cûk\ßú_: iµKðe ^ì@û Lô@

bûeZe \lòY_ìað @ûeaiûMeùe @aiÚòZ cûk\ßú_(\ßú_cû^ue cûk) GK ùQûUò@û ù\gö cûZâ 115 aMðKòcò aýû¯ Gjò \ßú_e ùlZâ`k iò^û Kcþ Kò«ê Gjû KìU^úZò I iûceòK \òMeê @Zò MêeêZß_ì‰ð ù\g @ùUö Gjò ù\ge ùcûU ^ûMeòKu iõLýû ùjCCò 4 fl 27 jRûe 756ö Gjò ù\ge GKû]ôK lê\â \ßú_û*k ejòQòö ùiMêWòK ùjfû PûùMûRfêKûWòbeòR, PûùMûR @ûeKòù_fûùMû, ùKûùfûcû`êiò, bòfòRòfò, KêWê, cûùc‹ê, ^òfû‹ê, XÿûŠê, ùKûŠò, ]ýûŠê, ùRcû^û`êi, KûŠê jêjêXÿê, _êfêIßûùeûfê, Mû]Xÿê, Mû^, dû]ê AZýû\òö bûeZ cjûiûMeùe iõLýû]ôK \ßú__ê¬Kê ù^A iéÁò ùjûA[ôaû Gjò ù\g ùbøùMûkòK cû^PòZâùe jêGZ ùLûRòùf aWÿ cêiKòfùe ù\LaûKê còùkö \ßû\g gZûŸúùe GVûùe Aifûce _âùag ùjûA[ôfûö 1857ùe Gjû aòâUòi gûi^ @]ô^Kê @ûiò[ôfû ùZùa 1965ùe Gjû aòâUòg gûi^eê cêq ùjûA[ôfûö 1968ùe GVûùe ù_âiòùW^iò@ûf eò_aäòK bûùa GK gûi^ Zª _âZòÂû ùjûA[ôfûö Gjò ù\g iûKðe _âZòÂûZû i\iýö aògßaýûu GjûKê GK c]ýc @ûdKûeú eûÁâe cû^ýZû ù\AQòö Gjû ^ûcþ I RûZòiõNe i\iý eûÁâ c]ýö ùZùa cûk\ßú_ bûeZ _ûAñ @«eûÁâúd KìU^úZò \éÁòeê @Zò MêeêZß_ì‰ð ù\gö GVûùe Aifûc cêLý ]cð ùjûA[ôaûeê GVûKûe ùfûKcû^ue iõÄéZò, bûhû bûeZúd cêifcû^cû^u ij ùck LûA[ûGö Gjò ù\g Gjûe aûYòRý Kûeaûe I iêelû _ûAñ bûeZ C_ùe ^òbðe Kùeö Kò«ê 2008 @MÁ 7eê GVûeê eûR^úZòK _ûYò_ûM a\kòaûùe fûMò[ôfûö _ûKòÉû^e Mßû\e a¦eùe Pú^þ iûceòK NûUú _âZòÂû _ùe Pú^þ cûk\ßú_Kê ^òR aKþRûùe eLô bûeZKê UûùMðU KeòaûKê ù~ûR^û Keò[ôfûö ùZYê @a\êfû dûcò^uê Keûd© Keò Pú^þ Gjûe @ù^K \ßú_ùe iûceòK NûUú _âZòÂû _ûAñ ù~ûR^û Keò[ôfûö ùZùa GVûùe lcZû _eòa©ð^ ij bûeZe KìUù^÷ZòK Pûf c]ý i`k ùjûAQòö cûk\ßú_Kê Pú^e _ƒûeê cêKêkûAaû _ûAñ bûeZ GjûKê 1.40 aòfòd^ Wfûe @û[ðK ijûdZû ù\aû ij Gjûe aòKûgùe GK N^ò ijù~ûMú bûùa QòWû ùjaûKê _âZògîZò c]ý ù\AQòö Pú^e EYùe aêWò ~ûAQò cûk\ßú_ û Gbkò EY~«ûùe _WòQò ù~, cûk\ßú_e @û[òðK ùceê\Š bûwò~ûAQò ùaûfò Kêjû~ûCQò û Pú^ cûk\ßú_ùe ~ûjû KeòQò ùijò ^úZò Giò@û I @û`âòKûe @ù^K ù\gùe @û_YûAQò û Pú^e iûõ_âZòK ieKûe I eûÁâ ù^ZéZß Zò^òUò @ZòaéjZ¨ ]ûeYû aû Pò«ûKÌKê eûÁâúd còg^ aû Kcð_^Úû bûùa aeY Keò ù^AQ«ò û _â[cUò ùjfû- "PûA^òR¨ Wâòc¨' (aû PûA^û Wòâc) aû "Pú^úd Ê_Ü' ~ûjûe cìk @ûbòcêL¥ ùjfû 2049 ciòjû iê¡û Pú^ ù\gKê GK iõ_ì‰ð aòKgòZ eûÁâ bûùa aògß aêKêùe \Šûdcû^ KeûAaû û Pú^ eûÁâe ^a ù~øa^ _âû¯ò ^òcò© CŸòÁ aògûk Kcðù~ûR^ûe Gjò Pò«ûKÌ GK ÊZª @õg aòùgh @ùU û \ßòZúd ]ûeYû aû Pò«ûKÌUò ùjfû- "ùafÖ @ûŠ ùeûWÿ A^òiòGUòb¨' (aû Ißû^ ùafÖ @ûŠ Ißû^¨ ùeûWÿ _fòiò) @[ðûZ¨ "ùMûUòG ùafÖ I ùMûUòG eûÉû' ~ûjûe cêL¥ @ûbòcêL¥ ùjfû GK _âPŠ Cyûbòkûhú _âùPÁû cû¤cùe Pú^ ù\gùe C_ôû\òZ ùjC[ôaû cûZâû]ôK gòÌ iûcMâúMWÿòKê ùK¦â I \lòY _ìað Giò@û, _ûKòÉû^, _½òc Giò@û, @û`âòKû I dêùeû_úd ù\gcû^uê e¯û^ú Keò ùijò iaê ù\gcû^uùe Pú^ ù\ge a¥aiûdòK Kû~ð¥Kâce ù~ûR^û aû ^úZò^òdc cû¤cùe ÊZª @û]ô_Z¥ aòÉûe Keòaû û ZéZúd ]ûeYû aû Pò«ûKÌUò ùjfû- "^òdê UûA_¨ @` ùMâU _ûIßûe eòùfi^¨iò_¨' @[ðûZ¨ "aéjZ¨ cjûgqò c¤ùe ^ìZ^ iµKðùe gòkû^¥ûi' û Pú^ @ûMûcú \ò^ùe GK @û*kòK bìbûM ùaÁòZ Z[û cûKèðaû\ú Pò«û]ûeûiõ_^Ü eûÁâeê GK aògß gqò ùK¦â @ûWÿKê cêjûñC[ôaû RYû_WêQò ; GK aûYòRò¥K eûÁâeê aRûe @[ð^úZò icé¡ eûÁâ @ûWÿKê @Mâie ùjCQò û Pú^ @ûRòe \ò^ùe GK @Êz, aûYòR¥ ùK÷¦âòK, cûKèðaû\ú Pò«û]ûeûiõ_^Ü Z[û K©ða¥bâÁ eûÁâbûùa aògß i¹êLùe aò\¥cû^ Gaõ iaêVê @]ôK MêeêZß_ì‰ð K[û ùjfû Pú^ @ûRò @ùjZêK _âbêZß aòÉûe, _âPŠ lcZû fò°û, _âbûagûkú K©ðéZß I aòùgh ^òdªYû]ôKûe _âû¯òe cêL¥ @ûbòcêL¥ eLô Zû'e icÉ Kû~ð¥Kâc eì_ûd^ KeêQò û Kò«ê iciýû ùjCQò Pú^e iaê _\ùl_ _Qùe Gjûe c¦ CùŸgý ejòQò û _ûKòÉû^, gâúfuû, ck\ßú_, aûwfûù\g, cò@ûñcûe, ù^_ûk _âbéZò ù\gùe Pú^¨ ù~Cñ aò_êk _ê¬ò^òùag KeêQò ùi[ôeê ùij ù\gcû^uê `ûA\û còkòaû @ûgû Kc¨ö ùicû^u @[ð^úZò ùKøYiò cùZ aòKûg fûb Keòaû _eòaù©ð EY~«ûùe _Wÿò~òaö _ìaðeê Gbkò @ûguû a¥q Keò[ôùf @û«RðûZòK cê\âû_ûY×ò I @ûùceòKûe KòQò aòùghmcûù^ö G ù^A @û«RðûZòK Éee aòùghmcûù^ Aifûcûaû\ iùcZ aòbò^Ü _lbêq ù\gcû^uê iZKð KeûAù\A[ôùf û Gjû Gùa iZùe _eòYZ ùjûAQò û bò©òbìcò aòKûg _ûAñ Pú^¨Vê EY @ûYò cûk\ßú_ I gâúfuû bkò @ù^K ù\g `iò~ûAQ«ò ö EY _eòùgû] Keò_ûeê^[ôaû gâúfuûe GK ^´e a¦e j´^ùUûUûKê Pú^ ^òR @qò@ûùe eLôQò ö ùZùa cûk\ßú_Kê Pú^e hW~ªeê elû Keòaûùe bûeZe ^òRe Êû[ð c¤ ejòQò û KûeYB Pú^ cûk\ßú_Kê C_ù~ûM Keò @Zò ^òKUeê bûeKê UûùMðU Keòaûe iêù~ûM _ûA[û«û û ùZùa _eòiÚòZò a\kò ~ûAQò û cûk\ßú^ Pú^e hW~ªeê cêKêkòaû @ûe¸ KeòQò û bûeZMÉùe @ûiò[ôaû cûk\ßú_e ^a ^ò~êq eûÁâ_Zò Aaâûjòc cj¹\ ùiûfò bûeZe _â]û^cªú ^ùe¦â ùcû\òuê iûlûZ Keòaû @aieùe \gðûAQ«ò ù~, cûk\ßú_ bûeZe Êû[ðKê iaêVûeê @]ôK MêeêZß ù\aö gû«ò, icé¡ò Gaõ iÚòeZû _ûAñ MêeêZß_ì‰ð MYZªe _ê^ü_âZòÂû fûMò cûk\ßú_ iû]ûeYZªe ùfûKcû^uê bûeZaûiúu _leê ùcû\ò ùiûfòuê @bò^¦^ RYûAaû ij Gaõ _âgõiû Keò[ôùfö \êA ù^Zû, bûeZ Gaõ cûk\ßú_ c¤ùe iµKðe ^c^údZû C_ùe @ûùfûK_ûZ Keòaû ijòZ cûk\ßú_e eûÁâ_Zò bûùa còü ùiûfòu ^òaðûP^ \ßûeû \êA ù\g c¤ùe ^òaòWÿ ijù~ûM Gaõ a§êZûe ^aúKeY ùja ùaûfò aògßûi _âKU KeòQ«òö ùa÷VK Kûkùe, Cbd ù^Zû bûeZ cjûiûMe ùlZâùe gû«ò Gaõ ^òeû_©û aRûd eLòaûe MêeêZß Gaõ Gjò ùlZâùe iÚòeZû _ûAñ _eÆee Pò«û, iù´\^gúkZû Gaõ @ûKûõlû _âZò iùPZ^ ejòaû _âZò ijcZ ùjûAQ«òö Gjò ùlZâ Gaõ @^ýZâ Cbdùe @ûZuaû\e cêKûaòfû fûMò _eòa¡òðZ ijù~ûM _ûAñ \êA ù^Zû ùicû^u iÚòe _âZòa¡Zû Gaõ ijù~ûM aýq Keò[ôùfö ùi \ûdòZß MâjY Keòaû _ùe Zûu eûÁâ Kòbkò M¸úe @[ðù^÷ZòK iÚòZò c¤ ù\A MZò KeêQò Zûjû aòÉéZ bûùa _â]û^cªú ùcû\úuê eûÁâ_Zò ùiûfò KjòQ«òö bûeZ Kòbkò bûùa ùiVûKûe aòKûgùe bûMú\ûeú Rûeò eLò_ûeòa, aòùgh Keò cûk\ßú_e ùfûKcûu KÁ \ìe Keòaû fûMò ^ìZ^ ieKûeuê iûjû~ý Keò_ûeòa ùi ù^A \êA ù^Zû @ûùfûP^û KeòQ«ò ö aòùgh Keò, @ûaûi Gaõ bò©òbìcò aòKûg ijòZ aûjý \ßú_MêWÿòKùe Rk Gaõ ÊùeR aýaiÚû _âZòÂû Keòaûe Reêeú @ûagýKZû iµKðùe eûÁâ_Zò ùiûfò CùfäL Keò[ôùfö _â]û^cªú ùcû\ú cûk\ßú_e ^òe«e iûcûRòK Gaõ @[ðù^÷ZòK aòKûg fûMò ijûdZû _â\û^ \òMùe bûeZe \éXÿ _âZòa¡Zû ù^A _âZògîZò ù\A[ôùfö ùi c¤ icÉ cûMðùe ijûdZû ù~ûMûA ù\aû _ûAñ bûeZ _âÉêZ [ôaû Kjò[ôùfö ~[ûgúNâ i¸a Cbd _l ùa÷VK Keò cûk\ßú_e @ûagýKZû @^ê~ûdú Kû~ðýLiWÿû _âÉêZ KeòaûKê _eûcgð ù\AQ«òö Cbd _leê @ûù_ûh fûb ^òcù« cûk\ßú_e aòbò^Ü ùlZâùe ^òùag fûMò bûeZúd Kµû^úMêWÿòK _ûAñ iêù~ûM iµâiûeY KeòaûKê _â]û^cªú ÊûMZ KeòQ«òö Cbd ù\ge ^ûMeòKcûù^ \êA ù\g c¤ùe ajêk bûùa ~ûZûdûZ Keê[ôaû \éÁòeê \êA ù^Zû ijR bòiû _âKâòdû aýaiÚûe @ûagýKZû ù^A ijcZ ùjûAQ«òö Gjò @aieùe cûk\ßú_ Gjûe bìcòKê bûeZ MZòaò]ô _ûAñ C_ù~ûM ùjaûKê ù\a ^ûjó ùaûfò ^òbðe _âZògîZò ù\AQò ö G[ôijòZ RûZòiõNe iÚûdú i\iýZû _ûAñ cûk\ßú_ bûeZKê ic[ð^ KeòQòö ùKak ùiZòKò ^êùjñ, 2019eê 2021 _~ðý« RûZiõNe @iÚûdú i\iýZû _ûAñ c]ý cûk\ßú_ bûeZKê ijù~ûM Keòa ùaûfò KjòQòö G[ôeê ÆÁ ùjûAQò ù~, cûk\ßú_ Gùa _êYò [ùe bûeZe ijù~ûMú ùjûAQòö Pú^þ aê¡òùe _eòPûkòZ @a\êfûu ù~ûMêñ cûk\ßú_- bûeZ iµKð Zòq ùjûA[ôfûö bûeZe _eûcgð Kâùc @ûùceòKûe ]cK ù~ûMêñ @a\êfû Mû\ò QûWò[ôùfö G ùlZâùe KìU^úZòK Pûfþ Pú^þKê _eûÉ KeòQòö Pú^þe c¦ CùŸgý KûjûKê @Q_û ^êùjñö aò\ûdú eûÁâ_Zò @a\êfäû lcZû jÉû«eY Keòaû _ùe ^a^òaðûPòZ eûÁâ_Zò cjûcjòc Aaâûjòc cj¹\ ùiûfò bûeZ ij iµKð iê]êeòa ùaûfò iìP^û ù\aû ij bûeZKKê KìUù^÷ZòK \éÁòeê iaðû]ôK MêeêZß \ò@û~òa ùaûfò ùNûhYû Keò[ôùf û cûk\ßú_ùe MZ ù`aédûeú cûiùe 45 \ò^ _~ðý« ù\gùe Reêeú _eòiÚòZò Rûeò Keò @a\êfäû GKQZâaû\ú gûi^ f\ò ù\aûKê C\ýc Keò[ôùf û _âûd iaê aòùeû]ú ù^Zûuê ùRfùe b©ðò Keòù\A[ôùf û Pú^ iûjiùe \c ù\LûC[ôaû @a\êfäû @«eûÁâúd Pû_ùe eûÁâ_Zò ^òaðûP^ KeûA[ôùf û MZ ùiù_Ö´e 23ùe @^êÁòZ Gjò ^òaðûP^ùe aòùeû]ú ù^Zû Aaâûjòc cj¹\ ùiûfò aòRdú ùjûA[ôùf û Kò«ê J_PûeòK `f ùNûhYû Keû~ûC^[ôfûö bûeZe KìUù^÷ZòK Pû_Kê I @ûùceòKûe ]cKKê c¤ @a\êfäû ùaLûZòe Keê[ôùf û ùghùe @ûùceòKû iûceòK Kû~ðýû^êÂû^ _ûAñ ]cK ù\aû _ùe cêŠ ^ê@ûñA[ôùf @a\êfäûö @a\êfäûu aò\ûd ij cûk\ßú_ùe Pú^e _Zò@ûeû ùgh ùjûA[ôf û eûÁâ_Zò Aaâûjòc cj¹\ ùiûfòu g_[MâjY C›aùe _â]û^cªú ^ùe¦â ùcû\ò ù~ûMù\aû ij cûk\ú_ -bûeZ iµKð _êYò cRaêZþ ùjaûe iêù~ûM iéÁò ùjûA[ôfû ö