùagþ ùeûPKö
1942 ciòjû, AõùeR jUûAaû _ûAñ \éXÿ_eòKe
bûeZúd RûZúd KõùMâiö @ûe¸ Kfû bûeZQûWÿ
@ûù¦ûk^ö Mû§òRú ù\ùf ‘Ke aû ce’ @ûjßû^ö Gjû
_ìaðe NUYûö1941 ciòjû, @û`âòKûe eYùlZâ, @ù^K
bûeZúd ~ê¡a¦ú Rcðû^ú @ûiòùfö ùicû^uê ù^A
ù^ZûRú ‘IßûKðòõ Mî`þ AŠò@û’ MV^ Kùfö ^û´òdûe,
MY_êùf, @aò\þ jûi^þ, G^þ.Rò. Êûcú, Gcþ.@ûeþ aýûi,
MòeòRû cêLûRðú - Gcû^uê ù^A ù^ZûRú MXÿòùf ‘`âò
AŠò@û ùi<e’ö Gjû \ßûeû @ûRû\þ jò¦þ ùeWÿòI, RûZúd
KõùMâi ùeWÿòI, @ûRû\þ cêifòcþ ùeWÿòI _âbéZò iKâòd
ùjfûö ‘@ûRû\þ jò¦’ ^ûcK GK \ßòbûhò _ZâòKû, Cbd
Rcðû^ú, AõeûRú bûhûùe _âKûgòZ ùjfûö ùicûù^
bûeZúdu ~ZÜ ù^ùfö ‘`âò AŠò@û ùi<e’ ùicû^u
c¤ùe ic^ßd elû Kfûö bûeZ Êû]ú^ ùjaö GK
iûcûRòK, @û[ð^úZòK _ê^MðV^ _ûAñ GK ù~ûR^û Kcòg^
MV^ Keû~òa - G_eò ù~ûR^û _âÉêZ ùjfûö ZâòewûVê
UòùK bò^Ü Keò RûZúd _ZûKû Zò@ûeò KeûMfûö G[òùe
f¶ ù\C[òaû cjûak aýûNâ PòZâ iÚû^ _ûAfûö eaò¦â
^û[u ‘R^ MY c^’ RûZúd iõMúZ eìù_ MéjúZ ùjfûö
@bò^¦^ _ûAñ ‘Rd jò¦þ’ g± ajêk MéjúZ ùjfûö iêbûh
P¦â ‘ù^ZûRú’ bûùa @bòjòZ ùjùfö 1942,
ù`aédûeú cûi 22 ZûeòL, @ûKûgaûYúeê bûiò@ûiòfû
aRâ M¸úe Êe, ù^ZûRú C\þùNûhYû Kùfö bûeZe
cêqòicd @ûMZ _âûdö `òeòwò aûjò^ú ù\geê jUòùa, ù\gaûiú
_eû]ú^Zûe gévk zò^Ü _ûAñ _âÉêZö Gjû[òfû Zûu aqaýe
cêLýûõgö iûeûù\gùe Pjk _Wÿòfûö ù^ZûRú aûjò^ú bûeZ
aòRd _ûAñ @ûùMA @ûiòùfö Pûfò[ûG aògß~ê¡ö Rû_û^ iòwû_êe
@]òKûe Keòù^fû (1942, ù`aédûeú)ö iõMâûc _ûAñ
ù^ZûRú ^ìZ^ _[ aûQòùfö C©e-_½òc _eòaù©ð _ìað \òMeê
@ûKâcYe ciê]û Kùfö Rcðû^úe ùa÷ù\gòK cªúuê GK[û
@aMZ Kùfö ùgh iõMâûc _ûAñ Pûfòfû _âÉêZòö 1942-
1944, Gjû[òfû Êû]ú^Zû iõMâûce aòek NUYûö ùi_ùU
bûeZQûWÿ @ûù¦ûk^, G_ùU ù^ZûRúu bûeZ @qò@ûe
@bò_þiûö cêqòiõMâûcKê ù\fû ^ì@û \òMþ\gð^ö ù^ZûRú jòUþfeuê
ùbUò[òùf (1942)ö ùi c¤ _âûPý @bòcêùL ~ûZâûKê
@^êùcû\^ Keò[òùfö 1944ö @ûRû\þ jò¦þ ù`øRe @ûKâcY
gúhðZc ùiû_û^ùe _j*ò[òfûö ù^ZûRúu ‘\òfäú Pùfû’ WûKeû
AõùeRu jéZþKμ iéÁòKfûö ‘@ûRû\þ jò¦þ ù`øR’ A¶ûf @]òKûe
Kfûö ù^ZûRú CWÿûAùf bûeZe RûZúd _ZûKûö Gjò @^^ý
ùMøeae ùi iað_â[c @]òKûeúö iûeûù\gùe PûõPfý
ùLkòMfûö ajê ~êaK ù^ZûRúu @ûùWÿ @ûKéÁ ùjùfö
1942 ciòjû, iêùe¦âu @bêfû iáZòö ù^ZûRúue \éXÿ ic[ðK
gúkb\âdûRú, _ûU^ûeê _kûA @ûiòùfö @ûZàùMû_^ Kùf
KUKùeö ùeùb^þiûe AÁ jùÁfþ, @ù«aûiúcûù^ ]cðNU
Kùfö ùicûù^ eò_aäòKþ ùNûhYû Kùfö _êfòi _gò_ûeê ^[ûGö
c^ùcûj^ cògâ, aòbêù\¦â cògâ, iêeR cfä iûjû - Gcûù^
ùiùZùakKû KùfRe QûZâù^Zûö gúkb\âûdûRú Zûue
\òMþ\gðKö iêùe¦âu iùcZ @^ýcûù^, iaê ùÊzûùiaúö
ÁâûAKþ Pûfòfûö KùfR ùMUþùe _òùf cêjñcûWÿò ùgûAùfö
ùicû^u c¤ùe iêùe¦âö GZòKò cûZâ ùicû^u cêqò iõMâûcKê
@a\û^ö @MÁ 9 ZûeòLö KùfR @`òiþ Rkòfûö ùiA eûZò
K[ûö iêùe¦â ùMû_^ùe ùbUòùf gúkb\âûdûRúuêö ùi
jùÁfùe fêPò[û@û«òö bûeZ GA ahð Êû]ú^ ùjA~òaö iêbûh
ùaûh cûyð Keò @ûiêQ«ò _ìað\òMeêö acðû, cûkd MfûYòö iòw_êe
~òaû C_ùeö Rcðû^ _VûAQò ~ê¡ RûjûR, ùRfþ ~òa K’Y?
iòG Z cûcêfò K[ûö Gùa ~û@, @Še MâûCŠ jê@ö R^ic[ð^
RêUû@, ùicûù^ cêqòaûjò^úKê @bò^¦^ RYû«êö ùfûKcû^u
c¤ùe eqûq iõMâûce ùlZâ _âÉêZ Ke - G K[ûiaê
gúkb\âdûRú Kjò Pûfòùfö iêùe¦â cªcêMÛö ùiA\ò^ eûZòö
]eòùf _ûùi¬e ùUâ^þö CA\ûCUþ UòùKUþö ù~CñVò Azû
ùiAVò IjäûAùa, ùiAVê @ûe¸ ùja @ŠeMâûCŠ Rúa^ö
GA iáZò iÚû^òZ Zûu ‘@Zò[ò’ @ûC ‘@Še MâûCŠ’ M_ùeö
Zûu cêqòiõMâûcú Rúa^ KûjûYú, Gjûe @ûõgòK PòZâö ‘ù^Zò
ù^Zò’ C_^ýûiùe ejòQò; cûZâ KÌ^û cògâòZö
@MÁ @ûù¦ûk^, iêùe¦â KùfR QûWÿòùfö ùMûUòG ahð @Še
MâûCŠùeö baNìeû @ùNûeú Rúa^ö Lò@û_ò@û, ejYò, KòQò
VòKYû ^ûjóö @ûRò G Mû@ûñùe Z Kûfò @ûe ijeùeö _j*òùf
aòeì_ûe ^AKìk iûjû_êe Mûñùeö ùiAVò Zûu ggû cûCiú
Neö ùiA Mûñùe cûiUòG ejòùfö \ò^ iûeû fêPòfêPò aêf«òö
eûZòùe NeKê ù`e«òö cûCiúue bûeò @û\eö K[ûùe @Qò
‘cû’ ^[òùf cûCiú’ö ggû cûCiú lòeú_êeú, _òVû_Yû Keò
Lê@û«òö KòQò _Pûe«ò^òö iêùe¦âu gêLòfû cêjñ, ùKûeWÿò@û @ûLò,
ùKg ùage ~ZÜ^ûjóö cûCiú aòiàòZö iêùe¦â \òù^ iaê K[û
ùLûfò Kjòùfö _ûV _Xÿû ^ûjó, @ùNûeú ùjûA aêfêQ«òö cûCiú
ZûMò\þ Kùf^òö ùXeþ Kû¦òùfö ùi\ò^ WaWa @ûLòùe
iêùe¦âuê _Xê[òùf ~ûjûö
ùiA iûjû_êe Mûñö ùiVûKû gòlòZ, @¡ðgòlòZ icÉuê iêùe¦â
GKûVò Kùfö ùMûùU Käaþùe cògûA ù\ùf, ^òùR _ûfUòùf
ùK¦âaò¦êö icÉu ^òNû Zûu @ûùWÿö @ûiòfû eR_aðö ‘]cð
_ZÜú’ ^ûcK ^ûUKUò @bò^úZ ùjfûö cêLý bìcòKûùe iêùe¦âö
@bò^d CZêeòfûö _ûL Mûñaûfû Zûuê WûKòùfö ^ûUK Keòùaö
iêùe¦â Z ùMû_^ùeö K[û _âNU ùjùf iaê ùghö @MZýû
ùi iaê ^òcªY _âZýûLýû^ Kùfö cûCiúNùe ejòaû, LûAaû
- GZ Zûue @if flý ^êùjñö KòQò Keòùaö Mûñ ùUûKûuê
ùcùkAùfö ùMûUûG WûKNùe ^ò@ûñ fMûAaûe ^Kèû _âÉêZ
RòùZ¦âòd I iû]^û_eûdY gâ¡ûaû^þ c^êhý mû^ fûb Kùe Gaõ mû^ fûb Keò ùi WKÖe ùiaðgße ùiY Z}ûk _ecgû«ò _âû¯ jêGö
ùjfûö ùjùf
ù~ûR^û
i`k
ùjfû^òö
c`if _òfû,
_êfòi bdö
`òeòwò _êfòiö
MbðaZú
aûNêYú aûU
QûWÿò\òGö
ùghùe ù~ûR^ûUò `ie `ûUòfûö ùMûUûG beiò
_ûeòùf^òö cªYûUòe MRû ceêWÿò ùjfûö
iêùe¦âu cCiûö _êfòiþ
iaþA^òiù_KÖeö aâòUògu aPÄeö ùi\ò^ MûñKê
@ûiò[òùfö iêùe¦âu aýû_ûe aé©û«ö G icÉ @ûMeê
@aMZ [òùfö iêùe¦â G Nùeö @ûe Nùe ggû
cûCiúuê cCiû _Pûeòùf, “G ùUûKûUû GVòKò
@ûiòfû Kò_eò? dûKê iÚû^ ù\aû VòKþ ^êùjñö iòG
ieKûe aòùeû]ú @ûù¦ûk^ùe ^ûñ ùfùLAQòö”
AZýû\òö iêùe¦â aêSòùf, AõùeRu @]É^
KcðPûeú cCiûö K[û _âNU ùjùf PûKòeú eûZûeûZò
ùMûfö KûjûKê KòQò Kjòùf^òö @ùNûeú Rúa^ö
ùMûùU iÚû^ùe GùZ\ò^ ejYò aò_\ iuêkö IjäûA
@ûiòùf eûReûÉûKêö ùiA\ò^ê ggû cûCiú iûwùe
QWÿûQWÿòö Z[û_ò Zûu ùiÜj @û\e iêùe¦â bêfò^[òùf
iûeû Rúa^ö
iêùe¦â ùMûùU ahð aòZûAùf @Še
MâûCŠùeö ù^RûZú A¶ûfeê ù`eòMùfö Rcðû^
~ê¡RûjûR _VûAfû^òö R^Zûu c¤ùe @ûguû iéÁò
ùjfûö Gùa aâòUòg ieKûeuê jUûAa KòG? GùY
KùfR \ê@ûe a¦ö Ne \ê@ûe aòö aû_û eûMùe
^ò@ûñaûYö Uuû LeP Kùfö _ê@ K’Y ù\gUûKê
C¡ûe Keòa? KùfR QûWÿòaû, aùhðKeê C¡ßð
ùjfûYòö ^ûñ KUòQòö _eúlû ù\aû @ûC i¸a ^êùjñö
iêùe¦âu ù_û[òùe ùWûe a§û ùjfûö @ûjêeò Pû*fý
LaeùUö iêùe¦â gêYòùf, _âò^þi_ûf \Šaò]û^
KeòQ«òö ùi _ûU^û aògßaò\ýûkdùe Zò^òahð _ûAñ
_eúlû ù\aûeê a*òZö GYòKò \g\òM @§ûeö
GùYùZùY KUKùe aêfûaêfòö \ò’Uû UòCi^
còkòfûö ùiA[òeê Pkòùfö GYòKò aûeaêfû Rúa^ö
1946 ciòjûö KfòKZûùe C}U
iûμâ\ûdòK \wûö jò¦ê-cêifcû^ jYûjYòö iêùe¦â
ùjùf aòiàòZö ùc\ò^ú_êe ùKA RY cêifcû^,
_òVòùe fêMû MY×òfò, Mûñ Mûñ aêfò aòK«òö iêùe¦âue
Zûu ij bûaö Zûueò iû[òùe ejYòö ùMûUûG
ùjñi, iû[ò ùjûA gê@«òö Zûueò iûwùe gûM_Lûk
Lû@û«òö iKûkê aûjûe«ò iûμf @ûfacþ @Wÿðe ]eòö
_êYò ùbU i§ýûùeö ùiA cêifcû^cû^u gâ¡û,
ijû^êbìZò, @ûZòù[dZû, @ûC _eòP~ðýûö Gbkò
cYòhcûù^ K’Y \wûùe iμéq ùjûA _ûe«ò?
iêùe¦â aêSò[òùfö \wû cìkùe jò¦ê aû cêifcû^
ùcùj^Zú cYòh K\û_ò ^[òùf; [òùf KêPKâú ù^Zû,
_Šû _Xÿò@ûeú @ûC cêfäû-ùcøfaúcûù^ö G iaêe
PòZâ Zûu ‘\êAa§ê’ MÌe aòhdaÉêö iêùe¦âu
cêifcû^ a§êcûù^ Ne aûjêWÿòMùfö ùi ùLû¡ðû
QûWÿòùfö @ŠeMâûCŠe baNìeû @ùNûeú Rúa^ö
Gùa ic\gûö ùiA @ùNûeú Rúa^ö Z[û_ò ùi
Rúa^ iõMâûceê aòeZ ^[òùfö Zûjûjó _êeêhû[ðö
iõNhð jó Zûuê C©e Rúa^ùe @ûYòù\fû @cû_
LýûZòö
Comments
Post a Comment