bûeZ @ûMùe GK aWÿ @ûjßû^ ùjCQò @û«RðûZòK aRûeùe bûeZúd cê\âûe cìfý jâûiö GK[û iZ ù~ @[ð^úZòe @Ra ùMûfK ]¦ûùe Q¦ò ùjûA_Wÿò[òaû @ûc ù\ge @û[ðòK aýaiÚû
GK_âKûe @Y^òügßûiú ùjûA_WÿòfûYòö Uuûe cìfý jâûi ij Zûkù\A ù\ge ùa÷ù\gòK EY
I aûYòRòýK ^ò@<e Pû_ ù~ûMê Gbkò C}U @aiÚûö
ù\g Êû]ú^ ùjaû ùakKê 1947 ciòjûùe @ûc Uuûe cìfý @ûùceòKúd Wfûee icKl [òfûö @[ðûZþ ùMûUòG Wfûee aò^òcd cìfý [òfû ùMûUòG Uuû; Kò«ê Êû]ú^Zûe 70
ahð bòZùe G ùlZâùe _û[ðKý aXÿòQò _ûLû_ûLò 70 MêYö bûeZe @[ð^úZò iê\éXÿ I icé¡
ùjCQò ùaûfò ù~ùZ KêjûMùf c¤ Gjû ùjCQò Zû'e _eúlòZ ^cê^ûö
ieKûeú jòiûa @^ê~ûdú 1952 ciòjû ùakKê ùMûUòG @ûùceòKúd Wfûee cìfý bûeZúd cê\âûùe [òfû 4 Uuû 75 _Aiûö Gjû ]úùe]úùe aXÿò 1976 ciòjû ùakKê 8
Uuû 97 _Aiûùe _j*ò[òfûö 1977 ciòjûùe ùK¦âùe ieKûe _eòa©ð^ ùjaû _ùe
Gjûe cìfý 8 Uuû 77 _AiûKê Kcò @ûiò[òfûö _ea©ðú icdùe Gjû Kcò Kcò 1980ùe
7 Uuû 89 _Aiû ùjûA[òfûö ùZùa _ea©ðú icdùe _êYò Uuûe @acìfýûd^ NUò
1990 ùakKê ùMûUòG @ûùceòKúd Wfûee cìfý bûeZúd cê\âûùe 17 Uuû 50 _Aiû
ùjûA[òfûö Gjû_ùe bûeZ ieKûe C\ûeúKeY, RMZúKeY @û\òe ùMûfK ]¦û c¤ùe
_gòùfö 1992 ùakKê ùMûUòG Wfûee cìfý 22 Uuû 72 _Aiû [òaû ùaùk Gjû aXÿò
aXÿò 2000 ciòjû ùakKê _j*ò[òfû 45 Uuûùeö ùZùa 2005 ciòjû ùakKê Gjû 44
UuûKê Liò[òaû ùaùk Gjû 2014 ùakKê aXÿòaXÿò _j*ò[òfû 61 Uuûùeö ùMûUòG icdùe
Wfûee cìfý 69 UuûKê QêAñaûKê ~ûC[òaû ùaùk Gùa Zûjû 2019 @MÁ 30ùe ejòQò
71.65 Uuû 5 _Aiûö G[òùe Wfûe Zêk^ûùe 72 ahðe Êû]ú^Zûùe bûeZúd Uuûe
ùKùZ @acìfýûd^ ùjûAQò Zûjû ijRùe @^êùcdö Gjûe Pû_ bûeZúd @[ð^úZò C_ùe
_WêQò û ùMûUòG _ùU aòù\gú EYe Pû_ I @^ý_ùU @ûùceòKúd Wfûe Zêk^ûùe bûeZúd
Uuûe cìfý jâûi fûMò ejò[òaû ùaùk aûYòRòýK ^ò@< @ûc iciýûKê C}UZe KeêQòö aXÿò
Pûfê[òaû Gjò iciýûe iò]ûikL Kê_âbûa _WÿêQò Kéhò, ^òcðûY , @ûc\û^ú Keû~ûC[ôaû iûcMâú,
Mâûcý gòÌ @û\ò C_ùeö ~ûjû Gùa @bòaé¡ò jâûie KûeY ùjûAQò û Kò«þê Giaê bòZùe ùK¦â
@[ðcªú @ûc @[ð^úZòKê iê]ûeòaû _ûAñ ùKùZK _\ùl_ ùNûhYû KeòQ«ò û ùi iμKðùe
ùKøYiò ^òÃhð ù\aû _ìaðeê Zûjû C_ùe @ûùfûP^û ùjaû \eKûe û Gùa ù\ge 10Uò
eûÁâûâd© aýûue aòkd Keò 4Uò aýûu Keò\ò@û~ûAQòö @[ð^úZòKê Zßeû^ßòZ Keòaû ij aýûuòõ
aýaiÚûùe iõÄûe _ûAñ Gbkò _\ùl_ ùNûhYû Keû~ûA[ôaû @[ðcªú \gðûAQ«ò û
icMâ _é[ôaúe a¥ûu a¥aiûde AZòjûi bìùMûk, ^ûWÿò ^lZâ iaêKòQòKê Z^ÜZ^Ü Keò _eúlû Kùf ù\Lû~ûG ù~ aògß @[ð^úZò ù~ùZùaùk cû¦ûMâÉ ùjûA ]ßõifúkûùe ùiùZùaùk
Zûi¨_Zû _eò _â[ùc bûwò_Wÿòfû ùf-cû^ aâ\ið _eò aògûkKûd NùeûA a¥ûuMêWÿòK û @[ð^úZòe
Gjò aò]ßõiú SWÿKê i¸ûkò ù^A ùQûUùQûU a¥ûu cêŠùUKò QòWÿû ùjûA[ôùf û _âûKéZòK RMZùe
@ûùc ù\LôùQ Kûke ^òdcùe WûAù^ûie _eò aéj\ûKûe _âûYú `iòfùe _eòYZ ùjûAQò,
Kò«ê cgû cûQò ij @ù^K ù_ûKùRûK a*ôQ«ò, aõg aé¡ò KeêQ«ò û _âkdueú cjûaûZ¥û,
bìcòKμ, iê^ûcú ùKøYiò[ôùe Gcû^ue iaõùg ^òaðõg jêG^û û _âKéZòe Gjò ^òdc @ûcKê K'Y ùZùa gòLûG, ùQûUcûù^ jó \êaðk I aWÿcûù^ jó gqògûkú? ùMûUòG a¥ûu ùKùZ
gqògûkú, Zûjûe aòPûe jêG^û aûfû^èiòU¨ I @ûdZ^Kê ù\Lô û aòPûe jêG ùKùZMêWÿòG
@^ê_ûZ ù\Lô ù~_eò (1) Kùe< ùeiòI (2) ùWa¨U AKê¥UòùeiòI, (3) K¥û_òUûf @ûWÿòKêGiò
ùeiòI, (4) ù_âûbòRò^òw KbùeR ùeiòI, (5) eòU‰ð @^¨ @ûùiU¨i ùeiòI, (6) eòU‰ð @^¨
AKê¥AUò ùeiòI, (7) Mâi¨ Gaõ ù^U G^_òG ùeiòI, (8) aUc¨ fûA^ @[ðûZ¨ Mâi I ù^U¨
_â`òUe _eòcûY AZ¥û\ò û ù~Cñiaê a¥ûuMêWÿòKe @ûdZ^ aWÿ, ùiMêWÿòKe Gjò @^ê_ûZMêWÿòK
K'Y bf? ^û ^êùjñ û @ûù_lòK bûùa ùQûU a¥ûuMêWÿòK @ù^K Z[ûK[ôZ aWÿ a¥ûuVûeê
~ù[Á bf û Gjû Gùa ^êùjñ, @ù^K ahð ]eò ù\Lû~ûCQò û
@ù^K KjêQ«ò ù~ ùcûU cìk]^ aû ùcûU GùiU¨ie aòPûeùe aògße 25Uò aWÿ a¥ûu ZûfòKûùe bûeZùe ùMûUòG ùjùf ^ûjó û GYê ùKùZMêWÿòG a¥ûuKê cògûA aWÿ a¥ûu Kùf
Gjû aògßÉeúd ùja Gaõ @û«RðûZòK ùlZâùe _âZò\ߦßòZû Keò_ûeòaûùe i`k ùjùa û
CùfäL Keû~ûA_ûùe, aògße iùaðûy 100RY ]^ú aû _eòaûe ZûfòKûùe bûeZe ùag¨
ùKùZRY @Q«ò Gaõ C©ùeû©e ùijò iõL¥û aXÿêQò û G[ôeê K'Y _âcûYòZ ùjCQò ù~ (1)
ù\g eìù_, RûZò eìù_ @ûce @ûù_lòK @aiÚû C©ùeû©e gqògûkú ùjCQò? (2) ùMûUòG
\êAUò aû Zò^òPûeòUò ^êùjñ, bûeZe icÉ eûÁâûd© a¥ûuKê cògûA ~\ò ùMûUòG cûZâ a¥ûu
Keò\ò@û~ûG, Zû'ùjùf ùcûU cìk]^ aû ùcûU GùiU¨i aòPûeùe aògße aéj©c a¥ûu
iûcÜûùe QòWÿû ùjûA_ûeòa ^ûjó û GjûQWÿû bûeZúd @[ð^úZòùe eûÁâûd© a¥ûuMêWÿòKe ^ì@ûKeò
KòQò KeYúd ^ûjó? G ù\ge @[ð^úZòe C^Üd^ùe ^ì@ûKeò MXÿò @ûYòaûe K'Y @ûag¥KZû
^ûjó? Zû' ùjùf K'Y _ûAñ bûeZúd a¥ûuMêWÿòKe @û«RðûZòK a¥ûuMêWÿòK ij _âZòù~ûMòZû
Keòaûe @ûag¥KZû ejòQò? @ûC _âZòù~ûMòZû Kò_eò bûùa ùja? @^¥û^¥ C^ÜZ ù\gMêWÿòK
_eò bûeZe eûÁâûd© a¥ûuMêWÿòK Kéhò I gòÌe aòKûgùe aû Kcð iéR^ CùŸg¥ùe Êdõ
ijûdK (ùif¨` ùjf¨_) EY Gaõ ù_gû\ûe aé©ò]ûeúuê EY ù\aû _eòaù©ð fòRòw `ûA^û^è
û ùidûe _eùPR¨ `ûA^û^è, `eIßûWÿð ùUâWòw aû eòGfAùÁU¨ bkò Kû~ð¥Kâcùe iúcûa¡
eLôùa û Zû'ùjùf Gjò _âZòù~ûMòZû _âgÜ CVêQò KûjóKò? ù\ge aòKûgùe Gjò @_ìað iêù~ûMKê
@ûùceòKûùe @]ôMâjY I cògâY _âKâòdûe _eòYZò GùZ Leû_ ùiùZùaùk bûeZùe eûÁâûd©
a¥ûuMêWÿòKe cògâY I @]ôMâjY _âKâòdû ùKùZ i`k ùja Zûjû icd Kjòaö
_âùZ¥K a¥ûue R^à aé©û« ejòQò, aòKgòZ ùjaûe ^òRÊ GK AZòjûi @Qò û @Qò ^òRe
GK iõÄéZò aû HZòj¥ û @Qò aòùgh ùbøùMûkòK @*kùe a¥ûuòw¨ _eò ùiaû ù\aûe aòùgh
@bòmZû û @Q«ò ^òR ^òRe @Zò @û_Yûe MâûjK û GYê ùMûUòG ij @^¥UòKê cògûAù\ùf
\êAUò~ûK @û_Yûe ÊKúdZû jeûA aiòùa û ùMûUòG \êaðk a¥ûuKê @^¥ GK iak a¥ûuùe cògûA ù\ùf iak a¥ûuUò \êaðk
ùjûA_ùWÿ û iûeû aògße ùjCQò Gjò @bòmZû û Zû'ùjùf @]ôMâjY I cògâY Keû~òaû _Qùe
KûeY K’Y ? KûeY ùjCQò iaê a¥ûuùe _âPêe _eòcûYùe @^û\ûd EYe _ûjûWÿ Rcò~ûAQò
û ^ì@û EYe _eòcûY c¤ aXÿê^ûjó û MZ ùZ÷cûiùe eûÁâûd© aýûu MêWòKe @^û\ûd EY
_eòcûY MZ cûyð iê¡û 7.9 fl ùKûUò Uuû [ôfû û AzûKéZ a¥ûu EY Lôfû_òu ^ûc ieKûe I eòRbð a¥ûu _âKûg KeòaûKê ^ûeûR û Gjû
GK ù`øR\ûeú @_eû] ùaûfò ieKûe ùNûhYû KeòaûKê ^ûeûR û a¥ûu RcûKûeúu c¤eê
70 _âZògZ ùjCQ«ò icûRe ^òcÜ c¤aò© aMð I ^òcÜaMðe R^iû]ûeY û iû]ûeY RcûKûeúu
ùagú bûM ejòQò ieKûeú a¥ûuùe Rcû @ûKûeùe û KûeY Gcûù^ ieKûeú a¥ûu C_ùe
@ZêU beiû eLôQ«ò û Kò«ê Gjò aò_êk _eòcûYe @Y C_ôû\K @PkEY iμ©ò aû G^_òG Gaõ
Leû_ EY ~\ò aêWÿò~ûG ùZùa a¥ûucûù^ Rcû ù`eûAùa Kò_eò? a¥ûue Rcû `\ð aû
aûfû^è iòU¨Kê Êz Keòaû_ûAñ @^û\ûd Leû_ EYKê fòbûA \ò@û~ûCQò fûbeê beYû Keò û
`kùe a¥ûue bò©ò I cìk]^ (K¥û_òUûf) \êaðk ùjûA_WÿêQò û ùK¦â ieKûe _â[ùc ùi \òM
_âZò ¤û^ ù\aû CPòZ û
@ûc ù\gùe aýûuòwþ aýaiÚû @[ð^úZòe GK MêeêZß_ì‰ð @wö Kò«ê KòQò \ò^ ùjfû aýûuòw aýaiÚûùe ZîUò I aýZòKâc ù\LôaûKê còkêQòö MZahð _òG^aò ùNûUûfû i¹êLKê @ûiòaû _ùe
Gjò aýûue _ìaðZ^ iòAIu iùcZ 13 RYu aòùeû]ùe cûcfû eêRê ùjûA[ôfûö KòQò
@]ôKûeúuê c]ý Mòe` Keû~ûA[ôfûö Gjû _ùe @ûAWòaò@ûA aýûue ^òdªYjú^ G^_òG
iciýû i¹êLKê @ûiòfûö Gjû_ùe AŠò@û^þ IbeiòRþ aýûu, iûC[AŠò@û^þ aýûu, IeòG<ûf
aýûu @`þ Kcið, aòRd aýûu, ù\^ûaýûu, flàúaòkûi aýûu, @ûjäûaû\ aýûu, @ûKèòiþ aýûu
I @ûAiò@ûAiò@ûA aýûue G^_òG iμðKùe RYû_Wòfûö @ûc ù\gùe [ôaû eûÁâûd© aýûue
G^_òG Gùa _âûd 8 fl ùKûUò Uuû û 2 ahð Zùk Gjû 9fl ùKûUò Uuûùe [ôfû û ùK¦â
ieKûe eûÁâûd© aýûu MêWòK _ûAñ _ìaðeê 2.5 fl ùKûUò Uuûe I Gùa 70jRûe ùKûUò
Uuûe @û[òðK ijûdZû ùNûhYû KeòQ«ò û ~\ò aýûu cûù^ fûb KeêQ«ò ùZùa aûe´ûe
_ýûùKR ù\aûKê _WêQò KûjòðKò ? aýûu _eòPûk^ûùe _ûe\gðòZû ejê^[ôaûeê Gbkò iciýû
iéÁò ùjCQòö ùZùa NùeûA aýûu MêWòKùe _eòPûk^ûMZ ZîUò _âûd ù\LôaûKê còùk^ûjóö
KûeY GMêWòKùe Kù_ûðùeU Mb‰ðû^èKê iaðû]ôK MêeêZß \ò@û~ûGö
aýûu _eòùiaûùe ^ìZ^ ]eYe _â~êqò aýajûe ij C©c ùiaû _â\û^ùe ù~_eò ùKøYiò ZîUò ^ jêG ùi[ô_âZò i¹û^ ù\aûùe fûMòQ«ò bûeZúd aýûuMêWÿòKö C^ÜZZe
_â~êqòe jûZ]eò @ûiòQò ^ì@û _âKûee VùKA I Rûfò@ûZò, ù~Cñ[ô_ûAñ _âZò cêjì©ðùe aýûu
KcðPûeú I @`òieuê iZKð ejòaûKê _Wÿò[ûGö aýûu Kûcùe ejòQò @ù^K ùagú aò_\_ì‰ð
\ûdòZßö G[ôùe aýûue KòQò aW _\û]ôKûeú ^ò½òZ eìù_ \ûdú û KûeY aW @ûKûee eêY
ùicû^u WòiKâòcòù^i^ C_ùe ^òbðe Keò[ûG û aýûuMêWÿòKe G^_òG Gaõ Leû_ EY
_eòcûY aé¡ò _ûAñ iû]ûeY KcðPûeúcûù^ \ûdú ^êj«òö ieKûe I aýûu K©éð_lu _âYúZ
_âPkòZ ^úZò jó G[ô_ûAñ \ûdúö ieKûe ùfûKu KÁûRòðZ @[ð ~\ò aýûu cû^uê ù\A
ùicû^uê C¡ûe KeòaûKê Pûjêñ[ôùa ùZùa Zûjû @ûMKê NûZK ùja û Rcûjûe aé¡ò, EYjûe,
@^ûù\d EY aé¡ò aû @[ð^úZòe cû¦û @aiÚû Gjû c]¥eê GK aû @ù^K _eòiÚòZò a¥ûue
@aiÚûKê _wê Keòù\A_ûùe û ùZYê aýûu cògâY ùaùk ùKak Ê_Ü ^ù\Lò Gjûe cìk
iciýûe ^ò\û^ _ûAñ ~ZÜaû^ ùjaû CPòZö
GK_âKûe @Y^òügßûiú ùjûA_WÿòfûYòö Uuûe cìfý jâûi ij Zûkù\A ù\ge ùa÷ù\gòK EY
I aûYòRòýK ^ò@<e Pû_ ù~ûMê Gbkò C}U @aiÚûö
ù\g Êû]ú^ ùjaû ùakKê 1947 ciòjûùe @ûc Uuûe cìfý @ûùceòKúd Wfûee icKl [òfûö @[ðûZþ ùMûUòG Wfûee aò^òcd cìfý [òfû ùMûUòG Uuû; Kò«ê Êû]ú^Zûe 70
ahð bòZùe G ùlZâùe _û[ðKý aXÿòQò _ûLû_ûLò 70 MêYö bûeZe @[ð^úZò iê\éXÿ I icé¡
ùjCQò ùaûfò ù~ùZ KêjûMùf c¤ Gjû ùjCQò Zû'e _eúlòZ ^cê^ûö
ieKûeú jòiûa @^ê~ûdú 1952 ciòjû ùakKê ùMûUòG @ûùceòKúd Wfûee cìfý bûeZúd cê\âûùe [òfû 4 Uuû 75 _Aiûö Gjû ]úùe]úùe aXÿò 1976 ciòjû ùakKê 8
Uuû 97 _Aiûùe _j*ò[òfûö 1977 ciòjûùe ùK¦âùe ieKûe _eòa©ð^ ùjaû _ùe
Gjûe cìfý 8 Uuû 77 _AiûKê Kcò @ûiò[òfûö _ea©ðú icdùe Gjû Kcò Kcò 1980ùe
7 Uuû 89 _Aiû ùjûA[òfûö ùZùa _ea©ðú icdùe _êYò Uuûe @acìfýûd^ NUò
1990 ùakKê ùMûUòG @ûùceòKúd Wfûee cìfý bûeZúd cê\âûùe 17 Uuû 50 _Aiû
ùjûA[òfûö Gjû_ùe bûeZ ieKûe C\ûeúKeY, RMZúKeY @û\òe ùMûfK ]¦û c¤ùe
_gòùfö 1992 ùakKê ùMûUòG Wfûee cìfý 22 Uuû 72 _Aiû [òaû ùaùk Gjû aXÿò
aXÿò 2000 ciòjû ùakKê _j*ò[òfû 45 Uuûùeö ùZùa 2005 ciòjû ùakKê Gjû 44
UuûKê Liò[òaû ùaùk Gjû 2014 ùakKê aXÿòaXÿò _j*ò[òfû 61 Uuûùeö ùMûUòG icdùe
Wfûee cìfý 69 UuûKê QêAñaûKê ~ûC[òaû ùaùk Gùa Zûjû 2019 @MÁ 30ùe ejòQò
71.65 Uuû 5 _Aiûö G[òùe Wfûe Zêk^ûùe 72 ahðe Êû]ú^Zûùe bûeZúd Uuûe
ùKùZ @acìfýûd^ ùjûAQò Zûjû ijRùe @^êùcdö Gjûe Pû_ bûeZúd @[ð^úZò C_ùe
_WêQò û ùMûUòG _ùU aòù\gú EYe Pû_ I @^ý_ùU @ûùceòKúd Wfûe Zêk^ûùe bûeZúd
Uuûe cìfý jâûi fûMò ejò[òaû ùaùk aûYòRòýK ^ò@< @ûc iciýûKê C}UZe KeêQòö aXÿò
Pûfê[òaû Gjò iciýûe iò]ûikL Kê_âbûa _WÿêQò Kéhò, ^òcðûY , @ûc\û^ú Keû~ûC[ôaû iûcMâú,
Mâûcý gòÌ @û\ò C_ùeö ~ûjû Gùa @bòaé¡ò jâûie KûeY ùjûAQò û Kò«þê Giaê bòZùe ùK¦â
@[ðcªú @ûc @[ð^úZòKê iê]ûeòaû _ûAñ ùKùZK _\ùl_ ùNûhYû KeòQ«ò û ùi iμKðùe
ùKøYiò ^òÃhð ù\aû _ìaðeê Zûjû C_ùe @ûùfûP^û ùjaû \eKûe û Gùa ù\ge 10Uò
eûÁâûâd© aýûue aòkd Keò 4Uò aýûu Keò\ò@û~ûAQòö @[ð^úZòKê Zßeû^ßòZ Keòaû ij aýûuòõ
aýaiÚûùe iõÄûe _ûAñ Gbkò _\ùl_ ùNûhYû Keû~ûA[ôaû @[ðcªú \gðûAQ«ò û
icMâ _é[ôaúe a¥ûu a¥aiûde AZòjûi bìùMûk, ^ûWÿò ^lZâ iaêKòQòKê Z^ÜZ^Ü Keò _eúlû Kùf ù\Lû~ûG ù~ aògß @[ð^úZò ù~ùZùaùk cû¦ûMâÉ ùjûA ]ßõifúkûùe ùiùZùaùk
Zûi¨_Zû _eò _â[ùc bûwò_Wÿòfû ùf-cû^ aâ\ið _eò aògûkKûd NùeûA a¥ûuMêWÿòK û @[ð^úZòe
Gjò aò]ßõiú SWÿKê i¸ûkò ù^A ùQûUùQûU a¥ûu cêŠùUKò QòWÿû ùjûA[ôùf û _âûKéZòK RMZùe
@ûùc ù\LôùQ Kûke ^òdcùe WûAù^ûie _eò aéj\ûKûe _âûYú `iòfùe _eòYZ ùjûAQò,
Kò«ê cgû cûQò ij @ù^K ù_ûKùRûK a*ôQ«ò, aõg aé¡ò KeêQ«ò û _âkdueú cjûaûZ¥û,
bìcòKμ, iê^ûcú ùKøYiò[ôùe Gcû^ue iaõùg ^òaðõg jêG^û û _âKéZòe Gjò ^òdc @ûcKê K'Y ùZùa gòLûG, ùQûUcûù^ jó \êaðk I aWÿcûù^ jó gqògûkú? ùMûUòG a¥ûu ùKùZ
gqògûkú, Zûjûe aòPûe jêG^û aûfû^èiòU¨ I @ûdZ^Kê ù\Lô û aòPûe jêG ùKùZMêWÿòG
@^ê_ûZ ù\Lô ù~_eò (1) Kùe< ùeiòI (2) ùWa¨U AKê¥UòùeiòI, (3) K¥û_òUûf @ûWÿòKêGiò
ùeiòI, (4) ù_âûbòRò^òw KbùeR ùeiòI, (5) eòU‰ð @^¨ @ûùiU¨i ùeiòI, (6) eòU‰ð @^¨
AKê¥AUò ùeiòI, (7) Mâi¨ Gaõ ù^U G^_òG ùeiòI, (8) aUc¨ fûA^ @[ðûZ¨ Mâi I ù^U¨
_â`òUe _eòcûY AZ¥û\ò û ù~Cñiaê a¥ûuMêWÿòKe @ûdZ^ aWÿ, ùiMêWÿòKe Gjò @^ê_ûZMêWÿòK
K'Y bf? ^û ^êùjñ û @ûù_lòK bûùa ùQûU a¥ûuMêWÿòK @ù^K Z[ûK[ôZ aWÿ a¥ûuVûeê
~ù[Á bf û Gjû Gùa ^êùjñ, @ù^K ahð ]eò ù\Lû~ûCQò û
@ù^K KjêQ«ò ù~ ùcûU cìk]^ aû ùcûU GùiU¨ie aòPûeùe aògße 25Uò aWÿ a¥ûu ZûfòKûùe bûeZùe ùMûUòG ùjùf ^ûjó û GYê ùKùZMêWÿòG a¥ûuKê cògûA aWÿ a¥ûu Kùf
Gjû aògßÉeúd ùja Gaõ @û«RðûZòK ùlZâùe _âZò\ߦßòZû Keò_ûeòaûùe i`k ùjùa û
CùfäL Keû~ûA_ûùe, aògße iùaðûy 100RY ]^ú aû _eòaûe ZûfòKûùe bûeZe ùag¨
ùKùZRY @Q«ò Gaõ C©ùeû©e ùijò iõL¥û aXÿêQò û G[ôeê K'Y _âcûYòZ ùjCQò ù~ (1)
ù\g eìù_, RûZò eìù_ @ûce @ûù_lòK @aiÚû C©ùeû©e gqògûkú ùjCQò? (2) ùMûUòG
\êAUò aû Zò^òPûeòUò ^êùjñ, bûeZe icÉ eûÁâûd© a¥ûuKê cògûA ~\ò ùMûUòG cûZâ a¥ûu
Keò\ò@û~ûG, Zû'ùjùf ùcûU cìk]^ aû ùcûU GùiU¨i aòPûeùe aògße aéj©c a¥ûu
iûcÜûùe QòWÿû ùjûA_ûeòa ^ûjó û GjûQWÿû bûeZúd @[ð^úZòùe eûÁâûd© a¥ûuMêWÿòKe ^ì@ûKeò
KòQò KeYúd ^ûjó? G ù\ge @[ð^úZòe C^Üd^ùe ^ì@ûKeò MXÿò @ûYòaûe K'Y @ûag¥KZû
^ûjó? Zû' ùjùf K'Y _ûAñ bûeZúd a¥ûuMêWÿòKe @û«RðûZòK a¥ûuMêWÿòK ij _âZòù~ûMòZû
Keòaûe @ûag¥KZû ejòQò? @ûC _âZòù~ûMòZû Kò_eò bûùa ùja? @^¥û^¥ C^ÜZ ù\gMêWÿòK
_eò bûeZe eûÁâûd© a¥ûuMêWÿòK Kéhò I gòÌe aòKûgùe aû Kcð iéR^ CùŸg¥ùe Êdõ
ijûdK (ùif¨` ùjf¨_) EY Gaõ ù_gû\ûe aé©ò]ûeúuê EY ù\aû _eòaù©ð fòRòw `ûA^û^è
û ùidûe _eùPR¨ `ûA^û^è, `eIßûWÿð ùUâWòw aû eòGfAùÁU¨ bkò Kû~ð¥Kâcùe iúcûa¡
eLôùa û Zû'ùjùf Gjò _âZòù~ûMòZû _âgÜ CVêQò KûjóKò? ù\ge aòKûgùe Gjò @_ìað iêù~ûMKê
@ûùceòKûùe @]ôMâjY I cògâY _âKâòdûe _eòYZò GùZ Leû_ ùiùZùaùk bûeZùe eûÁâûd©
a¥ûuMêWÿòKe cògâY I @]ôMâjY _âKâòdû ùKùZ i`k ùja Zûjû icd Kjòaö
_âùZ¥K a¥ûue R^à aé©û« ejòQò, aòKgòZ ùjaûe ^òRÊ GK AZòjûi @Qò û @Qò ^òRe
GK iõÄéZò aû HZòj¥ û @Qò aòùgh ùbøùMûkòK @*kùe a¥ûuòw¨ _eò ùiaû ù\aûe aòùgh
@bòmZû û @Q«ò ^òR ^òRe @Zò @û_Yûe MâûjK û GYê ùMûUòG ij @^¥UòKê cògûAù\ùf
\êAUò~ûK @û_Yûe ÊKúdZû jeûA aiòùa û ùMûUòG \êaðk a¥ûuKê @^¥ GK iak a¥ûuùe cògûA ù\ùf iak a¥ûuUò \êaðk
ùjûA_ùWÿ û iûeû aògße ùjCQò Gjò @bòmZû û Zû'ùjùf @]ôMâjY I cògâY Keû~òaû _Qùe
KûeY K’Y ? KûeY ùjCQò iaê a¥ûuùe _âPêe _eòcûYùe @^û\ûd EYe _ûjûWÿ Rcò~ûAQò
û ^ì@û EYe _eòcûY c¤ aXÿê^ûjó û MZ ùZ÷cûiùe eûÁâûd© aýûu MêWòKe @^û\ûd EY
_eòcûY MZ cûyð iê¡û 7.9 fl ùKûUò Uuû [ôfû û AzûKéZ a¥ûu EY Lôfû_òu ^ûc ieKûe I eòRbð a¥ûu _âKûg KeòaûKê ^ûeûR û Gjû
GK ù`øR\ûeú @_eû] ùaûfò ieKûe ùNûhYû KeòaûKê ^ûeûR û a¥ûu RcûKûeúu c¤eê
70 _âZògZ ùjCQ«ò icûRe ^òcÜ c¤aò© aMð I ^òcÜaMðe R^iû]ûeY û iû]ûeY RcûKûeúu
ùagú bûM ejòQò ieKûeú a¥ûuùe Rcû @ûKûeùe û KûeY Gcûù^ ieKûeú a¥ûu C_ùe
@ZêU beiû eLôQ«ò û Kò«ê Gjò aò_êk _eòcûYe @Y C_ôû\K @PkEY iμ©ò aû G^_òG Gaõ
Leû_ EY ~\ò aêWÿò~ûG ùZùa a¥ûucûù^ Rcû ù`eûAùa Kò_eò? a¥ûue Rcû `\ð aû
aûfû^è iòU¨Kê Êz Keòaû_ûAñ @^û\ûd Leû_ EYKê fòbûA \ò@û~ûCQò fûbeê beYû Keò û
`kùe a¥ûue bò©ò I cìk]^ (K¥û_òUûf) \êaðk ùjûA_WÿêQò û ùK¦â ieKûe _â[ùc ùi \òM
_âZò ¤û^ ù\aû CPòZ û
@ûc ù\gùe aýûuòwþ aýaiÚû @[ð^úZòe GK MêeêZß_ì‰ð @wö Kò«ê KòQò \ò^ ùjfû aýûuòw aýaiÚûùe ZîUò I aýZòKâc ù\LôaûKê còkêQòö MZahð _òG^aò ùNûUûfû i¹êLKê @ûiòaû _ùe
Gjò aýûue _ìaðZ^ iòAIu iùcZ 13 RYu aòùeû]ùe cûcfû eêRê ùjûA[ôfûö KòQò
@]ôKûeúuê c]ý Mòe` Keû~ûA[ôfûö Gjû _ùe @ûAWòaò@ûA aýûue ^òdªYjú^ G^_òG
iciýû i¹êLKê @ûiòfûö Gjû_ùe AŠò@û^þ IbeiòRþ aýûu, iûC[AŠò@û^þ aýûu, IeòG<ûf
aýûu @`þ Kcið, aòRd aýûu, ù\^ûaýûu, flàúaòkûi aýûu, @ûjäûaû\ aýûu, @ûKèòiþ aýûu
I @ûAiò@ûAiò@ûA aýûue G^_òG iμðKùe RYû_Wòfûö @ûc ù\gùe [ôaû eûÁâûd© aýûue
G^_òG Gùa _âûd 8 fl ùKûUò Uuû û 2 ahð Zùk Gjû 9fl ùKûUò Uuûùe [ôfû û ùK¦â
ieKûe eûÁâûd© aýûu MêWòK _ûAñ _ìaðeê 2.5 fl ùKûUò Uuûe I Gùa 70jRûe ùKûUò
Uuûe @û[òðK ijûdZû ùNûhYû KeòQ«ò û ~\ò aýûu cûù^ fûb KeêQ«ò ùZùa aûe´ûe
_ýûùKR ù\aûKê _WêQò KûjòðKò ? aýûu _eòPûk^ûùe _ûe\gðòZû ejê^[ôaûeê Gbkò iciýû
iéÁò ùjCQòö ùZùa NùeûA aýûu MêWòKùe _eòPûk^ûMZ ZîUò _âûd ù\LôaûKê còùk^ûjóö
KûeY GMêWòKùe Kù_ûðùeU Mb‰ðû^èKê iaðû]ôK MêeêZß \ò@û~ûGö
aýûu _eòùiaûùe ^ìZ^ ]eYe _â~êqò aýajûe ij C©c ùiaû _â\û^ùe ù~_eò ùKøYiò ZîUò ^ jêG ùi[ô_âZò i¹û^ ù\aûùe fûMòQ«ò bûeZúd aýûuMêWÿòKö C^ÜZZe
_â~êqòe jûZ]eò @ûiòQò ^ì@û _âKûee VùKA I Rûfò@ûZò, ù~Cñ[ô_ûAñ _âZò cêjì©ðùe aýûu
KcðPûeú I @`òieuê iZKð ejòaûKê _Wÿò[ûGö aýûu Kûcùe ejòQò @ù^K ùagú aò_\_ì‰ð
\ûdòZßö G[ôùe aýûue KòQò aW _\û]ôKûeú ^ò½òZ eìù_ \ûdú û KûeY aW @ûKûee eêY
ùicû^u WòiKâòcòù^i^ C_ùe ^òbðe Keò[ûG û aýûuMêWÿòKe G^_òG Gaõ Leû_ EY
_eòcûY aé¡ò _ûAñ iû]ûeY KcðPûeúcûù^ \ûdú ^êj«òö ieKûe I aýûu K©éð_lu _âYúZ
_âPkòZ ^úZò jó G[ô_ûAñ \ûdúö ieKûe ùfûKu KÁûRòðZ @[ð ~\ò aýûu cû^uê ù\A
ùicû^uê C¡ûe KeòaûKê Pûjêñ[ôùa ùZùa Zûjû @ûMKê NûZK ùja û Rcûjûe aé¡ò, EYjûe,
@^ûù\d EY aé¡ò aû @[ð^úZòe cû¦û @aiÚû Gjû c]¥eê GK aû @ù^K _eòiÚòZò a¥ûue
@aiÚûKê _wê Keòù\A_ûùe û ùZYê aýûu cògâY ùaùk ùKak Ê_Ü ^ù\Lò Gjûe cìk
iciýûe ^ò\û^ _ûAñ ~ZÜaû^ ùjaû CPòZö
31-8-2019
Comments
Post a Comment